Çaylı məhəlləsi
Çaylı məhəlləsi — Gəncəçayın sağ sahilində keçmiş Yerevanskaya naberejnaya və Uçiliş küçələrində, indiki N.Nərimanov prospektindəki 10 saylı məktəbin ətrafında və prospektin VI-VII-VIII-IX döngələrində və Ə.Cəmil küçəsində yerləşən məhəllə.[1]
Haqqında
[redaktə | mənbəni redaktə et]Çaylı camaatının Gəncəyə nə vaxt və haradan gəlməsi haqqında dəqiq məlumat azdır. Çaylının tarixi təxminən XVII-XVIII əsrlərdən başlayır. Kəndə köç XVII əsrin əvvəllərindən başlamışdır. Köç edənlərin əksəri indiki Ağstafa rayonunun Kəsəmən kəndindən olmuşdur. Bunun səbəbi Çar Rusiyasının öz xidmətlərinə görə bu torpaqları hərbiçilərindən birinə vermək idi. Kəndə əvvəlcə üç nəsil — bənnalar (Bənayevlər), qocalar (Qocayevlər), çarçılar (Çarçıyevlər) gəlmişlər. 1736-cı ildə Muğanda şah seçilən Nadir Gəncə bəylərbəyliyinin torpaqlarının bir qismini Kaxet çarı II Teymuraza verdi. Verilən elatlardan biri də Çaylı idi. Rus çarından aldığı hədiyyələrə və xoş vədlərə uyan II İrakli ölkəsində yaşayan müsəlmanlara ögey münasibət bəsləyirdi. Bu münasibətlərə dözməyən Borçalı, Qazax, Şəmşəddil elatları Gəncənin müxtəlif bölgələrinə köçdülər. Köçənlərdən biri də Çaylı camaatı idi. Onlar Gəncəyə pənah gətirdilər və Gəncəçayın sağ sahilində məskən saldılar.[1]
1905-ci il erməni-müsəlman qırğınından sonra məhəllə qonşuları Hacı Məlikli, Molla Cəlilli məhəlləsinin sakinləri kimi çaylılar da Gəncəçayın sol sahilinə köçdülər və müxtəlif məhəllələrdə yerləşdilər. Onların əvvəllər yerləşdiyi məhəllədə Kərbəlayi Həsən ağanın üzüm bağı var idi. 1930-cu illərdə həmin bağın yerində "Spartak" stadionu salındı. 1905-ci ildə məhəllədə "Zaraznıy lazaret" təşkil olundu. Çaylı məhəlləsinin camaatı Gəncədə qəssablıq, əkinçilik, dabbaqlıq, dulusçuluq və arabaçılıqla güzəran keçirirdilər.[1]
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ 1 2 3 Hamlet Allahverdiyev. "Gəncənin Çaylı məhəlləsi". ganca.org. 10 avqust 2014. 2021-01-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 dekabr 2019.