Çində polad sənayesi

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin

Çində polad sənayesi tikinti, infrastruktur və istehsal sənayesinin sürətli modernləşdirilməsi ilə idarə olunmuş və inkişaf etmişdir.[1]

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

20-ci əsr[redaktə | mənbəni redaktə et]

Polad sənayesi iyirminci əsrin əvvəllərində və hər iki dünya müharibəsi dövründə kiçik bir sahədə yerləşdirilmişdi. Polad infrastrukturunun əksəriyyəti müharibələr zamanı məhv edildi və Sovet texnologiyalarından istifadə edildi. Çin, kommunist hakimiyyətinin ilk dövrlərində mərkəzi planlaşdırma üsullarından istifadə etmələsinə baxmayaraq, polad sənayesinin inkişafında qərb ölkələrindən geri qaldı.[2] Çin, Den Syaopinin on dörd il əvvəl 1978-ci ildə həyata keçirdiyi kapitalist islahatlarından sonra sürətli iqtisadi sənayeləşmə dövrü keçirdi.[3] Polad sənayesi istehsalını tədricən artırdı. Çinin illik xam polad istehsalı 1996-cı ildə 100 milyon ton idi.[4]

21-ci əsr[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çin 1999-cu ildə 123 milyon ton polad istehsal etdi. ÜTT-yə yüksəldikdən sonra avtomobil istehsalçıları, istehlakçı elektronika və inşaat materialları kimi istehsal sahələrinin artan tələbatı üçün istehsalını aqressiv şəkildə genişləndirdi.[5]

2008-ci ilədək polad qiymətləri qalxdı və Çin dünyanın ən böyük üç polad istehsalçısı tərəfindən qiymət artımlarına könülsüz razılaşmalı oldu. Qlobal maliyyə böhranı dövründə Çin polad fabrikləri, müştərilərinin tələbinin azalması ilə qiymət möhlətlərini qazandı. Tələbat 2009-cu ildə və 2010-cu ildə qiymət yenidən qaldırdı. Dəmir filizi qiymətləri illik müqavilə qiymət sxemində müzakirə edilirdi.[6][7][8]Avstraliya polad istehsalçıları polad qiymətlərinin Spot bazar qiymətlərini əks etdirmədiyindən məmnun deyildilər.[9] Bir çox Yapon polad fabrikləri və Çin polad şirkətləri xammala olan tələbin artdığını təqib etməli idilər.[10][11] Fabriklər maliyyədən qorunmaq və xammal tədarükünün sabitliyini qorumaq üçün uzunmüddətli qiymətləri seçirdilər.[12] Rio Tinto, Çin polad fabrikləri yeni rüblük qiymət rejiminə geri dönərsə müqavilələri ləğv edəcəyini və poladını Spot bazarlarında satacağını söylədi.

2011-ci ildə Çin 2010-cu ilə nisbətən polat istehsalını 9% artıraraq 683 milyon ton etdi və bu dünya poladının 45% -ni təşkil edirdi. Bu dövrdə Çin dünyanın ən böyük polad istehsalçısı idi. Dünyanın ən böyük 10 polad istehsalçısının 6-sı Çində idi.[13] Dəmir filizi istehsalı 1990-cı illərin əvvəllərində polad istehsalı ilə ayaqlaşdı, lakin qısa müddətdə 2000-ci illərin əvvəllərində geridə qaldı. Polad istehsalı, 2000-ci ildə təxmin edilən 140 milyon tona, 2006-cı ildə 419 milyon tona yüksəldi. Ölkənin polad istehsalının böyük bir hissəsi çox sayda kiçik miqyaslı istehsal mərkəzindən gəlir, ən böyüklərindən biri Liaoninqdəki Anşandadır. Çin, 2008-ci ildə dünyanın ən böyük polad ixracatçısı idi. 2008-ci ildə ixracat həcmi 59,23 milyon ton idi, bu da əvvəlki ilə nisbətən 5,5% azalma demək idi.[14] Bu azalma Çinin on illik polad ixracatı artımını dayandırdı. 2012-ci ildən etibarən polad ixracatı geniş antidempinq vergiləri ilə qarşılaşdı və 2008-dən əvvəlki səviyyələrə qayıtmadı. Çin Dəmir və Polad Birliyinə görə Çin polad sənayesi, 2012-ci ilin birinci rübündə 1 milyard Rmb itirmiş və 2000-ci ildən bəri ilk itkisinə səbəb olmuşdu.[15]

2014-cü ildə zəif daxili tələb, Çin polad sənayesi tərəfindən rekord 100 milyon ton polad ixracatı ilə nəticələndi.

Çin Ətraf Mühitin Mühafizəsi Nazirliyinin Hava Kirliliyinin Qarşısının Alınması və İdarə Edilməsi üzrə Tədbirlər Planı çərçivəsində apardığı səylər nəticəsində bir sıra polad fabriki bağlanma təhlükəsi ilə üzləşdi.[16]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Manufacturing in China
  2. ""About this Collection – Country Studies | Digital Collections | Library of Congress"". 2013-08-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-24.
  3. Steel sector in transition
  4. William Thomas Hogan, 2000 The Steel Industry of China, Lexington Books,
  5. Robert Guy Matthews. Steelmakers Crank Up Output — Surging Production in China, Eastern Europe Puts Downward Pressure on Prices as Inventories Rise. Wall Street Journal. Eastern edition. 1 June 2010 B.1. In: ABI/INFORM Global
  6. "China iron ore price talks in chaos". 2021-06-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-24.
  7. "BHP in 'significant win' on iron-ore contracts". 2021-06-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-24.
  8. VIDEO: BHP moves to short-term ore contracts
  9. BHP strikes short term iron ore contracts
  10. Talek Harris"Mining titan BHP in landmark iron ore pricing move" Arxivləşdirilib 2021-06-29 at the Wayback Machine
  11. ""BHP Treads Softly on Iron Ore Price Revolution". 2015-06-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-24.
  12. Matt Chambers. Rio threat to China steel mills. The Australian. 16 June 2010 32. In: ProQuest ANZ Newsstand
  13. "In China's Floundering Steel Sector, the Burden of Politics". 2012-05-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-24.
  14. "Steel exports fall in 2008 – People's Daily Online". 2022-05-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-24.
  15. Simon Rabinovitch; Leslie Hook (4 June 2012)."China warns on lending to steel plants" Arxivləşdirilib 2022-08-04 at the Wayback Machine
  16. "China Cracks Down on Steel's Smog" [ölü keçid]