Çuqun körpüsü (Vladiqafqaz)

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Çuqun körpüsü
Xəritə
43°01′14″ şm. e. 44°40′51″ ş. u.
Keçid Terek
Yeri Vladiqafqaz
Uzunluğu
  • 90 m
Eni 20 m
Hündürlüyü 15 m
Açılışı 1958
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Çuqun körpüsü Rusiyanın , Şimali Osetiya bölgəsində Vladiqafqaz şəhərindəki Terek çayı üzərində yerləşir. Şəhərin çay hissəsini mərkəzlə birləşdirir. Körpüdən Terekin sol sahilində General Pliev küçəsi başlayır. Sağ sahildə körpü Ştıba meydanına gedir.[1]

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

1860-cı ildə İngiltərədə şəhər rəhbərliyinin əmri ilə çuqun körpü hazırlanmışdır. Daha sonra, Vladiqafqaza çatdırılmış, quraşdırılmış və 22 noyabr 1863-cü ildə açılışı olmuşdu. Əvvəlcə Qafqaz valisi Böyük Qubernatorun Mixail Nikolayeviç Romanovun həyat yoldaşı Olqa Fedorovnanın şərəfinə "Olginski körpüsü" adlandırılmışdı. Körpünün uzunluğu 104 m və eni 6.5 m təşkil edirdi.[2] 1902-ci ildə tramvay qurmağa başlayan və Olginski körpüsündə izlər qoyan BelçikaAlman mühəndisləri Vladiqafqaza gəldi. 1930-cu illərin əvvəllərində, Elektrosink zavodunun ehtiyacları üçün körpünün şimal tərəfində su kəməri quruldu. 11 İyul 1955-ci ildə Şəhər Şurası İcraiyyə Komitəsinin iclasında Çuqun Körpüsünün sökülməsi və yerinə yenisinin tikilməsi barədə qərar verildi, çünki Çuqun Körpünün araşdırılması onun yenidən qurulmasının mümkünsüzlüyünü göstərdi.[3] 1958-ci ildə Çuqun Körpü söküldü və bunun əvəzinə yaxınlığında yeni bir dəmir-beton körpü tikildi. Köhnə körpünün iki hissəsi sünni məscidinə köçürüldü və keçmiş Kladki körpüsünün yerində quraşdırıldı. Üçüncü hissə Koban dərəsinə, dördüncüsü isə hal hazırda da mövcud olduğu Suarqoma daşındı. 1958-ci ildə bir neçə metr cənubda yerləşən köhnə çuqun körpünün əvəz edilməsi üçün tikilmişdir. Şəhər Sovetinin 1958-ci il 20 dekabr tarixli 527 nömrəli qərarı ilə yeni körpü Orjonikidzevski adlandırıldı. Ancaq şəhər əhalisi arasında bu ad kök salmadı və körpü hələ də "Çuqun " adlanır. 4 dekabr 1958-ci ildə açılan yeni körpüdə tramvay fəaliyyətə başlamışdır. 1990-cı ilin sentyabrında körpü əsaslı təmir edildi və istifadəyə verildi. Körpüdə bəbirlərin fiqurları inşa edilmişdir.[4]

Ədəbiyyatda[redaktə | mənbəni redaktə et]

İlya İlfYevgeni Petrovun "On iki stul" romanında "Çuqun körpüsü" qeyd olunmuşdur.[5]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "Какой мост Владикавказа чугунный?". 2021-07-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-04.
  2. Цаллагов С. Ф. Книга-фотоальбом. Владикавказ — летопись в камне. — Владикавказ: дизайн-студия Веста, 2008. — С. 88—89 — С. 136
  3. Таутиев К. У. Владикавказ – южный форпост России (1784—2014)
  4. "Владикавказ. Чугунный мост, соединивший столетия". 2022-01-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-04.
  5. "Киса и Ося здесь были!". 2022-09-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-04.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]