Şahmərdan Əliyev

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Şahmərdan Əliyev
Şahmərdan Ramazan oğlu Əliyev
Doğum tarixi (82 yaş)
Doğum yeri Tiflis, Gürcüstan SSR, SSRİ
Vətəndaşlığı SSRİ SSRİ
Azərbaycan Azərbaycan
Elm sahəsi kimya
Elmi dərəcəsi kimya üzrə fəlsəfə doktoru
Elmi adı böyük elmi işçi
İş yeri Aşqarlar Kimyası İnstitutunda aparıcı elmi işçi
ica.az

Şahmərdan Əliyev (tam adı: Şahmərdan Ramazan oğlu Əliyev) – kimyaçı alim, Milli Elmlər Akademiyasının akademik Ə.M. Quliyev adına Aşqarlar Kimyası İnstitutunun böyük elmi işçisi, kimya üzrə fəlsəfə doktoru “Mühafizəedici aşqarlar” laboratoriyasının işçisi.

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əliyev Şahmərdan Ramazan oğlu 1942-ci ilin mart ayının 5-də Gürcüstan Respublikasının Tiflis şəhərində anadan olub. 1950-ci ildə Gürcüstan Respublikasının Qardabani rayonunun Ağtəhlə kəndində yeddiillik məktəbin birinci sinfinə daxil olub, sonra təhsilini Qaracalar orta məktəbində davam etdirərək oranı 1960-cı ildə bitirib. 1962-ci ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin kimya fakultəsinə daxil olub, 1967-ci ildə Universiteti bitirib. 1971-ci ildə AMEA Aşqarlar Kimyası İnstitutunda aspiranturaya daxil olub və 1977-ci ildə “Hidroksialkiltiofenolların N-, S-, P- saxlayan törəmələrinin sintezi və onların sürtkü yağlarına aşqarlar kimi tədqiqi “ mövzusunda dissertasiya müdafiə edərək, kimya üzrə fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsinə layiq görülmüşdür. O, aspiranturanı bitirdikdən sonra mühəndislikdən böyük elmi işçi vəzifəsinə qədər yüksəlmişdir. 2003-ü ildə “Mühafizəedici aşqarlar” laboratoriyasında aparıcı elmi işçi vəzifəsinə təyin edilib və hal-hazırda həmin vəzifədə çalışır.

Elmi fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əliyev Şahmərdan Ramazan oğlu “Mühafizəedici aşqarlar” laboratoriyasında mühafizəedici aşqarların sintezinin elmı əsaslarının işlənib hazırlanmasında həmmüəllif kimi iştirak edir. O, tərkibində N- və S- saxlayan yüksək təsirli yeni birləşmələr sintez edir və onları yağlara aşqar kimi tədqiq edir. Onun biləvasitə iştirakı ilə laboratoriyada AzK-18 konservasiya yağı yaradılmış və uzun illər Bakı Yastıq zavodunda tətbiq edilmişdir.

Elmi əsərləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Şahmərdan Əliyev 100-dən çox elmi əsərin, o cümlədən 38 məqalə, 46 məruzələrin tezisləri, 17 müəlliflik şəhadətnaməsi və patentin müəllifidir.

Elmi məqalələri[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Фарзалиев В.М., Алиев Ш.Р., Аллахвердиев М.А., Бабаи Р.М. Синтез бисазометинов и исследование их в качестве ингибиторов в процессе окисления кумола // Нефтехимия, т.41. №2, 2001, с.153
  • Фарзалиев В.М., Аллахвердиев М.А.,Алиев Ш.Р, Бабаи Р.М. Синтез и изучение антиокислительного действия ароматических дисульфидов // Журнал прикладной химии.2003.Т.76. Вып.8. с.1321-1324
  • Алиев Ш.Р. Исследование аминометильных производных морфолилметилмеркаптана в качестве антимикробных присадок к маслам // Нефтепереработка и нефтехимия , 2009.№12. С.18-20
  • Алиев Ш.Р. Исследование азот-,серо- и фосфорсодержащих производных о-гидроксиалкилтиофенолов в качестве присадок к смазочным маслам // Химия и технология топлив и масел -2012.-№3.-с.36-39
  • Əliyev Ş.R. Morfolilmetilmerkaptanın aminometil törəmələri yağlara mühafizəedici aşqar kimi // Azərbaycan Neft Təsərrüfatı, 2010, №12 s.45-47
  • М.М.Мовсумзаде, Ш.Р.Алиев, Р.М.Бабаи. Исследование некоторых производных 2-гидрокси-5-трет.-бутилтиофенола в качестве присадок к смазочным маслам // Журнал Нефтепереработка и нефтехимия, 2014, № 2, стр.36-38
  • М.М.Мовсумзаде, Ш.Р.Алиев, Р.М.Бабаи, Г.М.Кулиева. Исследование 2-гидрокси-5-трет.-алкилтиофенолов и их некоторых производных в качестве антикоррозионных присадок к смазочным маслам // Азербайджанское Нефтяное Хозяйствo, 2014, №07-08, с.48-51
  • В.М.Фарзалиев, Ш.Р.Алиев, Р.М.Бабаи, Г.М.Кулиева. Аминометильные производные меркаптометилпиперидина в качестве защитных присадок к смазочным маслам // Журнал Нефтепереработка и нефтехимия, 2015, № 7, стр.44-45
  • Fərzəliyev V.M., Əliyev Ş.R., Babayi R.M., Quliyeva Q.M. İkili heterotsiklik aminlər əsasında yeni mühafizəedici aşqarların sintezi və tədqiqi // Qafqaz Universiteti Jurnalı, 2016, № 1, s. 16-20
  • Фарзалиев В.М., Алиев Ш.Р., Бабаи Р.М., Кулиева Г.М. Исследование морфолил-2-гидроксипропил-3-диалкиламинометилсульфидов в качестве защитных присадок к смазочным маслам // Журнал Нефтепереработка и нефтехимия, 2016 г, № 12.

Müəllif şəhadətnamələri[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Мамедов Ф.Н., Мовсумзаде Мирза, Алиев Ш.Р., Шихиева М.И., Ликша В.Б., Зейналов А.М., Кулиева Ф.А., Везирова Н.М. 4-Окси-арилтиометил-2,6-дитрет.-бутилфенолы проявляющие антиокислительную активность //Авторское св-во СССР №696723 1979
  • Мовсумзаде Мирза, Мамедов Ф.Н., Алиев Ш.Р., Везирова В.Р., Гасанова С.А. Ингибитор коррозии стали в двухфазных средах // Авторское св-во СССР,№707379,1981
  • Алекперов Р.А., Мамедов М.М., Мовсумзаде Мирза, Алиев Ш.Р., Мамедов Ф.Н.,

Мовсумов Ф.М. Способ экстракционного извлечения рения //Авторское св-во СССР,№869220,1981

  • Кулиев А.М., Кулиев Ал.М., Гиясбейли Т.Н., Алиев Ш.Р., Агаев Ф.Т., Шамхалов Д.А.и др. Способ получения реагента для обработки буровых растворов //Авторское св-во СССР,

№908786,1981

Patentləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • V.M.Fərzəliyev, Ş.R.Əliyev, R.M.Babayi, Q.M.Quliyeva, R.F.Məmmədova. Morfolil-metilmerkaptan sürtkü yağlarına antimikrob aşqarı kimi. Az.Patent, İ20130046
  • Fərzəliyev V.M., Əliyev Ş.R., Babayi R.M., Quliyeva Q.M. Bis-(morfolilmetil)sulfid sürtkü yağlarına mühafizəedici aşqar kimi. Azərbaycan Patenti, 2016, İ20160018
  • Fərzəliyev V.M., Əliyev Ş.R., Babayi R.M., Quliyeva Q.M. 4-Morfolilmetiltiometil-2,6-diüçlübutilfenol sürtkü yağlarına mühafizəedici aşqar kimi. Azərbaycan Patenti, 2016, İ20160097
  • Fərzəliyev V.M., Əliyev Ş.R., Babayi R.M., Quliyeva Q.M. 4-Merkaptometil-2,6-diüçlübutilfenol sürtkü yağlarına antimikrob aşqar kimi. Azərbaycan Patenti, 2016, İ20160058

Beynəlxalq konfranslarda iştirakı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Şahmərdan Əliyev çox sayda Beynəlxalq konfranslarda məruzə ilə çıxış etmişdir.

  • Кулиев А.М., Денисов Е.М., Фарзалиев В.М., Алиев Ш.Р., Алиев А.С., Ахундов А.А.,

Насирова Ф.Н. Синтез и изучение механизма антиокислительного действия фенолсульфидов //Доклады II Международного симпозиума «Исследование механизма действии присадок» Галле,1976

  • Алиев Ш.Р., Новрузова Н.А., Мовсумзаде М.М. Синтез и исследование аминометильных производных 2-гидрокси-5-метокситиофенолов как защитных присадок к смазочным маслам // Первая Бакинская Международная конференция по Нефтехимии,март 22-27,1994
  • Аллахвердиев М.А.,Фарзалиев В.М., Алиев Ш.Р., Рзаева И.А., Бабаи Р.М. Бис-(3-формил-4-гидроксифенил)сульфид и его производные –эффективные разложители гидропероксидов

Х Международная конференция по химии органических и элементноорганических пероксидов.Москва,1998,стр.49

  • Фарзалиев В.М., Аллахвердиев М.А., Алиев Ш.Р., Бабаи Р.М., Гасанова С.А., Алиев Ф.Ю.

Азометинсульфиды в качестве защитных присадок к смазочным маслам // Тезисы докладов IV Бакинская Международная Мамедалиевская Нефтехимическая конференция,2000.с.153.ИНХП-2000.

  • Мовсумзаде М.М., Алиев Ш.Р., Бабаи Р.М., Керимова Я М. Синтез S-замещенных производных алкоксифенолов // “Ekologiya və həyat fəaliyyətinin mühafizəsi” IV Beynəlxalq konfrans materialları, Sumqayıt, 2002,səh.17-19 aprel
  • В.М.Фарзалиев, М.А.Аллахвердиев, Ш.Р.Алиев, Р.М.Бабаи, И.А.Рзаева Бис-[3-алкил(арил)азометино-4-гидроксифенил]дисульфиды-разрушители гидропероксидов // Тезисы XI Международная конференция по химии органических и элементоорганических пероксидов.Пероксиды 2003,MOSKOW.с.108-109

Dissertasiyalara rəhbərlik[redaktə | mənbəni redaktə et]

Onun rəhbərliyi ilə 2 nəfər namizədlik dissertasiyası müdafiə etmişdir.

Pedoqoji fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

Magistraturda təhsil alan tələbələrə "Dərinləşdirilmiş üzvi kimya"dan mühazirə oxuyur.

Mükafatları[redaktə | mənbəni redaktə et]

Şahmərdan Əliyev D.J.Mendeleyev adına Ümumittifaq kimya Cəmiyyətinin mükafatına və eləcə də 2014-cü və 2018-ci illərdə Azərbaycan Respublikasının Standartlaşdırma Metrologiya və Patent üzrə Dövlət Komitəsi tərəfindən təşkil olunan ixtiraçılıq sahəsində nailiyyətlərə görə "İlin patenti" nominasiyası üzrə Respublika Müsabiqəsində 3-cü dərəcəli diplomlara layiq görülmüşdür.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]