Saveliy Tartakover
 Saveliy Tartakover | |
|---|---|
| fr. Xavier Tartakover | |
 | |
| Ölkə | |
| Doğum tarixi | 21 февраля 1887 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 5 fevral 1956[1] (68 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri |
|
| Təhsili | |
| Titulu | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Saveliy Qriqoreviç Tartakover (21 fevral 1887, Rostov-na Danu — 4 fevral 1956, Paris) — şahmatçı, qrosmeyster (1950), XX əsrin əvvəlrində dünyanın ən güclülərindən biri. Şahmat nəzəriyyəçisi, jurnalist və yazıçı, şair və tərcüməçi. Hüquqşünas. "Hipermodernizm" termini ona məxsusdur.
Bioqrafiyası
[redaktə | mənbəni redaktə et]21 fevral 1887-ci ildə Rostov-na Danu şəhərində, Bolşaya Sadovaya küçəsi, 59 nömrəli evdə anadan olmuşdur.[2] Atası German (Qriqori) Yakovleviç Tartakover, anası isə avstriya kökənli Natalya (Eti-Ruxli) Efimovna Tartakover idi.[3][4] Ailəsi 1879-cu ildən bəri «Конкуренция» mağazasına sahib idi. Valideynləri 1911-ci il fevralın 18-nə keçən gecə öz mənzilində qarət zamanı vəhşicəsinə qətlə yetirilmişdir.[5]
1899-1904-cü illərdə əvvəlcə Rostov-on-Don gimnaziyasını, sonra isə Cenevrədə College de Geneverədə oxudu. Eyni zamanda 1904-cü ildə Vyana Universitetinin Hüquq fakültəsində oxudu. Aparıcı şahmatçılarla tanış oldu: Karl Şlexter, Gesa Marosi və başqaları.
1906-cı ildə Nürnberqdə keçirilən turnirdə 50 rəqibini qabalayaraq birinci oldu və usta adını almağa müvəffəq oldu. Altı ay sonra, Marosi və Milan Vidmar ilə Vyana Şahmat Klubunun beynəlxalq turnirində 3-5-ci yerləri bölüşdürdü.
Yalnız Birinci Dünya Müharibəsindən sonra planetin aparıcı şahmatçılarından biri olmağı bacardı. O dövrdəki əsas uğurları: Haaqada (1921) və Vyanada (1922) 2-ci yer, Vyana Schlechter Memorial Turnirində 1-ci yer (1923), Londonda 1-2-ci yerləri bölüşdürdü ( 1927), Liejdə 1-ci yer (1930).
13 İyun 1933-cü ildə Folkestonda 5-ci "Millətlər Turniri"ndə dünya çempionu Aleksandr Alyoxini məğlub edərək simvolik «Mixail Çiqorin klubunun» üzvü oldu.
Ədəbiyyat
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Гроссмейстер-журналист. // «64 — Шахматное обозрение». — 1982. — № 11. — С. 21—23.
- Возможная невозможность. // «64 — Шахматное обозрение». — 1987. — № 4. — С. 24—27.
- К столетию С. Тартаковера. // Шахматы в СССР. — 1987. — №4. — С. 26—27.
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ 1 2 ölüm haqqında şəhadətnamə.
- ↑ Детская художественная галерея Arxivləşdirilib 2019-03-27 at the Wayback Machine: По заказу деда шахматиста — ростовского купца Якова Тартаковера — в 1908 году было выстроено здание в Чеховском переулке, в котором с 1981 года располагается детская художественная галерея.
- ↑ "Сергей Воронков «Тайна гибели родителей Тартаковера»". 2022-06-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-05-21.
- ↑ Магазин «Конкуренция» специализировался на дамском и мужском белье, полотне и столовом белье.
- ↑ Убийство супругов Тартаковер («Приазовский край», 19 февраля 1911) Arxivləşdirilib 2020-10-14 at the Wayback Machine: Супруги Тартаковер были похоронены на разных кладбищах, так как Г. Я. Тартаковер к тому времени уже принял лютеранство, а его супруга оставалась в иудейской вере.