Qızıləhməd alması

Qızıləhməd alması
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superrozidlər Klad: Rozidlər Klad: Fabidlər Dəstə: Gülçiçəklilər Fəsilə: Gülçiçəyikimilər Yarımfəsilə: Gavalıkimilər Triba: Maleae Yarımtriba: Malinae Cins: Alma Növ: Qızıləhməd alması
Beynəlxalq elmi adı
Malus niedzwetzkyana Koehne
Şəkil axtarışı NCBI   106560

Qızıləhməd alması (lat. Malus niedzwetzkyana) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin alma cinsinə aid bitki növü.

Təbii yayılması

Vətəni müəyyən edilməmişdir. Orta Asiyada yayılma ehtimalı var.

Botaniki təsviri

2-6 (8) m hündürlüyündə ağacdır. Çətiri çadırvarıdır. Yaşlı ağaclarda gövdə qabıqları az bükülmüş, qonurtəhər-boz rəngdə olur. Çoxillik budaqları və cavan ağacların gövdəsi qırmızımtıl-qonur rəngdədir. Budaqları tikansız olub, bir qədər yoğuntəhər, tünd qırmızı rəngdədir, illik zoğları qaradır. Yarpaqları tünd yaşıl və ya qırmızımtıldır, tərs yumurtavarı, ellipsvarı və ya uzunsov olub, ucu qaralmış, çox vaxt qaidəyə yaxın hissəsi pazşəkillidir, yarpaqlarının təpə hissəsi qısa, sivri ucludur. Çiçəkləri tünd qırmızı, nazik çiçək saplaqlarında oturmuşdur. Çiçək saplağı və kasacığı ağ keçətüklüdür. Kasayarpaqcıqları lansetvarı, sivridir. Meyvəsi bənövşəyi, tünd qırmızı rəngdə olub, əti çəhrayı, al qırmızıdır. Aprel-may aylarında çiçəkləyir, meyvəsi sentyabr-oktyabr aylarında yetişir.

Ekologiyası

Şaxtaya, zərərvericilərə qarşı davamlıdır, rütubətsevəndir, çöl-çəmən torpaqlarında yaxşı bitir.

Azərbaycanda yayılması

Lənkəran ovalığında, bağlarda, həyətyanı sahələrdə əkilib becərilir.

İstifadəsi

Xarratlıq məmulatlarının istehsalatında və oyma naxış işlərində istifadə olunur. Dekorativ və meyvə ağacı kimi əkilib yetişdirilir. Meyvələri öz ətri ilə fərqlənir.