44°32′48″ şm. e. 44°49′53″ ş. u.HGYO

Açikulak

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Açikulak
44°32′48″ şm. e. 44°49′53″ ş. u.HGYO
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub 1830
Mərkəzin hündürlüyü 68 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 5.700 nəf. (2023)[3]
Rəqəmsal identifikatorlar
Poçt indeksi 356890
Xəritəni göstər/gizlə
Açikulak xəritədə
Açikulak
Açikulak

Açikulak — Rusiyanın Stavropol Vilayəti, Neftekum rayonu ərazisinə daxil olan kənd.

Kənd Noqay çölünün şimal-qərbində, Stavropol diyarının cənub-şərqində, Qornaya Balka çayının sahilində yerləşir.

Stavropoldan olan məsafə: 260 km.

Neftekumskdan olan məsafə: 30 km.

Kənd 1830-cu ildə qurulmuşdur. Bir noqay kəndi olaraq formalaşır.

1860-cı ildə Açikulak kəndində ilk qonaq evi istifadəyə verilmişdir.г[4]. 1869-cu ildə isə rus və noqay dillərində tədrisi aparılan məktən fəaliyyətə başlayır. Bu regionda fəaliyyətə başlamış ilk dünyavi məktəb olur.

1898-ci ildə Şimali Qafqazda çöl meşələrinin salınmasına başlanıldı.

1904-cü ildə ilk artezian quyusu, 1906-cı ildə xəstəxana, 1908-ci ildə kitabxana fəaliyyət göstərməyə başlayır.

1920–1965-ci illərdə ərazində, Açikulak müxtəlif illərdə Dağıstan Muxtar Sovet Sosialist Respublikası, Orjonikidze diyarı, Stavropol diyarı və Qroznı vilayətinin bir hissəsi olan Açikulak rayonunun inzibati mərkəzi olmuşdur.

1923-cü ildə Nikitin Pyotr Nikolaeviçin başçılığı ilə ilk "Əməyin şöhrəti" kənd təsərrüfatı karteli təşkil edildi. İlk komsomol hücrəsi yaradıldı. Bura 7 nəfər daxil idi.

1926-cı il siyahıyaalınmasına görə Açikulak əhalisi 2035 nəfərdən (1009 kişi və 1026 qadın) ibarət idi. Ümumilikdə kənddə 508 ev vardi. Əhalinin 1.881 nəfəri ruslar, 154 nəfəri isə digər milətin nümayədələri olmuşdur. 1929-cu il 1 oktyabr tarixinə kənddə bunlar mövcud idi: məktəb; 25 çarpayılıq bir ambulatoriya məntəqəsinə sahib rayon xəstəxanası; baytarlıq məntəqəsi; bütün əraziyə xidmət edən üç aqronom olan aqronom məntəqəsi, poçt və teleqraf idarəsi. 1929-cu ildə ərazidə kollektivləşmə həyata keçirilməyə başlanılır. Açikulak kəndində "Xleborob" adı verilən ilk kolxoz təşkil edilir. Müharibədən əvvəl isə kolxoz iki hissəyə böğlünür: Çapaev və Çkalova kolxozları. Kolxozun ilk sədri Sergey İvanoviç Yampolski olmuşdur.

1930-cu ildə Kayasula TMS və Açikulak maşın-traktor stansiyası birlikdə hər il 131 128 hektar ərazidə əkin işi aparırdı.

Kənndə iki su qüllə var idi, ancaq 1968-ci ildə onlar dağıdılmışdır.

Böyük Vətən Müharibəsi illərində Açiqulak bölgəsində ağır döyüşlər gedirdi.

2017-ci ildə Açikulak Neftekum şəhər dairəsinə birləşdirilir[5][6].

Milli tərkib

2010-cu il Ümumrusiya siyahıya alınmasının məlumatlarına görə kəndin milli tərkibi haqqında aşağıdakı məlumatlar verilmişdir[7]:

Xalq Say,
nəf.
Ümumi əhaliyə
olan nisbəti, %
ruslar 3 295 54,0 % %
darginlər 1 659 27,2 %
noqaylar 309 5,1 %
koreyalılar 216 3,5 %
avarlar 83 1,4 %
rutullar 83 1,4 %
laklar 74 1,2 %
çeçenlər 60 1,0 %
digərləri 321 5,3 %

Qəsəbə tipli Açikulak kəndi

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Administrasiya rəhbəri Dmitri Nikolaeviç Sokurenko

14 sentyabr 2014-cü ildən Yevqeni Vikroriviç Yuxnenko.

  1. 1 2 http://docs.cntd.ru/document/461506269.
  2. 1 2 http://www.gks.ru/free_doc/2016/oktmo/tom4_oktmo.rar.
  3. Перечень населённых пунктов Нефтекумского муниципального округа.
  4. "История Нефтекумья". ist-konkurs.ru (rus). 2019-02-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-08-23.
  5. "Постановление Правительства от 4 мая 2006 года № 63-п Ставропольского края «Об утверждении Реестра административно-территориальных единиц Ставропольского края»". 2017-07-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-09.
  6. "Закон Ставропольского края от 7 июля 2011 года № 59-кз «О внесении изменений в законы Ставропольского края об установлении границ муниципальных образований Ставропольского края»". Официальный сайт Думы Ставропольского края. 2017-07-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-09.
  7. "Том 3 книга 1 «Национальный состав и владение языками, гражданство»; таблица 4 «Национальный состав населения Ставропольского края по городским округам, муниципальным районам, городским населенным пунктам, сельским населенным пунктам с численностью населения 3000 человек и более»". 2015-04-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-09.