Açikulak
| Açikulak | |
|---|---|
| 44°32′48″ şm. e. 44°49′53″ ş. u. | |
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Əsası qoyulub | 1830 |
| Mərkəzin hündürlüyü | 68 m |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Poçt indeksi | 356890 |
|
| |
.svg)
Açikulak — Rusiyanın Stavropol Vilayəti, Neftekum rayonu ərazisinə daxil olan kənd.
Coğrafiya[redaktə | mənbəni redaktə et]
Kənd Noqay çölünün şimal-qərbində, Stavropol diyarının cənub-şərqində, Qornaya Balka çayının sahilində yerləşir.
Stavropoldan olan məsafə: 260 km.
Neftekumskdan olan məsafə: 30 km.
Tarix[redaktə | mənbəni redaktə et]
Kənd 1830-cu ildə qurulmuşdur. Bir noqay kəndi olaraq formalaşır.
1860-cı ildə Açikulak kəndində ilk qonaq evi istifadəyə verilmişdir.г[4]. 1869-cu ildə isə rus və noqay dillərində tədrisi aparılan məktən fəaliyyətə başlayır. Bu regionda fəaliyyətə başlamış ilk dünyavi məktəb olur.
1898-ci ildə Şimali Qafqazda çöl meşələrinin salınmasına başlanıldı.
1904-cü ildə ilk artezian quyusu, 1906-cı ildə xəstəxana, 1908-ci ildə kitabxana fəaliyyət göstərməyə başlayır.
1920–1965-ci illərdə ərazində, Açikulak müxtəlif illərdə Dağıstan Muxtar Sovet Sosialist Respublikası, Orjonikidze diyarı, Stavropol diyarı və Qroznı vilayətinin bir hissəsi olan Açikulak rayonunun inzibati mərkəzi olmuşdur.
1923-cü ildə Nikitin Pyotr Nikolaeviçin başçılığı ilə ilk "Əməyin şöhrəti" kənd təsərrüfatı karteli təşkil edildi. İlk komsomol hücrəsi yaradıldı. Bura 7 nəfər daxil idi.
1926-cı il siyahıyaalınmasına görə Açikulak əhalisi 2035 nəfərdən (1009 kişi və 1026 qadın) ibarət idi. Ümumilikdə kənddə 508 ev vardi. Əhalinin 1.881 nəfəri ruslar, 154 nəfəri isə digər milətin nümayədələri olmuşdur. 1929-cu il 1 oktyabr tarixinə kənddə bunlar mövcud idi: məktəb; 25 çarpayılıq bir ambulatoriya məntəqəsinə sahib rayon xəstəxanası; baytarlıq məntəqəsi; bütün əraziyə xidmət edən üç aqronom olan aqronom məntəqəsi, poçt və teleqraf idarəsi. 1929-cu ildə ərazidə kollektivləşmə həyata keçirilməyə başlanılır. Açikulak kəndində "Xleborob" adı verilən ilk kolxoz təşkil edilir. Müharibədən əvvəl isə kolxoz iki hissəyə böğlünür: Çapaev və Çkalova kolxozları. Kolxozun ilk sədri Sergey İvanoviç Yampolski olmuşdur.
1930-cu ildə Kayasula TMS və Açikulak maşın-traktor stansiyası birlikdə hər il 131 128 hektar ərazidə əkin işi aparırdı.
Kənndə iki su qüllə var idi, ancaq 1968-ci ildə onlar dağıdılmışdır.
Böyük Vətən Müharibəsi illərində Açiqulak bölgəsində ağır döyüşlər gedirdi.
2017-ci ildə Açikulak Neftekum şəhər dairəsinə birləşdirilir[5][6].
Əhali[redaktə | mənbəni redaktə et]
Milli tərkib
2010-cu il Ümumrusiya siyahıya alınmasının məlumatlarına görə kəndin milli tərkibi haqqında aşağıdakı məlumatlar verilmişdir[7]:
| Xalq | Say, nəf. |
Ümumi əhaliyə olan nisbəti, % |
|---|---|---|
| ruslar | 3 295 | 54,0 % % |
| darginlər | 1 659 | 27,2 % |
| noqaylar | 309 | 5,1 % |
| koreyalılar | 216 | 3,5 % |
| avarlar | 83 | 1,4 % |
| rutullar | 83 | 1,4 % |
| laklar | 74 | 1,2 % |
| çeçenlər | 60 | 1,0 % |
| digərləri | 321 | 5,3 % |
Qəsəbə tipli Açikulak kəndi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Administrasiya rəhbəri Dmitri Nikolaeviç Sokurenko
14 sentyabr 2014-cü ildən Yevqeni Vikroriviç Yuxnenko.
Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ 1 2 http://docs.cntd.ru/document/461506269.
- ↑ 1 2 http://www.gks.ru/free_doc/2016/oktmo/tom4_oktmo.rar.
- ↑ http://www.gks.ru/free_doc/doc_2017/bul_dr/mun_obr2017.rar.
- ↑ "История Нефтекумья". ist-konkurs.ru (rus). 2019-02-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-08-23.
- ↑ "Постановление Правительства от 4 мая 2006 года № 63-п Ставропольского края «Об утверждении Реестра административно-территориальных единиц Ставропольского края»". 2017-07-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-09.
- ↑ "Закон Ставропольского края от 7 июля 2011 года № 59-кз «О внесении изменений в законы Ставропольского края об установлении границ муниципальных образований Ставропольского края»". Официальный сайт Думы Ставропольского края. 2017-07-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-09.
- ↑ "Том 3 книга 1 «Национальный состав и владение языками, гражданство»; таблица 4 «Национальный состав населения Ставропольского края по городским округам, муниципальным районам, городским населенным пунктам, сельским населенным пунктам с численностью населения 3000 человек и более»". 2015-04-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-09.