Abdullah ibn əl-Səid Məhəmməd
Abdullah ibn əl-Səid Məhəmməd | |
---|---|
ərəb. عبد الله التعايشي | |
Mehdi Dövlətinin xəlifəsi | |
1895 – 25 noyabr 1899 | |
Əvvəlki | Məhəmməd Əhməd |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 1846[1][2][…] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 24 noyabr 1899[2] |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | hərbi qulluqçu, siyasətçi |
Dini | islam |
Hərbi xidmət | |
Döyüşlər | |
Rütbəsi | əsgər |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Abdullah ibn Səid Məhəmməd (ərəb. عبد الله بن سعيد محمد; 1846[1][2][…], Darfur – 24 noyabr 1899[2], Kordofan[d]) — Sudanlı Mehdinin ölümündən sonra Mehdi Dövlətinin başçısı və xəlifə (1885–1898).
Həyatı
[redaktə | mənbəni redaktə et]Abdullah ibn Səid Məhəmməd təxminən 1846-cı ildə Tayşa Bəqqarə qəbiləsində anadan olmuşdur. Atası Məhəmməd ət-Taki ailəsi ilə birlikdə Məkkəyə köçmək istəmiş, lakin bölgənin çətin vəziyyəti ona mane olmuşdur.[3]
Abdullah Sudanlı Mehdinin ölümündən sonra, 1885-ci ildə Mehdi Dövlətinin başına gəlmişdir. O, mehdiçilərin mərkəzləşdirilmiş feodal dövlətini gücləndirmiş, qüvvətli ordu yaratmışdı. İngilis müstəmləkəçilərinə qarşı sudanlıların müqavimət hərəkatına (1895–1898) başçılıq etmişdir. 1898-ci ildə Omdurman döyüşündə ingilislər qalib gəldikdən sonra Abdullah Sudan xalqının gerilla hərəkatına rəhbərlik etmiş və döyüşdə həlak olmuşdur.[4]
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ 1 2 ʻAbd Āllāh ibn Muḥammad Taʻīʼshī // Faceted Application of Subject Terminology.
- ↑ 1 2 3 4 Abd Allah // Encyclopædia Britannica (ing.).
- ↑ 'Abd Allah // Encyclopædia Britannica. I: A-Ak - Bayes (15th). Chicago, Illinois: Encyclopædia Britannica, Inc. 2010. 16. ISBN 978-1-59339-837-8.
- ↑ Абдуллаһ ибн Сәид Мәһәммәд // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. I ҹилд: А—Балзак. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1976. С. 20.
Əlavə ədəbiyyat
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Fadlalla, Mohamed H. Short History of Sudan. iUniverse. 2004. ISBN 0-595-31425-2. 2021-10-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-20.
- Lewis, David Levering. Khalifa, Khedive, and Kitchener // The Race for Fashoda. New York: Weidenfeld & Nicolson. 1987. ISBN 1-55584-058-2.
- Lipschutz, Mark R.; Rasmussen, R. Kent. Dictionary of African historical biography. University of California Press. 1989. ISBN 0-520-06611-1. 2021-10-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-20.
- Spiers, Edward M. Sudan: the reconquest reappraised. Routledge. 1998. ISBN 0-7146-4749-7. 2021-10-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-20.
- Reid, J. A. "Some Notes on The Khalifa Abdullahi from Contemporary Sudanese Sources". Sudan Notes and Records. University of Khartoum. 21 (1). 1938: 207–211. JSTOR 41716288.