Advrek qalası
| Advrek qalası | |
|---|---|
| ing. Ardvreck Castle | |
 | |
 | |
| 58°10′01″ şm. e. 4°59′44″ q. u. | |
| Ölkə | Şotlandiya |
| Tikilmə tarixi | 1590 |
| Vəziyyəti | xarabalıq |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Advrek qalası (ing. Ardvreck Caslte) — Şotland qalası olub, Haylend əyalətində, Sazerlend şəhəri yaxınlığında Lok Assint gölünün şimal sahilində yerləşir. 1737-ci ildə baş verən yanğından sonra qala günümüzdə də xarabalıq halında yerləşir. Qala il boyu, gün ərzində həmişə ziyarətçi qəbul edir.
Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Adverk qalası 1590-cı illərdə Maklend klanı tərəfindən tikilmişdir. 1646-cı ildə o uğursuz şəkildə Maklend klanının qədim düşməni Makkenzi klanı tərəfindən mühasirəyə alınmışdır.
1650-ci ildə İngiltərə vətəndaş müharibəsi zamanı royalist Markiz Montroz Neyl Maklaud tərəfindən həbs edilərək Adverk qalasında yerləşən tağlı zirzəmilərdən birində dustaq saxlanmşdır. Daha sonra o, Edinburq qalasına köçürülmüş və burada 21 may 1650-ci ildə edam edilmişdir.[1]
Vətəndaş müharibəsi zamanı II Karlın düşmənlərinə qoşulduğu üçün monarxiyanın bərpasından sonra Neyl Maklaud böyük zərər gördü. 1672-ci il iyul ayında Maklaud qiyamçı olduğu üçün həbs edilmiş, bu da öz növbəsində Makkenzi klanının (ing. Seaforth MacKenzie's) Maklaud klanının mülkünə qarşı yenidən hücum etmək üçün zəmin yaratdı. On dörd günlük mühasirədən sonra qala nəhayət ki, ələ keçirildi. Neyl Maklaudun sonrakı taleyi barədə heç bir məlumat yoxdur.[2][3]
İllər keçdikcə Adverk qalası köhnəlmiş və Makkenzi ailəsi daha müasir mülk olan Calda House tikdikdən sonra qalanı həmişəlik tərk etmişlər. 1737-ci ildə qala demək olar ki, tamamilə yanmışdır, hansı ki, yanğının rəsmi şəkildə ildırım vurması nəticəsində meydana gəldiyi sübut edilmişdir.[1][2]
1700-cü illərin ortalarında Hyu Maklaud bu mülkü almaq istəmiş, lakin ona var-dövlət baxımından ondan üstün olan Sazerlend ailəsi maneə olmuşdur. Malikanə Birinci Dünya müharibəsinin sonunadək Sazerlənd ailəsinin idarəsində qalmışdır.
Təsvir[redaktə | mənbəni redaktə et]
Bu gün o möhtəşəm qaldan yalnız mərkəzi istehkam qalasının xarabalıqları və daxili qoruyucu divarların və xəndəklərin izləri qalmışdır.[4]
Qala daxili həyətin mərkəzində yerləşən üçqatlı düzbucaqlı şəklində olan əsas istehkamdan ibarətdir. Qalanın dağıntılarından qorunub saxlanmış bünövrə hissələrindən anlamaq olur ki, qala kifayət qədər böyük sahəni əhatə etmişdir.[4] Əsas qalanın cənub-şərq hissəsində yuxarı mərtəbələrə kronşteynlə birləşdirilmiş olan dairəvi pilləkənli bürc yerləşirdi.
Birinci mərtəbə üç tağlı yaşayış yerindən ibarət idi. Onlardan birində iki dəmir silah tapılmış, sonradan mühafizə edilmək üçün Loxinverə köçürülmüşdür.[4]
Mifologiya[redaktə | mənbəni redaktə et]
Deyilən görə, qalanın tez-tez iki ruh ziyarət edir: hündür bir kişi və ağlayan balaca qız. Kişi - Markiza Montrosanın ruhudur, qız isə Maklaud klanının başçılarından birinin qızıdır. O, qalanın bürclərinin birindən özünü ataraq öldürmüşdür.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ 1,0 1,1 "Ardvreck Castle | Canmore" (ingilis). canmore.org.uk. 2017-08-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-08-02.
- ↑ 2,0 2,1 Undiscovered Scotland: info@undiscoveredscotland.co.uk. "Ardvreck Castle Feature Page on Undiscovered Scotland" (ingilis). www.undiscoveredscotland.co.uk. 2017-07-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-08-02.
- ↑ "Ardvreck Castle - The Castle Guy". The Castle Guy (ingilis). 2017-08-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-08-02.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 "Archaeology Notes | Canmore" (ingilis). canmore.org.uk. 2017-08-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-08-02.