Anabar çayı
Anabar çayı | |
---|---|
saxa Анаабыр | |
Ölkələr | |
Mənbəyi | |
• Yüksəkliyi | 450 m |
Mənsəbi | Lena çayı |
Uzunluğu | 939 km |
Su sərfi | 498 m³/s |
Hövzəsinin sahəsi | 100000 km² |
|
|
DSR[rus.] | 18010000112117600037247 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Anabar, yuxarı axarlarda Bolşaya Kuonamka (saxa Анаабыр) — ada Rusiyanın Yakutiya Respublikasının şimal-qərqində yerləşir.
Coğrafiyası
[redaktə | mənbəni redaktə et]Çay Laptevlər dənizinə tökülür. Çayın uzunluğu 939 km, hövzəsinin sahəsi 100 000 km²[1] təşkil edir. Hövzəsində çoxlu sayda göl vardır. Çayın mənbəyi Anabar platosunda yerləşir. Şimali Sibir düzənliyə çıxan Anabar çayının yatağı genişlənir.
Aşağı axarlarda sol sahilə yaxın Dumastay-Tyubyuleqe qolu ayrılır ki, onların asşrasında isə Sinnqes-Arı və Istakan-Arıta adaları yerləşir.
Çay mənsəbdə uzun dayaz estuari əmələ gətirir. Anabar estuarisi sonda Anabar körfəzinə keçir.
Hidrologiya
[redaktə | mənbəni redaktə et]Çay əsasən yağış və qar suları ilə qidalanır. Orta illik su sərfiyyat 498 m³/san təşkil edir. Çayın buzla örtülməsi sentyabrın sonlarından başlayır. İyunun əvvəllərində isə buzdan azad olur.
Təsərrüfat əhəmiyyəti
[redaktə | mənbəni redaktə et]Çayın hövzəsində almaz yatağı yerləşir. Ən iri yaşayış limanları: Saskılax, Yuryunq-Xaya, Ebelyax, Jilinda.
Qalereya
[redaktə | mənbəni redaktə et]Qolları
[redaktə | mənbəni redaktə et]Əsas qolları: Mayat, Udya, Ebelyax (sağ); suolama, Xarabıl, Konnies (sol).
Qolları (mənsəbə olan məsafə (km)
[redaktə | mənbəni redaktə et]Suolema çayı (0,8 km), Sergey-Yuryanqe (11 km), Dırıspanay-Sene çayı (15 km), Istakan çayı (27 km), adsız çay (28 km), adsız çay36 km), Dıranq 36 km), Xarabıl (53 km), Xarabılkan 53 km), Poropuon-Yuryuqe (54 km), Bulunq çayı (67 km), Oçuosa-Yuryuqe (73 km), adsız çay (80 km), adsız çay (82 km), Konnies çayı (85 km), Mariya-Aqatın-Salata89 km), Cielyak-Yuryax 90 km, adsız çay 92 km, Samti-Salata (93 km), Sodiemıx (97 km), Polovinaya (113 km), Srednaya (122 km), Baltay-Yuryax (124 km), Çoxox-Yuryax (140 km), Tetenq-Yuryax (146 km), Nyuçça-Cielyax (153 km), Yakov (157 km), Doruoxa (184 km), Cama (186 km), Oyun-Yurqe (192 km), Oyulqe (200 km), Eqdek (206 km), Xalqannax (210 km), Alaxççan (214 km), Kırdaanay (219 km), Emeexsın-Yuryuqe (221 km), Tonquulaax (228 km), Xalqannax (234 km), Tyuqex-Yurex (240 km), Uda (247 km), Kyuryuyuktyuyur (256 km), Fyodr (261 km), adsız çay (265 km), Xaybıt bulağı (276 km), Kıçkin (290 km), Yamallax (293 km), Uçax-Itırbat (301 km), Mayat (304 km), Xara-Mas (318 km), Oçuos (323 km), Billex (338 km), Melanya (343 km), Semeldin (357 km), Ebeleex (361 km), Iarqallaax (373 km), Nyuyokyulleex (375 km), Oqonnir-Yureqe (377 km), Kiçik Kuonaşka (380 km), Oççuquy-Taylen (384 km), Ulaxan-Tyulen (404 km), Staraya (412 km), Tılkaç (415 km), Kuota (427 km), Çieres (430 km), adsız çay (432 km), Arbaybıt (437 km), adsız çay (440 km), Soto (451 km), Maçala (457 km), Xaptasınnax (459 km), adsız çay (460 km), Talaxraax (464 km), Alın-Mukkuk (471 km), Yuqya-Mukkun (474 km), adsız çay (479 km), Nebaybıt (481 km), adsız çay (488 km), Arıı-Mastaax (Bileex, Kuqdalaan-Billeex) (493 km), Barqıdamalaax (504 km), Sol Barqıdamalaax (504 km), Sağ Barqıdamalaax (505 km), adsız çay (515 km), Aççıqıy-Xos-Yurex (519 km), Uloxan-Xos-Yurex (521 km), Dyuken (537 km), Xoxoy (550 km), Xapçaan (568 km), Maatırça (583 km), adsız çay (595 km), Laxı (609 km), Uottax (624 km), Delinde (627 km), Tanqaralaax arx. (632 km), adsız çay (649 km), adsız çay (662 km), Sulballax arx. (663 km), Ostavnoy arx (670 km), Ayaan-Yureqe arx. (671 km), Saaskı-Yureqe arx. (683 km), Xatırık (695 km), Kurunq-Yurex (701 km), Serbeyeen (718 km), Oyuur-Yurex (721 km), Oyuur-Yurex arx. (734 km), Enbeke arx. (735 km), Tıastax arx (746 km), Deqees (747 km), Kuoqastaax (755 km), Yuçyuqey-Yurex (760 km), Daldın (778 km), Balaqannaax (780 km), Çardaat-Yureqe (792 km), Monxoolo (796 km), Çurbukulaax (800 km), Etiebin (806 km), Alıı-Yurex (824 km), adsız çay (841 km), Kyuntyukelleex (849 km), Nyomes (852 km), Siriles871 km), Balaqannaax (877 km), Knyazev (893 km), Darixan (897 km), Ambardaax-Salaa (918 km)
Həmçinin bax
[redaktə | mənbəni redaktə et]İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ "Река Анабар (Бол. Куонапка)". Государственный водный реестр. 2013-04-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-04-13.