Andrey Balançivadze

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Andrey Balançivadze
gürc. ანდრია ბალანჩივაძე
Ümumi məlumatlar
Doğum adı ანდრია ბალანჩივაძე
Doğum tarixi 19 may (1 iyun) 1906
Doğum yeri
Vəfat tarixi 28 aprel 1992(1992-04-28)[1] (85 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
Vətəndaşlığı
Milliyyəti gürcü
Atası Meliton Balançivadze
Musiqiçi məlumatları
Fəaliyyəti bəstəkar, musiqi pedaqoqu[d], siyasətçi, pianoçu, film bəstəkarı
Janr opera
Musiqi aləti fortepiano
Təhsili
  • Tbilisi Dövlət Konservatoriyası[d]
Üzvlüyü
Mükafatları Sosialist Əməyi Qəhrəmanı
"Lenin" ordeni "Lenin" ordeni "Qırmızı əmək bayrağı" ordeni "Qırmızı əmək bayrağı" ordeni "Qırmızı əmək bayrağı" ordeni "Qırmızı əmək bayrağı" ordeni "Xalqlar dostluğu" ordeni "Şərəf nişanı" ordeni “Əmək igidliyinə görə” medalı "Vladimir İliç Leninin anadan olmasının 100 illiyi münasibətilə" yubiley medalı "1941–1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı "Əmək veteranı" medalı
1-ci dərəcəli "Stalin" mükafatı 2-ci dərəcəli "Stalin" mükafatı SSRİ xalq artisti

Andrey Melitonoviç Balançivadze (gürc. ანდრია მელიტონის ძე ბალანჩივაძე;19 may (1 iyun) 1906, Sankt-Peterburq[2]28 aprel 1992[1], Tbilisi) — Sovet, gürcü bəstəkarı, pedaqoqu, ictimai xadimi. Sosialist Əməyi Qəhrəmanı (1986). SSRİ xalq artisti (1968). İki dəfə Stalin mükafatı (1946, 1947) və Şota Rustaveli adına Gürcüstan SSR Dövlət Mükafatı (1969) laureatı.

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Andrey Balançivadze 1906-cı il mayın 19-da (1 iyun) Sankt-Peterburqda (digər məlumatlara görə - 1905-ci ildə) bəstəkar Meliton Balançivadzenin ailəsində anadan olmuşdur.[3]

O, ilk musiqi təhsilini Sankt-Peterburqda almağa başlamışdır. 1918-ci ildə təhsilini Kutaisidə, atasının yaratdığı musiqi məktəbində davam etdirir.

Andrey Balançivadze 1921-1926-cı illərdə Tiflis Konservatoriyasında M. M.İppolitov-İvanovun (.N.Çerepnin və S.S.Barxudaryandan da musiqi təhsili alıb) və fortepianoda - İ.S.Aysberqin bəstəkarlıq siniflərində təhsil alıb. Eyni illərdə Gürcüstan Fəhlə Teatrı, Satira Teatrı, Tiflis Proletar Teatrı, Fəhlə Gənclər Teatrı və s. çalışıb.

1931-ci ildə Leninqrad Konservatoriyasını bitirib. Burda Balançivadze N.A.Rimski-Korsakov, A.M.Jitomirskinin və V.V.Şerbaçovun qruplarında musiqi təhsili alıb. Həmçinin M.V.Yudinanın fortepiano və bəstəkarlıq dərslərində iştirak edib.

1931-1933-cü illərdə Kote Marcanişvilinin dəvəti ilə Tbilisi Akademik Teatrının bəstəkarı və musiqi rəhbəri olub.

1941-1948 - Gürcüstan SSR Dövlət Simfonik Orkestrinin bədii rəhbəri vəzifəsini tutub.

1935-ci ildən Tbilisi Konservatoriyasında dərs demişdir. Andrey Balançivadze 1942-ci ildən - professor, 1962-ci ildən - bəstəkarlıq kafedrasının müdiri vəzifələrini tutub. Onun tələbələri arasında məşhur gürcü bəstəkarları - M.Ş.Davitaşvili, A.A.Kvernadze, R.İ.Lagidze, Ş.E.Milorava, A.İ.Çimakadze, A.V.Şaverzaşvili, O.L.Tevdoradze və N.L.Mamisaşvilini göstərmək olar.[4]

Andrey Balançivadze 1932-ci ildən Gürcüstan SSR Bəstəkarlar İttifaqının üzvüdür. O, 1953-cü ildən Gürcüstan SSR Bəstəkarlar İttifaqının sədri, 1956-1961-ci illərdə və 1968-1973-cü illərdə idarə heyətinin birinci katibi, 1973-1979-cu illərdə - fəxri sədri olub. Balançivadze 1957-ci ildən - Gürcüstan SSR Musiqili və Xoreoqrafiya Cəmiyyətinin fəxri sədri seçilib. 1957-1991-ci illərdə - SSRİ Bəstəkarlar İttifaqı İdarə Heyətinin üzvü kimi də fəaliyyət göstərib.

I-V çağırış Gürcüstan SSR Ali Sovetinin deputatı və VIII-ci çağırış SSRİ Ali Sovetinin deputatı (1970-1974) olub.[4]

Andrey Balançivadze 1992-ci il aprelin 28-də Tbilisidə vəfat etmişdir. Didube panteonunda dəfn edilmişdir.

Ailəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mükafatları[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yaradıcılığı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Andrey Balançivadze yaradıcılıq diapozonu geniş olmuşdur. Belə ki, o bəstəkarlıq fəaliyyəti ərzində - yeddi opera, üç balet, bir opera-balet, simfonik orkestr üçün üç, skripka və orkestr üçün bir, fortepiano və orkestr üçün 4 konsert (1936, 1947, 1952, 1968), fagot və orkestr üçün bir, simli orkestr və fortepiano üçün bir, fortepiano üçün on üç, xor üçün iki, iki romans, dörd mahnı və teatr tamaşaları üçün 40-dan çox, filmlər üçün 20-dən çox musiqi bəstələmişdir.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1 2 Andria, Andreï, ანდრია მელიტონის, Андре́й Мелито́нович Balanchivadze // Musicalics (fr.).
  2. 1 2 Баланчивадзе Андрей Мелитонович // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  3. 1 2 Большая советская энциклопедия. Гл. ред. А. М. Прохоров, 3-е изд. Т. 2. Ангола — Барзас. 1970. 632 стр., илл.: 47 л. илл. и карт.
  4. 1 2 Музыкальная энциклопедия. Гл. ред. Ю. В. Келдыш. Т 1. А — Гонг. 1072 стб. с илл. М.: Советская энциклопедия, 1973
  5. "Герой Соц. Труда Баланчивадзе Андрей Мелитонович :: Герои страны". 2013-04-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-24.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]