Ağban piltiri aymağı

Усть-Абаканский район
Bayraq[d] Gerb
53°52′ şm. e. 89°02′ ş. u.
Ölkə	Rusiya Federasiyası, Xakasiya
Tabesində	Xakasiya
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub	1924
Sahəsi	8880 km²
Əhalisi
Əhalisi	41 299 nəfər
Digər
ust-abakan.net
Усть-Абаканский район
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Ağban piltiri aymağı (xakasca:Ағбан пилтірі аймағы/ Ağban piltiri aymağı) — Rusiya Federasiyasının Xakasiya Respublikasında rayon səviyyəsində adminstrativ orqan. Mərkəzi 15.554 nəfər əhaliyə sahibdir. Mərkəz Ağban piltiri (Ust-Abakan) qəsəbəsidir.

Çoğrafiya

Xakasiyanın mərkəz hissələrində yerləşir. Sahəsi 8880 km²-dir. Sahəsinə görə II sırada yer alır. Böyük çaylara bölgənin çox hissəsində Krasnoyarsk su anbarı ilə təmsil olunan Abakan və Yenisey daxildir. 221-dən çox kiçik çay var, ümumi uzunluğu 771 km (Xaratasa axan Hoarfrost, Ulen, Ninya, Uybat və s. Axan Bolşoy Ulen). Çöldə 45-dən çox, göldə 30-a yaxın dağda göl var.Çöl gölləri əsasən minerallaşmış və balneoloji xüsusiyyətlərə malikdir. Ulug-Kol gölünün mineral suları və palçığı və Vəhşi gölünün sahillərində aşkar olunan müalicəvi radon su yatağı ən böyük müalicəvi əhəmiyyətə malikdir.

Adminsrativ bölgü

Bölgədə 39 məskunlaşma ərazisi yerləşir.

Əhali

2015-ci ilin əhali sayımına görə, əhalinin sayı 41.299 nəfərdir.

Etnik tərkibi

Ruslar (83,6 %), xakaslar (7,2 %), çuvaş türkleri (2,1 %), almanlar (1,4 %) və digərləri.

Tarixi

1924-cü ilin yanvarında Ümumrusiya Mərkəzi İcraiyyə Komitəsi Rəyasət Heyətinin 11/14/1923 fərmanına əsasən Xakass rayonu yaradıldı. 1924-cü ilin fevralında iqtisadi rayonlaşma işləri zamanı Daştip və Sey volostları Daştip mahalına, Çarkovski rayonundakı Znamenskaya, Sinyavinsky və Ust-Abakan volostları birləşdirildi. Yeni yaranan ərazilər 25 may 1925-ci ildə Xakassky rayonuna daxil edildi. Sibir bölgəsinin yaranması ilə əlaqədar olaraq Xakassky rayonu Tashtypsky, Askizsky, Charkovsky və Chebakovskiy rayonlarının tərkibinə daxil olaraq Xakassky mahalına çevrildi, 22 oktyabr 1925-ci ildə ayrıldı və Charkovskiyə ayrıldı. Markusda mərkəz olan 15 kənd məclisi və bir mərkəzi olan Bogradsky var. Quru Tes. 30 oktyabr 1930-cu ildə Ümumrusiya Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin Rəyasət Heyəti, Çarkovski rayonunun mərkəzinin Çarkov ulusundan Ust-Abakanskoye kəndinə, rayonun Ust-Abakanskiy adlandırılması ilə köçürülməsi barədə qərar qəbul etdi.

Məşhur şəxslər

• İvan Kostyakov (rus. Иван Мартынович) - xakas şair və yazıçı.

Həmçinin bax

• Xakasiya
• Ashıs aymağı
• Altay aymağı
• Şira aymağı
• Pii aymağı
• Taştıp aymağı