Böyük Almatı gölü

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Böyük Almatı gölü
qaz. Үлкен Алматы көлі
Böyük Almatı gölü
Böyük Almatı gölü
Ümumi məlumatlar
Mütləq hündürlüyü 2511 m
Uzunluğu 605 km
Axan çay yoxdur
Yerləşməsi
43°02′03″ şm. e. 76°59′06″ ş. u.
Ölkə  Qazaxıstan
Böyük Almatı gölü xəritədə
Böyük Almatı gölü
Böyük Almatı gölü
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Böyük Almatı gölü (qaz. Үлкен Алматы көлі) — Almatı şəhərindən 15 kilometr cənubda, dəniz səviyyəsindən 2510 metr yüksəklikdə olan Zailiyski Alatau silsiləsinin alp hövzəsində yerləşən göl.

Haqqında[redaktə | mənbəni redaktə et]

Gölün hövzəsi tektonik mənşəlidir, mürəkkəb formada, şimala doğru ümumi meyllidir. Gölün uzunluğu 1,6 km, eni 0,75 - 1 km-dir.

Sahil xəttinin uzunluğu 3 km, dərinliyi 30-40 m, səthinin sahəsi 0,9 kvadrat kilometr, su kütləsinin həcmi 14 milyon m³-dir.

Maksimum suyun səviyyəsi avqust ayında, minimumu fevral ayında müşahidə edilir. Səviyyə dalğalanmaları 20 m-ə çatır, gölün sahilləri sıldırımlı və dikdir. Böyük Almatı çayı cənubdan gölə tökülür.

İle-Alatau Milli Parkının bir hissəsidir.

Təsvir[redaktə | mənbəni redaktə et]

Tyan-Şan göllərinin böyük əksəriyyəti kimi, zəlzələ nəticəsində meydana gəlmişdir.

Görünən gölün üstündə üç əsas zirvə qalxır: Sovetov zirvəsi (4317 m) - cənub-şərqdə, Ozernı zirvəsi (4110 m) - cənubda və Turist zirvəsi (3954 m) - cənubda.

Fəsildən asılı olaraq göl rəngini dəyişir - açıq yaşıldan firuzə maviyədək.

Ətraf mühit təhlükəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rəsmi olaraq göl ətrafı İle-Alatau Milli Parkına aiddir. Lakin 2011-ci ilin may ayında qanunsuz tikilmiş binaların (kotteclər, kafelər və s.) leqallaşdırılması üçün 707,66 hektar ərazi parkdan alınaraq Almatı şəhərinə birləşdirilir[1].

Turistlərin sərhədə, sərhəd zonalarına girişi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Gölün üstündə yerləşən Qazaxıstanın Qırğızıstan Respublikası ilə sərhəd zonasına turistlərin girişi məhdudlaşdırılmadan həyata keçirilir. Üstəlik Daxili İşlər Nazirliyindən icazə tələb olunmur. Sərhəddən Qazaxıstan Respublikası ərazisinin dərinliklərinə 7-12 km məsafədə, sərhəd rejiminin istismarı istisna olunur. Xarici vətəndaşlar və vətəndaşlığı olmayan şəxslər turizm məqsədi ilə bu sərhəd bölgələrini ziyarət edə bilərlər[2]. Giriş rejimi Qazaxıstan Respublikası Hökumətinin 31 iyul 2015-ci il tarixli 60 nömrəli Fərmanı ilə tənzimlənir[3]. Göl bölgə üçün əsas içməli su mənbəyidir. İnsanlar gölə avtomobillərlə (şəhər mərkəzindən təxminən 1 saatlıq məsafədə), velosipedlə və ya piyada (təxminən yarım günlük səyahət) gedə bilərlər. Göl şəhərdən 15 km məsafədədir. Gölə giriş milli parka girmək üçün bir ödəniş tələb edir. Göl Almatı üçün əsas içməli su mənbəyi olduğundan onda üzmək qadağandır.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "В Большом Алматинском ущелье предстоит большая работа". Nomad.su. 2014-03-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-03-11.
  2. "Иностранцам разрешат посещать запретные места Казахстана". 365info.kz. 2017-12-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-08-27.
  3. "Постановление Правительства Республики Казахстан от 31 июля 2015 года № 600 О внесении изменений и дополнений в постановление Правительства Республики Казахстан от 16 апреля 2014 года № 356 «Об установлении пределов пограничной полосы, карантинной полосы и пограничной зоны»". online.zakon.kz. 2019-01-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-08-27.