Bülleten selfisi
.jpg)
Bülleten selfisi — fotoqrafın seçkidə necə səs verdiyini göstərmək məqsədilə onun tamamlanmış bülletenini təsvir etmək üçün nəzərdə tutulmuş selfi növü. XXI əsrdə smartfonların rəqəmsal kameralarının əlçatanlığının artması və sosial mediadan istifadə ilə yanaşı, seçki bülleteni selfiləri də populyarlıq qazanmışdır. Onlar həmçinin XIX əsrin sonu və XX əsrin əvvəllərində, xüsusən də Birləşmiş Ştatlarda səslərin satın alınmasını məhdudlaşdırmaq üçün qəbul edilmiş qanunların, xüsusən də Birləşmiş Ştatlarda mümkün pozuntuları kimi mübahisələrə səbəb olmuşdular. Buna baxmayaraq, bəzi ABŞ məhkəmələri bülleten selfilərinə qoyulan məhdudiyyətləri ABŞ Konstitusiyasının Birinci Düzəlişinin söz azadlığı ilə əlaqədar təminatlarına zidd olduğu üçün rədd etmişdir.
Seçicilər adətən başqalarını səs verməyə təşviq etmək, vətəndaş iştirakını nümayiş etdirmək və namizəd seçimlərini ifadə etmək üçün bülleten selfilərini çəkir və paylaşırlar.[1] Selfi tez-tez seçki məntəqəsi və ya yaxınlığında çəkilir, burada seçki bülleteni adətən işarələnmiş halda olur. Digərləri seçki məntəqəsində özlərini çəkmir, öz seçki bülletenlərinin və ya seçki aparatının şəklini çəkirlər.
Problemlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
Seçki bülletenlərinin məxfiliyi, seçici saxtakarlığı və seçici hədə-qorxusuna diqqət yetirən seçki bülletenləri ilə bağlı bir sıra narahatlıqlar yaranmışdır. Bunlar bəzi yerlərdə bülleten selfilərini qadağan edən və ya məhdudlaşdıran qanunlara, ya da praktikanı əhatə etmək üçün mövcud qanunların tətbiqinə və ya yenidən nəzərdən keçirilməsinə səbəb olmuşdur. Buna baxmayaraq, sözügedən tətbiq ABŞ yurisdiksiyalarında geniş yayılmamışdır.[2] Bəzi səlahiyyətlilər fotoşəklin seçici saxtakarlığı və ya hədə-qorxu, ya da səs satın alma sxemi ilə əlaqəli olduğuna dair bəzi əlamətlər olmadığı halda cinayət təqibinin mümkün olmayacağını bildirmişdir.[3]
Qanunilik[redaktə | mənbəni redaktə et]
Bülleten selfiləri ilə bağlı qanunlar ölkəyə və yurisdiksiyaya görə dəyişir, çox vaxt qanunlar hətta ölkə daxilində yurisdiksiyaya görə dəyişir.
Braziliya[redaktə | mənbəni redaktə et]
Braziliyanın seçki qanunları seçkinin gizliliyini təmin edir. Buna görə də səsvermə maşınının hər hansı bir fotoşəklinin çəkilməsi həbs cəzası və 15 min R$-a qədər cərimə nəzərdə tutan cinayətdir.[4]
Kanada[redaktə | mənbəni redaktə et]
"Elections Canada" seçiciləri seçki məntəqələrindən kənarda selfi çəkməyə təşviq etmişdir,[5] lakin işarələnmiş bülletenlərin fotoşəkillərinə qarşı xəbərdarlıq etmişdir.[6] Kanada Seçkilər Aktı "işarələnmiş [a] bülleteni göstərməyi" illeqal hesab edir.[7]
Almaniya[redaktə | mənbəni redaktə et]
2017-ci ildə keçirilən Bundestaq federal seçkilərdə seçki məxfiliyini qorumaq, səs satın almağı və seçicilərə hədə-qorxu gəlmək hallarını çətinləşdirmək üçün seçki məntəqəsində seçki bülleteni ilə selfi çəkmək qadağan edilmişdi. Seçki komissiyası seçicinin seçki bülleteni selfi çəkdiyini gördüyü halda seçki bülleteni qəbul edilmir. Yalnız köhnə bülleten məhv edildikdən sonra seçiciyə tələb əsasında yeni seçki bülleteni verilir.[8][9]
Cənubi Afrika[redaktə | mənbəni redaktə et]
Cənubi Afrikanın Müstəqil Seçki Komissiyası səsvermə bülleteni ilə çəkilmiş selfilərə sərt yanaşır.[10]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Stern, Mark Joseph. "Bring on the Ballot Selfies!". Slate. September 23, 2016. November 7, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: November 6, 2016.
- ↑ Mathews, Zoe. "Is A Ban On 'Ballot Selfies' Overkill?". NPR. 2014-12-12. 2020-10-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-13.
- ↑ Dissell, Rachel. "Sharing photos of your ballot illegal in Ohio, but officials not likely to prosecute over selfies". October 19, 2016. January 7, 2024 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "Quem tirar selfie na urna eletrônica pode parar na cadeia - Tecnoblog". 2 October 2014. 24 October 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 January 2024.
- ↑ "Elections Canada on Twitter". 2024-01-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-07.
- ↑ "Don't get any ideas from the U.S., 'ballot selfies' aren't allowed in Canada, election officials say".
- ↑ Branch, Legislative Services. "Consolidated federal laws of canada, Canada Elections Act". 29 June 2021. 12 June 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 January 2024.
- ↑ Teresa Dapp. "Wahl-Selfies sind jetzt verboten: Das Kreuzchen ist Privatsache". 2017-04-01. 2022-05-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-07.
- ↑ "§ 56 BWO - Einzelnorm". www.gesetze-im-internet.de. 2023-05-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-07.
- ↑ Noni Mokati. "Marked ballot selfie could get you jailed". 2014-05-03. 2016-10-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-10-24.