Bədən cəzası

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Hal-hazırda dünyada bədən cəzasını dövlət səviyyəsində işlədən ölkələr (ölüm cəzası sayılmır)

Bədən cəzası və ya fiziki cəzaedam ilə birgə ən qədim cəzalardan biridir. Bu cəzanın mənası cinayətdə günahkar olan kəsə fiziki ağrı verməkdə və/və ya yaralamaqdadır. Bədən cəzalarını iki yerə ayırmaq olar:

  • yaralamaq, adamın hansısa orqanından məhrum etmək: dilini, əlini, barmaqlarını və başqa ətraflarını kəsmək, gözünü çıxartmaq, axtalamaq.
  • ağrı vermək, alətlər ilə vurmaq, məkənək, evdə və ya məktəbdə uşağın şapalaqlanması.
Avropada bədən cəzalarına izin verməsi:
  Bədən cəzaları məktəbdə və evdə yasaqdır
  Bədən cəzaları yalnız məktəbdə yasaqdır
ABŞ-da bədən cəzalarına izin verməsi:
  Bədən cəzaları yalnız məktəbdə yasaqdır
  Bədən cəzaları yasaq deyil

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bədən cəzası hələ Hammurapi qanunlarında var idi, həmçinin Roma İmperatorluğunda istifadələnirdi. XX yüzilliyə qədər bədən cəzası dünyanın çox dövlətlərində var idi, Amerika Birləşmiş Ştatlarında sonuncu dəfə bu cəza 1952 ildə Delaver şəhərində işlənili — bir kişi öz arvadına əl qaldırdığına görə 20 dəfə qamçılandı, həmin ştatda rəsmi olaraq belə cəzalar 1972 ildə yığışdırıldı.

1980-ci illərdə İslam dövlətlərindən bəziləri şəriət qanunlarına qayıdan ölkələr bədən cəzasını cinayyət məcəlləsinə qaytarmaq qərarına gəldilər (İran, Sudan, Pakistan, Mavritaniya, Liviya, Yəmən), bəziləri isə cəzalandırmanı artırdılar (Səudiyyə Ərəbistanı, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri).

İslamda[redaktə | mənbəni redaktə et]

Şəriətə görə bədən cəzaları — Hüdud

  • Kiməsə sübutsuz zinakarlıqda böhtan atan şəxsə 80 şallaq vurmaq[1].
  • Zina edən qadına və ya kişiyə 100 şallaq vurmaq (4 adıləkəsiz müsəlman şahid varsa)[2].
  • Residivist oğrunun əlini kəsmək[3].
  • İçki içənə və narkotik qəbul edənə 40 ya 80 şallaq vurmaq. (Hədis)

Başqa[redaktə | mənbəni redaktə et]

Amerika Birləşmiş Ştatlarında bəzi ştatların məktəblərində və zindanlarda bədən cəzalarını işlədirlər.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]