Bəhruz Şəkuri
| Bəhruz Şəkuri | |
|---|---|
| Bəhruz Qulamhüseyn oğlu Şəkuri | |
| Doğum tarixi | 5 mart 1930 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 19 may 2014 (84 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Milliyyəti | azərbaycanlı |
| Elm sahələri | coğrafiya və kənd təsərrüfatı |
| Elmi dərəcəsi | coğrafiya elmləri doktoru |
| Elmi adı | professor |
| İş yerləri | |
| Təhsili | |
Şəkuri Bəhruz Qulamhüseyn oğlu (5 mart 1930, Astara, Gilan ostanı – 19 may 2014, Bakı) — görkəmli torpaqşünas-aqrokimyaçı alim, coğrafiya elmləri doktoru, professor.
Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
05 mart 1930-cu ildə İran İslam Respublikasının Astara şəhərində anadan olmuş, orta təhsilini Həkim Nizami adına məktəbi bitirmişdir. B.Q. Şəkuri 1957-ci ildə Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı Akademiyasının aqronomluq fakültəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir.
İranin Astara şəhərində,atasının məzarinin yanında dəfn edilmişdir.
Mükafatları[redaktə | mənbəni redaktə et]
- 19 yanvar 1996-cı ildə Beynəlxalq Ekoenergetika Akademiyasının fəxri akademiki seçilmişdir;
- Почетный профессор Ардебильского Исламского частного Университета ИРИ.
- oktyabr 2000-ci ildə Nyu-York Elmlər Akademiyasının aktiv üzvü seçilmişdir.
Elmi fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]
- 1957-1958-ci illərdə Rostov vilayətində kənd təsərrüfatı istehsalı müəssisində baş aqronom vəzifəsində çalışmışdır.
- 1958-ci ildə B.Q. Şəkuri Rostov Dövlət Universitetinin “Torpaqşunaslıq” Kafedrası nəzdində aspiranturaya daxil olub “regionun qara torpaqlarının geokimyası” mövzusunda işləmiş və
- 1962-ci ildə dissertasiya işini müvəffəqiyyətlə müdafiəyə etmiş və kənd təsərrüfatı elmləri namizədi elmi dərəcəsi almışdır.
- Təhsilini qurtardıqdan sonra Azərbaycan Elmlər Akademiyasının “Torpaqşünaslıq və aqrokimya” İnstitutunun sərəncamına göndərilmişdir.
- 1962-1964-cü illərdə Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin Bakı Torpaq Ekspedisiyasının Aqrokimya Xidmətinə rəhbərlik etmişdir. Bu illərdə B.Q. Şəkurinin rəhbərliyi və şəxsi iştirakı ilə Azərbaycanda irimiqyaslı aqrokimyəvi tədqiqatın birinci turu başa çatmışdır.
- 1964-cü ildə B.Q. Şəkuri Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin Elmi-Tədqiqat “Eroziya” Bölməsində baş elmi işçi vəzifəsinə qəbul edilmiş və 1966-cı ildə SSRİ Ali Attestasiya Komissiyası B.Q. Şəkuriyə baş elmi işci dərəcəsi vermişdir.
- 1968-ci ildə “Azərbaycanın təbii ehtiyatlarının mühafizəsi, yuyulmuş torpaqların münbitliyinin bərpası və torpaqların mühafizəsi” laboratoriyasının şöbəsinin rəhbəri vəzifəsində çalışmışdır.
B.Q. Şəkurinin elmi fəaliyyəti Elmi-Tədqiqat” Eroziya” İnstitutu ilə bağlıdır. Bu dövrdə onun rəhbərliyi altında eroziyaya uğramış torpaqların münbitliyinin geniştədqiqi Böyük Qafqaz, Kiçik Qafqaz və Naxçıvan MR-nın ərazisini əhatə etmişdir. Son 45 ildə “Eroziya uğramış torpaqların münbitliyinin bərpası” laboratoriyasında B.Q. Şəkurinin rəhbərliyi altında Azərbaycanın dağlıq zonası torpaqlarının bioloji məhsuldarlığının öyrənilməsində geniş və müasir səviyyəli tədqiqat aparılmışdır. Bu tədqiqatların nəticəsi ölkənin tədqiqat mərkəzində deyil, həm də onun sərhədlərindən kənarda bir çox ölkələrdə nəzəri cəlb etmişdir.
- 1967-ci ildə o, Moskva Dövlət Universiteti tərəfindən “SSRİ-nin Avropa hissəsinin mikroelementlər xəritəsinin” tərtibi üzrə çağırılan konfransların iştirakçısı, VIII Zaqafqaziya regionunun sədr müavini və sonra isə sədri seçilmiş Zaqafqaziya torpaqlarının mikroelementlərlə təmin edilməsi sxematik xəritələrini tərtib etmişdir ki, bu da SSRİ-nin Avropa hissəsi xəritəsində əks etdirilmişdir.
B.Q. Şəkurinin 8 illik fəaliyyəti nəticəsində insan və heyvan orqanizmində çox böyük fizioloji və biokimyəvi əhəmiyyəti olan 8 mikroelementin torpaqda miqdarı, çoxluğu və çatışmazlığı müəyyən edilmişdir.
- 1988-ci ildə elmlər doktorluq (D.S.) dissertasiyasını müvəffəqiyyətlə müdafiə edərək coğrafiya elmləri doktoru elmi dərəcəsinə layiq görülmüş və ona 1990-cı ildə təbiət elmləri qarşısındakı xidmətlərinə görə professor dərəcəsi verilmişdir.
- Б.К.Шакури автор 680 научных работ, опубликованных на русском,азербайджанском,фарси и английском языках. Он являлся членом общества почвоведов СССР,Азербайджана и Ирана. За вклад в науку награжден памятной медалью В.В.Докучаева и бронзовой медалью ВДНХ СССР. С 2005 года Б.К.Шакури являлся председателем экспертной комиссии объединенного совета по защите кандидатских диссертаций при НИИ земледелия Аграрного Центра МСХ Азербайджанской Республики и Совета 4012 по защите кандидатских и докторских диссертаций при институте Земледелия, Аграрного Центра МСХ Азербайджанской Республики, одновременно председателем экспертной комиссии.
Əsas elmi fəaliyyət sahəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Torpaqların meliorasiyası, torpaqların mühafizəsi, onları eroziyadan və səhralaşmadan qorunması, müxtəlif metodlar, qlobal iqlim dəyişmələri şəraitində torpaq və su eytiyyatlarının qorunması və idarə olunması istiqamətində tədqiqatların aparılması və bu şəraitdə kənd təsərrüfatının inkişaf istiqamətlərinin müəyyənləşdirilməsi.