Bankə
| Bankə | |||
|---|---|---|---|
|
|||
|
39°24′50″N 49°14′56″E / 39.41389°N 49.24889°EKoordinatlar: 39°24′50″N 49°14′56″E / 39.41389°N 49.24889°E |
|||
| Ölkə |
 Azərbaycan |
||
| Rayon | Neftçala rayonu | ||
| Saat qurşağı | UTC+04:00 | ||
| Əhalisi | 7300 (2011) nəfər | ||
| Poçt indeksi | AZ 4713[1] | ||
|
|||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
|||
Bankə — Azərbaycan Respublikasının Neftçala rayonunun inzibati ərazi vahidində qəsəbə.
Kür çayının sol sahilində, Cənub-Şərqi Şirvan düzündədir. Balıq sənayesinin inkişafı ilə əlaqədar 1842-ci ildə salınmışdır.
Mündəricat
Adı[redaktə | əsas redaktə]
Bank/banka "sahil", "dayaz yer", "kicik boğaz" mənası bildirən Hind-Avropa mənşəli sözdür. Geniş Avrasiya arealında rast gəlinir. Bankə həmin sözün yerli tələffüzə uyğunlaşdırılmış variantıdır. 1933-cü ildə Banq-mədən variantında qeydə alınmışdır.[2].
Tarixi[redaktə | əsas redaktə]
Neftçalanın ən məşhur qəsəbəsi qara kürüsü ilə məşhurdur.[3] Deyilənlərə görə, vaxtilə Bankə qəsəbəsindən xüsusi olaraq qablaşdırılmış kürülər özəl hədiyyə kimi Stalin, Tetçer, Qandi kimi dünya liderlərinə yollanıb. Bankə özünəməxsus zəngin tarixi olan yaşayış məntəqəsi və balıq sənaye mərkəzidir. 1935 – ci ildən şəhər tipli qəsəbədir: I Mayak, Yenikənd, Qırmızı Şəfəq, Sübh yaşayış məntəqələri, Nord – Ost Qoltuq kəndi, II Mayak yaşayış məntəqəsi daxildir. Bankənin tarixi XIX əsrin I yarısından başlanır. XIX əsrdə qəsəbədə balıqçılığın inkişafına təkan verən amil Tatar məhəllə kəndində əsası 1842-ci ildə qoyulan Boji Promısel-in yaranması olub. Toponimi burada yerləşən banka zavodundan əmələ gəldiyini söyləyənlər yanılırlar. Çünki bankə suyun içərisində yüksək yer deməkdir. Eyni zamanda dənizin nisbətən dayaz yerlərinə də bankə deyirlər. Bu cür yerlər dənizdə gəmiçilik üçün çox təhlükəlidir. Vaxtilə qəsəbənin yerləşdiyi ərazi tamamilə su ilə əhatəli olub. Sonra dəniz tədricən geri çəkilməyə başlayıb. Su aşağıya endikcə torpaq sahə üzdə qalıb. Bankə Neftçalanın içində adaya bənzəyir.
Coğrafiyası və iqlimi[redaktə | əsas redaktə]
Bankə qəsəbəsinin iqlimi quru səhra və yarım səhra iqlimidir.Kür çayı və ona yaxın ərazilərdə geniş əkinçilik tarlaları və otlaqlar var. Xəzər dənizinə yaxın ərazilərin torpaqları şorandır.Ümumiyyətlə qəsəbə dəniz səviyyəsindən 26 və ya 28 metr aşağıdır. Burada yağış ildə 250–400 mm düşür. Qışı mülayim və çoxda soyuq olmur.
Əhalisi[redaktə | əsas redaktə]
Dövlət statistika komitəsinə göstəricilərinə əsasan 2008-ci ildə Bankə qəsəbə əhalisinin sayı 7.3 min nəfər olmuşdur.
| 1959[4] | 1970[5] | 1979[6] | 1989[7] | 2011 |
|---|---|---|---|---|
| 7260 | 6198 | 6398 | 6003 | 7300 |
İqtisadiyyatı[redaktə | əsas redaktə]
Bankə qəsəbəsində vaxtı ilə SSRİ dövründə fəaliyyət göstərən və o dövrün böyük kombinatlarından biri olan Bankə Balıq Kombinatı fəaliyyət göstərib. Amma çox təssuf ki, bu kombinat indi fəaliyyət göstərmir.
Hazırda əhali əkinçilik, heyvandarlıq və fərdi balıqçılıqla məşğul olur.
Din[redaktə | əsas redaktə]
Kənddə "İmam Həsən" məscidi dini icması fəaliyyət göstərir[8].
Mənbə[redaktə | əsas redaktə]
İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]
- ↑ Azərpoçt. "İndekslər" (az). www.azerpost.az. Arxivləşdirilib: [1] saytından 2016-04-19 tarixində. http://archive.is/9GAmL. İstifadə tarixi: 2016-04-19.
- ↑ "Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti". İki cilddə. I cild. Bakı, "Şərq-Qərb", 2007.
- ↑ "QARA KÜRÜ 17-ci ƏSRƏDƏK KASIB YEMƏYİ OLUB" (Azerbaijani). musavat.com. Arxivləşdirilib: [2] saytından 10 November 2014 tarixində. https://web.archive.org/web/20141110045917/http://musavat.com/news/iqtisadiyyat/QARA-K%C3%9CR%C3%9C-17-ci-%C6%8FSR%C6%8FD%C6%8FK-KASIB-YEM%C6%8FY%C4%B0-OLUB_95231.html. İstifadə tarixi: 10 November 2014.
- ↑ Перепись-1959
- ↑ Перепись-1970
- ↑ Перепись-1979
- ↑ Перепись-1989
- ↑ MÜSƏLMAN DİNİ İCMALAR - 2016-cı ildə qeydiyyatdan keçənlər. scwra.gov.az (azərb.)
Həmçinin bax[redaktə | əsas redaktə]
Xarici keçidlər[redaktə | əsas redaktə]
- Gülər Abbasova (2016-12-08). "Tarixi Bankə - balıqçılıqdan kasıbçılığa" ( (azərb.)). bbc.com. Arxivləşdirilib: [3] saytından 2016-12-08 tarixində. http://web.archive.org/web/20161208053240/http://www.bbc.com/azeri/azerbaijan-38213794. İstifadə tarixi: 2016-12-08.
| Neftçala rayonunun yaşayış məntəqələri | ||
|---|---|---|
| Şəhərlər | Neftçala |  |
| Qəsəbələr | Bankə • Həsənabad • Xıllı | |
| Kəndlər | 1 №-li Mayak • 2 №-li Mayak • Abasalılı • Astanlı • Aşağı Qaramanlı • Aşağı Surra • Bala Surra • Ballıcalı • Beştalı • Birinci Qaralı • Boyat • Cəngan • Dalğalı • Dördlər • Dördlər • Ərəbqardaşbəyli • Haqverdilər • Xanməmmədli • Xəzər • Xol Qarabucaq • Xoltəzəkənd • Xol Qaraqaşlı • İkinci Qaralı • Kürdili • Kürkənd • Kür Qarabucaq • Qaçaqkənd • Qaraqaşlı • Qazaxbərəsi • Qədimkənd • Qırmızıkənd • Qırmızı Şəfəq • Qızqayıtdı • Mikayıllı • Mirzəqurbanlı • Mürsəqulu • Pirəbbə • Ramazanlı • Sahiloba • Sarıqamış • Sübh • Sülh • Şirvanlı • Şorkənd • Tatarməhlə • Uzunbabalı • Yenikənd • Yeniqışlaq • Yuxarı Qaramanlı | |
| Ləğv olunmuş kəndlər | Böyük Oryad • İsmilli • Qaravəlli • Qoltuq • Züd-Ost Qoltuq | |
|
Neftçala rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
