Barışıq qülləsi

Barışıq qülləsi Magas Tower Concord (ingiliscə) Барта гӏала (inquşca)

Ölkə	Rusiya
Ölkə	İnquşetiya
Şəhər	Maqas
Arxitektura stili	İnguş qala memarlığı
Layihə müəllifi	Sergey Boris Tkaçenko^[1]
İnşası	2012—2013 illər
Mərtəbə sayı	çoxmərtəbəli
Vəziyyəti	əla

Barışıq qülləsi və ya Maqas qülləsi (inquş Барта гӏа́ла, Магас гӏа́ла) — 2013-cü ildə İnquşetiya Respublikasının paytaxtı Maqas şəhərində klassik orta əsr İnquş qülləsi formasında ucaldılmış çoxmərtəbəli bina.

Barışıq qülləsinin hündürlüyü təxminən 100 metrdir.^[2]^[3] Müşahidə göyərtəsinə (hündürlüyü 85 m) çatmaq üçün spiral rampa ilə bir kilometrdən çox gəzmək lazımdır (lift yoxdur).^[2]^[4] İnquşetiyanın ən hündür binası və Şimali Qafqazın ən yüksək müşahidə qülləsidir. Maqas qülləsi, respublikanın düzən hissəsindəki əsas turistik yerdir.

Qüllənin geniş sahəsi və mərtəbələrinin rahatlığı müxtəlif mədəni tədbirlərin, elmi konfransların, xüsusən də, İnquşetiya Respublikası Teyp Şurasının iclaslarının və gənclər forumlarının keçirilməsinə imkan verir. Ayrı mərtəbələrdə milli üslubda kafelər və etnoqrafiya muzeyi var.^[3] Çoxfunksiyalı "Barışıq qülləsi" obyekti, əsrlər əvvəl qurulduğu kimi çayxanaya deyildir, respublikanın bütün sakinlərinə aid olduğu üçün İnquş cəmiyyətinin möhkəmlənməsində mühüm rol oynayır. Qüllədə 85 metr yüksəklikdə, Maqas şəhərinin və ətrafının panoramik mənzərəsinə açılan super davamlı şüşədən hazırlanmış müşahidə göyərtəsi var.^[5]

Tarixi arayışı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Konkord Qülləsinin təsviri olan Rusiya poçt markası

Qədim dövrlərdən bəri İnquş teypləri ata-baba qalalarını tikirlər. Ata-babalarının qülləsi etibarlı ev sayılır, bütün ailənin birliyinin qorunmasını təcəssümü etdirirdi. Barışıq qülləsi, bütün İnquş xalqlarını birləşdirən simvol olaraq bütün İnquş qəbilələri üçün ortaq bina olaraq düşünülmüş və yeni İnquş paytaxtının Maqas şəhərinin inşasının baş planında nəzərdə tutulmuşdu.

Layihə məşhur iş adamı və xeyriyyəçi Əlixan Xarsiyevin şəxsi vəsaiti hesabına həyata keçirilib. Qüllənin inşaasına 2012-ci ildə başlanılıb. Eyni zamanda, tikintisinin 365 gün ərzində başa çatdırılması, yəni qədim zamanlardan bir inquşun qüllə tikmə adətinin vaxtı qədər olan norma nəzərə alınmışdır. Beləliklə, təməldən piramid quruluşlu dama qədər olan binanın inşası (inquş Ма́лха тхов) 2013-cü ildə başa çatdı.

Yerli rəssamlar binanın daxilini bəzəmək üçün cəlb edildi. Onlara binanın işıqlandırması zamanı özünəməxsusluğu qorumaq şərti ilə bu işi yetirmək tapşırıldı. Rəsmlər İnquş mifologiyasının məşhur qəhrəmanlarının - Kaloy-Kant, Seska Solsa, döyüşçü qadın (amazonka), sarmat, şumer və başqa obrazlarını canlandırır. İnquşetiyanın yaxın keçmişini əks etdirən rəsmlər də vardır (müridlər, Qafqaz Döyüşləri, deportasiya). Birinci mərtəbədəki etnoqrafiya muzeyi ənənəvi inquş ailəsinin gündəlik həyatını canlandırır.^[6] Qalanın dizaynı üzərində iş ictimai rəy nəzərə alınmaqla aparılıb.

Hazırda qüllənin yaxınlığındakı meydanda yeraltı restoran, kiçik ticarət mərkəzi və dayanacaq tikintisi işləri aparılır.^[4]^[5] Layihənin müəllifi, memar Sergey Tkaçenkonun dediyinə görə, iki tikilinin arasında çoxmərtəbəli keçidi olan qüllənin yaxınlığında funksional otaqları (tualetləri, lifti) olan fərqli üslublu çoxmərtəbəli bir bina tikmək imkanı vardır.^[2]

Barışıq qülləsi Laosda (əkiz suvenir markası) və Rusiyada buraxılmış poçt markalarında təsvir edilmişdir.