Cənubi Koreya–Qazaxıstan münasibətləri
| Qazaxıstan-Cənubi Koreya münasibətləri | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
|
|||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Qazaxıstan-Cənubi Koreya əlaqələri — Qazaxıstan və Cənubi Koreya arasında iki tərəfli münasibətlər. İki tərəfli diplomatik əlaqələrin əsası 28 yanvar 1992-ci ildə qoyulmuşdur. Bu isə Qazaxıstanın müstəqilliyini elan etməsindən bir qədər sonra baş vermişdir[1]. Bundan sonra iki tərəfli münasibətlər dinamik xətlə inkişaf edir. İki tərəfli əlaqələr əsasən siyasi, iqtisadi və təhsil sahələrini əhatə edir. Əsasəndə Qazaxıstanda yaşayan 100 minlik koreyalı bu münasibətlərin inkişafına zəmin yaradır.
Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Cənubi koreya və Qazaxıstan arasında ilk rəsmi diplomatik münasibətlər 1992-ci ilin yanvarında qurulmuşdur. Bundan bir qədər somnra Cənubi Koreya alma-Atada öz səfirliyini aşmışdır. 1996-cı ildə isə Qazaxıstan Seulda səfirlik açır.[2]
Qazaxıstan Respublikası Prezidenti Nursultan Nazarbayev 1995 və 2003-cü illərdə rəsmi səfərlə Cənubi Koreyada olmuşdur. 2004-cü ildə isəı Cənubi Koreya Prezidenti No Mu Hyon, 2009-cu ildə isə onun digər həmkarı Li Myon Bak Qazaxıstanı ziyarət etmişdir[3]. Koreyanın hazır ki, prezidenti Pak Kın Xe 19 iyun 2014-cü ildə qazaxıstanda dövlətr səfərində olmuşdir. Nazirlər və icra başçıları mütəmadi olaraq qarşılıqlı səfərlər təşkil edirlər[1]
İqtisadi əlaqələr[redaktə | mənbəni redaktə et]
Müstəqillik əldə etdikdən sonra Qazaxıstanla Cənubi Koreya arasında iqtisadi əlaqələr qurulmiuşduir. Qazaxıstanın Mərkəzi asiya regionunda aparıcı qücə sahib olması koreyanın omna olan marağını daha da artırmışdır[4]. Cənubi Koreya Qazaxıstan iqtisadiyyatına $2 mld dollar yatırım qoymuşdur. Qazaxıstanda Cəınubi Koreyaya aid 300-dən artıq şirkət fəaliyyət göstərir[5] 2008-ci ildə Cənubi Koreyanın ən iri baklarından biri olan Kookmin Bank Qazaxıstanın «SentrKredit» bankının 30 % səhmini əldə etmişdir. Bu ümumilikdə $634 mln dollara başa gəlmişdir[6]
Cənubi Koreya əsasən qazaxıstana avtomobillər, televizor və məyişət avadanlıqları ixrac edir. Qazaxıstan isə öz növbəsində Cənubi Koreyaya əsasən əlvan metallar satır (mis və sink)[1]
Koreya şirkətləri həmcinin neft sənmayesinə də yatırım qoymuşlar. Koreya konsorsiumuna SK Group, LG International, Samsung və Daesung Group daxildir. Onlar Xəzər dənizinin Jambıl dəniz sahəsindəki yataqların işlənməsinə cəlb olunmuşlar. Razılaşmaya əsasən konsorsium 27 % paya sahib olmalıdır. Ancaq bu rəqəm 50 % qədər arta bilər. Yataqdan 1 mld barrel neftin[7][8] çıxarılması planlaşdırılır.
2009-cı ilin mayında iki ölkə arasında Qazaxıstanın energretika sahəsinə 5 mld dollar yatırım qoyulması barədəı razılaşma imzalandışdır. Anlaşmaya görə $2,5 mld dollareı Cənubi Qazaxıstanda yeni elektrik stansiyalarının inşasına sərf edilməlidir. Koreya elektroenergetika korparasiyası (KEPCO) və Samsung С&Т zavodun 65 % səhmini əlində saxlayacaqdır. onun inşası 2014-cü ilə planlaşdırılır.
Koryo-saram[redaktə | mənbəni redaktə et]
1930-cu illərin sonlarında yapon kəşfiyyatını önləmək adı altında koreyalılar SSRİ və onun Mərkəzi Asiya regionuna deportasiya edilmişdir. hazırda onlar özlərini Koryo-saram adlandırırlar. Təqribi olaraq Qazaxıstanda 100 000 etnik koreyalı yaşayır. Onlar iki ölkə arasında münasibnətlərin inkişafına öz tövhələrini verirlər.[9]
Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Qazaxıstanın Cənubi Koreyadakı səfirliyi
- Qazaxıstan-Cənubi Koreya münasibətləri Qazaxıstan Xarici İşlər Nazirliyi
- Qazaxıstan-Cənubi Koreya münasibətləri Cənubi Koreya Xarici İşlər Nazirliyi
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Kazakhstan Arxivləşdirilib 2008-05-24 at the Wayback Machine Korean Ministry of Foreign Affairs
- ↑ Cooperation of the Republic of Kazakhstan with the Republic of Korea Arxivləşdirilib 2011-07-27 at the Wayback Machine Kazakhstan Ministry of Foreign Affairs
- ↑ "Kazakhstan, S.Korea sign $5 bln worth of deals". Reuters. May 13, 2009. May 21, 2009 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: November 2, 2018.
- ↑ Astana hosting Kazakhstan-South Korea business forum Arxivləşdirilib 2012-02-08 at the Wayback Machine Government of the Republic of Kazakhstan
- ↑ «Kazakhstan, South Korea Vow To Boost Ties» Arxivləşdirilib 2016-03-04 at the Wayback Machine, Radio Free Europe/Radio Liberty, 2006-09-22
- ↑ Kim, Yeon-hee (2008-03-17), «Kookmin to Buy Kazakh Bank Stake for $634 Mln» Arxivləşdirilib 2022-03-14 at the Wayback Machine, Reuters
- ↑ «Korea National Oil Signs Oil Cooperation Deal with Kazmunaigaz on Zhambyl Oilfield in Kazakhstan» Arxivləşdirilib 2012-07-09 at Archive.today, Business Week
- ↑ Korean consortium secures stake in Kazakhstan oil field[ölü keçid] Korea.net
- ↑ Joint Statement of the Republic of Korea and the Republic of Kazakhstan Arxivləşdirilib 2011-05-19 at the Wayback Machine South Korean Ministry of Foreign Affairs (September 2004)