CAR əhalisi
CAR əhalisi 26 milyon nəfər olub bantu dilləri ailəsinə mənsub Afrika xalqlarıdır. Əhalisi əsasən zulular (7,9 mln.), kosalar (təqr. 7,4 mln.), tsvanalar (3,7 mln.), pedilər (təqr. 2,9 mln.), sutolar (təqr. 4,1 mln.) və s. ibarətdir (1998). Zəncilər – 79,4%, ağlar – 9,2%, digərləri (əsasən mulatlar) – 8,8%, hindlilər və asiyalılar – 2,6% təşkil edir (2010). Əhalisinin sayına görə (49,9 mln. nəfər) dünyada 26-cı yeri tutur (2010). Orta sıxlıq 1 km²-də 41 nəfərdir (2011). Son iki onillik ərzində ölkə əhalisinin sayı İİÇ virusuna yoluxma, həmçinin ağların sayının azalması səbəbindən, demək olar ki, dəyişmir. CAR-da 11 dil rəsmi dövlət dilidir (ingilis dili, afrikaans, venda, zulu, kosa, ndebele, svati, şimali soto, sesoto, tsvano, tsonqo). Əhalinin əksəriyyyəti xristiandır (77,3%), müsəlmanlar (1,3%) və digər dinlərə mənsub olanlar da var. Gözlənilən orta ömür müddəti 49 ildir (kişilərdə – 50, qadınlarda – 48 ildir; 2008). İÇİ virusunun yayılması səbəbindən CAR-da ölüm səviyyəsi doğum səviyyəsini üstələyir (2010-cu ildə əhalinin azalması – 0,05%; fertilliyin göstəricisi 1 qadına 2,33 uşaqdır). Ölkədə ağların sayının tədricən azalması Şimali Amerika, Avropa, Avstraliya və Yeni Zelandiyaya mühacirətlə bağlıdır. 1985–2005 illərdə CAR-dan təqribən 0,9 mln. ağ əhali (əsasən 40 yaşa qədər olanlar və onların uşaqları) köçmüşdür. Qara dərili əhali isə digər Afrika ölkələrindən mühacir axını hesabına artır. Əmək qabiliyyəti olanların sayı 18 mln. nəfərdir. İşləyən əhalinin 65%-i xidmət sahəsində, 26%-i sənayedə, 9%-i kənd təsərrüfanda çalışır (2008). İri şəhərləri (2007): Yohannesburq – 3888180 nəfər, Keyptaun – 3497097 nəfər, Pretoriya – 2345908 nəfər, Durban – 536644 nəfər.
Mənbə
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Cənubi Afrika Respublikası // Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 5-ci cild: Brüssel – Çimli-podzol torpaqlar (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2014. səh. 283–285. ISBN 978-9952-441-10-9.