Con Edvard Lennard Cons
 | Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. |
Con Edvard Lennard Cons (d. 27 oktyabr 1894 – 11 yanvar 1954) – ingilis fiziki və nəzəri kimyaçı, kvant kimyasının əsasını qoyanlardan biri.
Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Con Edvard Cons 1894-cü il oktyabrın 27-də Lankaşir qraflığının Lea əyalətində anadan olmuşdur. Lennard-Cons soyadını 1925-ci ildə Ketlin Lennardla evləndikdən sonra qəbul etmişdi. O, 1912–1915-ci illərdə Mançester Universitetində riyaziyyat üzrə təhsil almış, sonra 1915–1919-cu illərdə Kral Hərbi-Hava Qüvvələrində xidmət etmişdir. 1919-cu ildən Mançester və Kembric Universitetlərində, 1925–1932-ci illərdə Bristol Universitetində (1927-ci ildən professor kimi) dərs demişdi. 1929-cu ildə Göttingen Universitetində kvant mexanikasını öyrənmişdi. 1932–1953-cü illərdə Kembric Universitetində, 1953-cü ildən isə Şimali Staffordşir Universitetinin Kollecində işləmişdi.
Elmi fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]
Lennard-Consun elmi əsərləri, əsasən, kvant kimyasına aidddir. O, kvant kimyasının üsullarından biri olan molekulyar orbitallar üsulunun (1928–1932) yaradıcılarından (F. Hund və P. S. Mallikenlə birlikdə) biri olmuşdur. Üsul belə bir fərziyyəyə əsaslanır ki, molekulun bir çox əhəmiyyətli xüsusiyyətlərini müəyyən edən xarici elektronları fərdi atomların orbitallarında deyil, bütövlükdə molekula məxsus orbitallarda yerləşir. Müvafiq atom səviyyəsi olan molekulların bir elektronlu səviyyəsini əlaqələndirən diaqramlardan ilk dəfə Lennard-Cons istifadə edmişdi. O, MO ЛКAO (molekulyar orbital-atom orbitallarının xətti kombinasiyası) üsulunu konyuqə olunmuş birləşmələrin (1937) və sigma-rabitəli sistemlərin (1949) hesablamalarına geniş tətbiqin başlanğıcını qoymuş; qeyri-üzvi birləşmələrlə əlaqədar kvant-kimyəvi üsulları inkişaf etdirmişdi. 1932-ci ildə Lennard-Cons ilk dəfə olaraq adsorbentin səthi ilə adsorbat atomu arasında kimyəvi rabitənin yaranması ehtimalını nəzəri cəhətdən əsaslandırmışdı. O göstərmişdi ki, belə bir rabitənin yaranmasının aktivləşmə enerjisi adsorbsiya (kimyəvi və ya fiziki) növünün meyarıdır. Lennard-Cons 1933-cü ildən London Kral Cəmiyyətinin üzvü və 1948–1950-ci illərdə Faradey Cəmiyyətinin prezidenti olmuşdu.
Mənbələr[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Volkov VA, Vonsky EV, Kuznetsova GI Dünyanın görkəmli kimyaçıları. — Moskva: VŞ, 1991. 656 p.
- Böyük Sovet Ensiklopediyası. 30 cilddə.