Beşdişicikli yemişan

Vikipediya, azad ensiklopediya
(Crataegus pentagyna səhifəsindən istiqamətləndirilmişdir)
Jump to navigation Jump to search
Beşdişicikli yemişan
Crataegus pentagyna, Rosaceae 02.jpg
Elmi təsnifat
Beynəlxalq elmi adı

Beşdişicikli yemişan (lat. Crataegus pentagyna) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin yemişan cinsinə aid bitki növü.

Sinonimləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Azarolus oliveriana (Dum.Cours.) M.Roem.
  • Azarolus platyphylla (Lindl.) M.Roem.
  • Crataegus colchica Grossh.
  • Crataegus elbursensis Rech.f.
  • Crataegus melanocarpa M.Bieb.
    • Crataegus melanocarpa var. atrofusca (Steven ex K.Koch) Boiss.
    • Crataegus melanocarpa subsp. elbursensis (Rech.f.) Riedl
    • Crataegus melanocarpa var. heterophylla Boiss.
  • Crataegus oliveriana (Dum.Cours.) Bosc
    • Crataegus oxyacantha var. melanocarpa (M.Bieb.) Loudon
    • Crataegus oxyacantha var. oliveriana (Dum.Cours.) Lindl.
    • Crataegus oxyacantha var. pentagyna (Waldst. & Kit. ex Willd.) Sanio
    • Crataegus pentagyna var. glabrata Trautv. ex Pojark.
    • Crataegus pentagyna var. oliveriana (Dum.Cours.) Rehder
    • Crataegus pentagyna subsp. pentagyna
  • Crataegus platyphylla Lindl.
  • Mespilus atrofusca Steven ex K.Koch
  • Mespilus melanocarpa (M.Bieb.) Poir.
  • Mespilus oliveriana Dum.Cours.
  • Mespilus pentagyna (Waldst. & Kit. ex Willd.) Wenz.
  • Mespilus pentagyna (Waldst. & Kit. ex Willd.) Spreng.
  • Phaenopyrum melanocarpum (M.Bieb.) M.Roem.
  • Phaenopyrum pentagynum (Waldst. & Kit. ex Willd.) M. Roem[1]

Botaniki təsviri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hündürlüyü 5-6 (8) m olan ağac və ya hündür koldur. Budaqlarının qabığı boz rənglidir. Cavan budaqları xovlu tüklüdür, bəzən demək olar ki, çılpaqdır. Tikanları nazik, çoxsaylı, uzunluğu 5-10 mm-dir.

Yarpaq[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yarpaqları üst tərəfdən tünd-yaşıl rəngli, parıldayan, tüklüdür, alt tərəfdən daha açıqdır, qismən tüklüdür, bəzən, yumşaq keçə tüklüdür, nadir halda tamamilə çılpaqdır, qaidə hissəsi pazşəkilli kəsilmiş, görünüşünə görə yumurtaşəkillidir, 3-5 (7) bölümlüdür; bölümləri enli, küt və ya sivriləşmişdir, uc hissəyə yaxın sivri-dişlidir.

Çiçək[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çiçəkləri mürəkkəb çoxçiçəkli qalxan çiçək qrupunda toplanmışdır. Çiçək qrupunun budaqları, saplaq, çiçək yatağı qismən tüklüdür, bəzən keçə-tüklüdür. Tac ağ rəngdədir, diametri 13-17 mm-dir.

Meyvə[redaktə | mənbəni redaktə et]

Meyvələri şarşəkilli, qara rəngli, göyümtül təbəqəlidir və qırmızımtıl lətlidir, uc hissədə quru, düzduran kasa yarpaqlıdır. Çəyirdəyi 3-5 ədəddir, demək olar ki, hamardır.

Çiçəkləməsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

May ayında baş verir

Meyvə verməsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Sentyabr-Oktyabr (Noyabr)

Azərbaycanda yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Samur-Şabran oval., BQ (Quba), BQ şərq, BQ qərb, Alazan - Əyriçay, Kür-Araz oval., Kür düz., KQ şimal, KQ cənub, KQ mərkəzi, Lənk. dağ., Lənk. oval. Ovalıqdan orta dağ qurşağına qədər.

Yaşayış mühiti[redaktə | mənbəni redaktə et]

İşıqlı meşələrdə, meşə kənarında, kollu cəngəlliklərdə. Qrup halında və səpələnmiş halda rast gəlinir

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Beşdişicikli yemişan:''The Plant List saytında takson barədə məlumat. (ing.)

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]