Dəmir üçbucaq (Vyetnam)
"Dəmir üçbucaq" (ing. Iron Triangle, vyet. Tam Giác Sắt) — Vyetnam müharibəsi zamanı təyin edilən Cənubi Vyetnamda şərti ərazi.
Məkan[redaktə | mənbəni redaktə et]
Vyetnam partizanlarının fəaliyyət sahəsi olan "Dəmir üçbucaq" Sayqondan təxminən 40 km şimal-qərbdə yerləşirdi. Üçbucağın şərti təpələri Bensuk, Benko və Benkat kəndləri idi. Bu kəndlər demək olar ki, düzbucaqlı üçbucaq forması əmələ gətirirdilər, onun hipotenuzası təxminən Sayqon çayı boyunca uzanırdı. Bu partizan ərazisinin əsas elementi Vyetnam partizanları tərəfindən yaradılmış yeraltı tikililər kompleksi idi. O, Amerikanın Kuti bazasının yanında, ondan bir kilometr aralıda, rezin plantasiyası və Sayqon çayı boyunca yerləşirdi.[1]
Struktur[redaktə | mənbəni redaktə et]
Tunel sistemi fransızlarla müharibə zamanı başlamış və 1960-cı illərdə xeyli genişlənmişdir. Əsasnaməyə görə, tikintidə iştirak edən hər bir kəndli gündə ən azı 3 fut gəzməli, sadə kürəklərlə qazmalı və adətən yağışlı mövsümdə qazılan zənbillərdə aparılmalı idi. Son versiyada üç mərtəbəli yeraltı kompleks hətta kiçik bir kinoteatr və əməliyyat otağı ilə təchiz edilmişdir. Onun tunellərinin ümumi uzunluğu, müxtəlif hesablamalara görə, 75 ilə 250 kilometr arasında idi. Tunellər düz deyil, 60–120 dərəcə dönmə ilə düzəldilmişdir. Kompleksdə musson yağışları zamanı daşqınların qarşısını almaq üçün müxtəlif istiqamətlərə əyilmiş, səthə çıxarılan xırda borular şəklində, bəziləri soyumağı təmin etmək üçün qəsdən üstünlük təşkil edən küləklər istiqamətinə döndərilmiş hava mübadiləsi sistemi var idi.
Məqsəd[redaktə | mənbəni redaktə et]
"Dəmir üçbucaq" bölgəsində CVMAC partizanları tərəfindən Sayqon və onun ətraflarında silahlı hərəkətlər üçün arxa baza kimi istifadə edilən böyük bir yeraltı tunel kompleksi var idi.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Le Gro, William. Vietnam from ceasefire to capitulation (PDF). US Army Center of Military History. 1985. ISBN 9781410225429. 2019-04-17 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-07-27.Şablon:PD-notice
Əlavə ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Harrison, James Pickney (1982). The Endless War: Fifty Years of Struggle in Vietnam. New York: The Free Press.
- Morisson, Wilbur H. (1990). The Elephant and the Tiger: The Full Story of the Vietnam War, New York: Hippocrene Books.
- Schulzinger, Robert D. (1997). A Time for War: The United States and Vietnam 1941–1975. New York: Oxford University Press.
- Tang, Truong Nhu (1985). A Vietcong Memoir. Orlando: Harcourt Brace Jovanovich.