Daphnia magna
| Daphnia magna | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
|
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Ranqsız: Tipüstü: Ranqsız: Ranqsız: Tip: Klad: Yarımtip: Sinif: Yarımsinif: Dəstəüstü: Dəstə: Fəsilə: Cins: ???: Daphnia magna |
||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
|
||||||||
| ||||||||
Daphnia magna (lat. Daphnia magna) subirəsi və ya dafniya (lat. Daphnia) cinsinə aid növ.
Morfoloji quruluşu
[redaktə | vikimətni redaktə et]Boz sarı və qırmızı rənglərdə olur. Dişi fərdin uzunluğu 2,2-6,0, erkəyinki isə 2,0-2,2 mm-dir. Dişinin çanağı oval formada olub, bel və lateral tilləri, habelə quyruq iynəsi yaxşı inkişaf etmişdir.Bel tili, çanağın aşağı kənarı və quyruq iynəsi tikanlı çıxıntılarla təchiz olunmuşdur.Başda 4 ədəd til vardır. Rostrum uzanmş və girdələnmiş şəkildə olub, qurtaracağında tikanlı çıxıntı yerləşir. Göz başınkənarına yaxın yerləşir. Ön antenaların oturacağı piramida şəkilindədir. Abdomen çıxıntıları yaxşı inkişaf etmiş və yuxarı uzun çıxıntılar qısa tüklərlə örtülmüşdür.Postabdomen çox uzanmış, yuxarı kənarında iki ədəd çuxur vardır. Proksimal çuxur dayaz, distal çuxur isə dərindir. Bu iki çuxur arasında olan anal dəliyin kənarlarını 6-7 ədəd diş örtür. Yuxarı kənarın distal qabığı 9-12 ədəd dişçiklə təchiz olunmuşdur. Proksimal hissəsində xırda tükcüklər vardır. Bunlar postabdomenin lateral hissəsinə qədər çatır. Caynaqlar iri olub, tükcüklərlə örtülmüşdür. Erkək fərdin quyruq iynəsi çox qısadır. Çanağın qarın hissəsindəki kənarı ön tərəfdən bucaqvari uzanmışdır. Baş bədəndən nisbətən aşağıda olur. Rostrum kütdür. Göz iridir. Ön antennalar uzundur. Onların otyracağı ortadan daralmışdır. Ön antenaların üzərində ikibuğumlu qamçı yerləşir ki, bunun da qurtaracağında xırda tükcüklər, estetakslar, hissedici tükcük və kiçik hissedici çıxıntı yerləşir. Abdomen çıxıntılarından yalnız aşağıdakılar inkişaf etmişdir. Postabdomenin distal hissəsi əmzikvari uzanmış və dişçiklərlə təchiz olunmuşdur. Anal dəliyinin kənarı qabarmış və hər tərəfi 10-12 dişçiklə təchiz olunmuşdur [2].
Yayılması
[redaktə | vikimətni redaktə et]Avropa, Qafqaz, Orta Asiya, Uzaq Şərq, Asiya, Afrika və Şimali Amerika sularında geniş yayılmışdır.
Azərbaycanda Naxçıvan MR-nın Xıncov gölündə, Qarayazı və Bulqan göllərində, Dəvəçi limanında, Şirvan şəhəri yaxınlığında olan Qarasu gölündə, Ceyranbatan su anbarında və s. yayılışdır.
Bioloji və ekoloji xüsusiyyətləri
[redaktə | vikimətni redaktə et]Müvəqqəti su hövzələrində, süni göllərdə, şirin və şortəhər göllərdə yaşayır. İstisevən heyvandır. Çinsi yetişgənliyə 5-ci mərhələdə çatır. Bütün ömürü boyu 24 dəfə qabığını dəyişir. Yumurtalarının sayı 100-ə çatır[3].
İstinadlar
[redaktə | vikimətni redaktə et]- ↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1996.
- ↑ Qasımov Ə.H. Azərbaycan faunası IV. Xərçənglər (Crustacea)// Bakı, “Elm” 1976, s. 3-160
- ↑ Мануйлова Е.Ф. Ветвистоусые рачки фауны СССР. М.-Л.: Наука, 1964, 326 с.