Don çayı
Don çayı | |
---|---|
rus. Дон | |
Ölkə | Rusiya |
Mənbəyi | Ortarus yüksəkliyi |
• Yüksəkliyi | 180 m |
Mənsəbi | Azov dənizi |
Uzunluğu | 1870 km |
Su sərfi | 935 m³/s |
Hövzəsinin sahəsi | 422000 km² |
DSR[rus.] | 05010100312107000000014 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Don çayı — uzunluğu 1870 km-dir, Şərqi Avropada yerləşir. Azov dənizinə tökülür, mənbəyini İvan gölündən alır.
Çayın adı iskit (yəni qədim iran dillərindən) "su", "çay" deməkdir və qədim hindi dil ilə "damca" bağlıdır. [1]
Haqqında
[redaktə | mənbəni redaktə et]Uzunluğu 1870 km olan don çayı Orta Rusiya yüksəkliyinin 180 metr hündürlüyündən başlayaraq Azov dənizinə tökülür. Çaya bu adı XVII əsrdə Don kazakları vermişdilər.
Don düzənlik çayıdır. Orta meyilliyi 0,1%o-ə bərabərdir, enli dərə əmələ gətirir. Dərənin eni aşağı axarında 12–15 km-a çata bilir. Çayın mənsəbi Azov dənizində olan Taqanroq körfəzidir. Mənsəbdə delta əmələ gətirir.
Don çayı 1590 kilometr uzunluğunda, mənsəbdən Voronej şəhərinə qədər gəmiçilik üçün yararlıdır. Volqaqrad vilayətinin Kalaç-na-Donu şəhəri yaxınlığında Volqa ilə Don arasında məsafə ən yaxın (70 kilometr) olduğuna görə 1952-ci ildə onlar arasında Volqa-Don kanalı çəkilmişdir.