Dostum Hitler
| Dostum Hitler | |
|---|---|
| yap. わが友ヒットラー | |
| Janr | teatr pyesi |
| Müəllif | Yukio Mişima |
| Nəşr ili | 10 dekabr 1968 |
| Nəşriyyat | Shinchosha |
Dostum Hitler (yap. わが友ヒットラー Waga Tomo Hittorā) — Yukio Mişimanın 1968-ci ildə dostluq və siyasət haqqında yazdığı pyes. Həmin ildə də səhnəyə qoyulmuşdur və 1969-cu ilin yanvar ayının axırına qədər səhnədə qalmışdır. 1968-ci ilin oktyabr ayının 13-də kitab şəklində çap edilmişdir.
Pyes haqqında[redaktə | mənbəni redaktə et]
Pyesin süjeti 1934-cü ilin yayında Berlin kanslerliyində baş verir və Adolf Hitler, Qustav Krupp, Qreqor Ştrazer və Ernst Römün əhvalatlarından bəhs edir.
Süjet[redaktə | mənbəni redaktə et]
Pyes Hitlerin Almaniya xalqı qarşısında çıxışı ilə başlayır, onun iki dostu Krupp və Röm çıxışı izləmək üçün içəri daxil olurlar. Onlar bir-biri ilə danışır və Krupp bəşər tarixinin irəliləyişlərini, o cümlədən Hitleri daha yaxşı liderə çevirmək üçün metaforik mənada istifadə etdiyi "dəmir buket"i müzakirə edirlər.
Sonradan Ştrazer səhnəyə daxil olur. Onun Römlə arası olmur, Krupp onların münasibətini "it və pişik" kimi təsvir edir. Ştrazer daha sonra müharibədən əldə edilən gəlirləri ölkəyə qaytarılmasının lazım olduğunu iddia edir. Röm qəzəblənir, və onu sosialist adlandırır. Hitler çıxışını bitirdikdən sonra onu gözləyən qrupa qayıdır və onlardan xalqın çıxışı ilə bağlı hesabatlarını alır, hamısı ona çıxışın mükəmməl olduğunu, hətta Hitlerə sənətkar belə adlandırırlar.
Hitler daha sonra Römlə təklikdə söhbət edir, və onların əvvəlləri necə yaxın olduqlarından danışır, lakin indi o ölkəni idarə etməklə çox məşğul olduğundan, ən çox güvəndiyi dostlarından biriylə "köhnə günlərdən" danışmağa artıq vaxtı yoxdur. Bundan sonra Hitler bir günlük siyasi həyatından uzaqlaşmağa qərar verir, buna görədə Röm Hitlerə hərbi lider olmaq haqqında bilməli olduğu hər şeyi öyrətməyə qərar verir.
İlham[redaktə | mənbəni redaktə et]
Mişima "Uzun bıçaqlar gecəsi"ndə Ernst Römün öldürülməsindən ilham alaraq və Hitlerə qarşı bəslədiyi heyranlığı bu pyesdə əks etdirmişdir. Həmçinin bu pyesdən əvvəl Markiz de Sadın həyat yoldaşı haqqında səhnəyə buraxdığı tam qadın aktyor heyətinə sahib olan "Madam de Sad" adlı pyesinə davamçı olaraq tam kişi aktyor heyətinə sahib olan bu əsərini yazmaq qərarına gəldi[1].
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Mishima, Yukio. My Friend Hitler and Other Plays by Yukio Mishima. New York: Columbia University Press. 2011. 112–113pp pages. ISBN 9780231126335.