Ermənistan–Gürcüstan münasibətləri

Gürcüstan–Ermənistan münasibətləri
Gürcüstan  Ermənistan
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Gürcüstan–Ermənistan münasibətləri — Gürcüstan Respublikası və Ermənistan arasındakı mövcud ikitərəfli münasibətlər. İki ölkə arasında diplomatik əlaqələr 17 iyul 1992-ci ildə qurulmuşdur. Gürcüstan və Ermənistan arasında 80-dən çox anlaşma imzalanmasına baxmayaraq ikitərəfli münasibətlər bir mənalı deyildir. Ermənistan Rusiya ilə isti münasibbətlərə sahibdir və Avrasiya İqtisadi Birliyinin üzvüdür. Ermənistan Azərbaycan və Türkiyə ilə düşmən münasibətlərinə sahibdir. Gürcüstan isə Rusiya ilə ikitərfli münasibətlərə sahib deyildir, üstəlik Rusiyaya 2014-cü ildə tətbiq edilən sanksiyaya qoşulmuşdur. Gürcüstan isə həm Azərbaycan həmdə Türkiyə ilə dost qonşuluq münasibətləri qurmuşdur. İki ölkə arasında dövlət sərhəddinin ümumi uzunluğu 219 km-dir.

Tarixi

Gürcüstan və Ermənistan əraziləri tarixən bir çox dövrlərdə eyni dövlətlərin tərkibi olmuşdur. XIII əsrə qədər hazır ki, Ermənistan ərazilərinin bir hissəsi Gürcülərin nəzarətində olmuşdur. Bu proses Monqol işğallarına qədər davam edir. Uzun zamanlar bu iki ölkənin ərazisi Qaraqoyunlular, Ağqoyunlular, Osmanlılar və Səfəvilər kimi imperiyaların ərazisində olmuşlar. XIX əsrdə isə bölgəni Rusiya imperiyası işğal edir. XX əsrin əvvələrində müstəqillik əldə edən ölkələr arasında qısa müddətinə də olsa müharibə baş vermişdir. Hər iki ölkə müstəqil halda SSRİ tərkibinə qatılır. 1991-ci ili martında SSRİ-nin saxlanması haqqında referendumda hər iki ölkə iştirakdan imtina etmişdir.

Müasir dövr

İki ölkə arasında diplomatik əlaqələr 17 iyul 1992-ci ildə qurulmuşdur. 2001-ci ildə isə Gürcüstan və Ermənistan arasında Dostluq, əməkdaşlıq və qarşılqlı təhlükəsizlik haqqında anlaşma imzalanmışdır. Gürcüstan Azərbaycan və Türkiyə ila olduqca sıx iqtisadi əlaqələr saxlıyır. Ermənistnan isə bu iki ölkəyə qarşı düşmən münasibəti bəslədiyindən onların ikitərəfli əlaqələri yoxdur. İrəvan isə Rusiya ilə isti münasibətlər qurmuşdur. Halbuki Gürcüstan Rusiya ilə münasibətləri kəsmişdir. Bununla belə Türkiyə və Azərbaycanın Ermənistana sərhədlərini bağlaması səbəbindən dənizə yeganə qısa yolla çıxış əldə etdiyi ölkə Gürcüstandır. İki ölkə arasında dəmiryolu xətti vardır ki,bunun vastəsi ilə Ermənistnda istehsal edilən mallar xaricə göndərilir. 2009-cu ildə Gürcüstan mallarının ixrtac edildiyi ölkələr arasında Ermənistan по dördüncü yeri tutur (Ümumi ixracın 7,9 %). Ermənistan Gürcüstana əsasən elektrik enerjisi satır.

Gürcüstanda 250 000 erməni yaşayır. Onlar əsasən Ermənistanla sərhədə yaxın ərazidə Samtsxe-Cavaxeti bölgəsində cəmləşmişlər. Gürcüstan prezidenti Zviad Qamsaxurdiya ermənilərə yaxşı yanaşmır və onları ölkə üçün təhlükə adlandırırdı. O, hətta «Gürcüstanda yaşayan erməni və azərbaycanlıları — gürcü xalqı üçün təhlükədir və onların çoxu düşməndir» deyə fikirlər söyləmişdir. Yeni hökumət isə milli azlıqlara qarşı tolerant yanaşır. Ermənistanda isə gürçü diasporası olduqca azdır. Sayları bir necə yüz nəfərdir.