Giya Paçxataşvili

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Giya Paçxataşvilli
rus. Гия Пачхаташвили
Doğum adı Giya
Təxəllüsü Givi
Doğum tarixi 29 yanvar 1961(1961-01-29) (63 yaş)
Doğum yeri
Milliyyəti gürcü
Həyat yoldaşları Lamara xanım (1952-2014)
Xatirə Pacxatasvili (1976)
Təhsili
  • Moskva Dövlət Universitetinin Jurnalistika fakültəsi[d]
Fəaliyyəti tərcüməçi, jurnalist, yazıçı, şair
Əsərlərinin dili Azərbaycan dili, rus dili, gürcü dili
Janr şeir
İlk əsəri "Səni sevməyimi" şeiri (1976)
Tanınmış əsərləri "Oğul ata itirdi",
"Zülmətdən gələn işıq"
Üzvlüyü
giyalamara.blogspot.com
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Giya Revazoviç Paçxataşvili (təxəllüsü: Givi; 29 yanvar 1961, Qax rayonu) — Azərbaycan jurnalisti, şairi, tərcüməçisi; Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Azərbaycan, Gürcüstan və Rusiya Yazıçılar Birliyinin üzvü. Sumqayıt şəhər Mədəniyyət İdarəsi Əli Kərim adına Poeziya klubunun Fəxri üzvü (15.11.2004).

Giya Paçxataşvili 1961-ci il yanvar ayının 29-da Qax rayonunun Qax-Gurcu kəndində anadan olub[1][2].

Bakı şəhərindəki Respublika Kor Uşaqlar üçün orta internat məktəbini bitirən Giya 1981-ci ildə ali məktəbə qəbul olur və Respublikanın birinci katibi Heydər Əliyevin sərancamı ilə seçilmiş qrupun daxilində M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinə təyinat alıb, 1985-ci ildə universitetin jurnalistiks fakültəsini "Qırmızı diplomla" bitirir[1].

2004-cü ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin göstərişi ilə AzTV tərəfindən Giyanın həyat və yaradıcılığından bəhs edən "Ağ adam" sənədli filmi[1], 2009-cu ildə isə İTV-nin istehsalı olan "Fosfor Adam" filmində o baş rola çəkilmişdir. 2016-cı ildə isə ANS televiziyası "Ağ Adam"(film,2016) (2)sənədli filmi çəkilmişdir. 2021-ci ildə 60 illik yubileyi ilə əlaqədar Giya Paçxataşvili haqqında Gürcüstan layihəsi çərçivəsində növbəti "Givi" sənədli filmi tamaşaçılara təqdim olundu. Giya Paçxataşvili Azərbaycanda yaşayan, ən çox tanınan Albinosdur.

Giya Paçxataşvili Azərbaycan (2006), Gürcüstan(2007), Rusiya(1997) Yazıçılar Birliyinin üzvüdür. Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin(1989) üzvüdür.- "H. B. Zərdabi" mükafatı ilə təltif olunub(2005)[3]. Səməd Vurğunun 100 illik yubiley təntənəsində "Qolos" adlı kitabının tərcüməsinə görə 2006-cı ildə "Səməd Vurğun – 100" medalı ilə təltif olunmuşdur[1]. Azərbaycan Mətbuat Şurasının təsis etdiyi Fikrət Mursaqulov adına "Ümid İşığı" ədəbi mükafatının ilk və son laureatıdır (2012). 2018-ci ildə "VEKTOR" Beynəlxalq Nəşrlər evinin "Şahmar Əkbərzadə"adına Beynəlxalq Ədəbi Mükafatına layiq görülüb.

Haqqında 2 kitab yazılıb: 2011-ci ildə Hikmət Məlikzadənin "Giya Paçxataşvili yaradıcılığında ritm və ölçü meyarı",

2014-cü ildə Qiymət Məhərrəmlinin "Dərviş" kitabı,

2021-ci ildə Professor Nizami Tağısoyun "Azərbaycan Ədəbiyyatında Giya Paçxataşvilinin yeri" kitabı çap prosesindədir.

Məmməd Nazimoğlu, Ellada Umudlu "Gürcü balası Givi bəy" (publisistik kitab)- 2021-ci il çap olunub.

Məşhur Azərbaycan yazıçısı Meyxoş Abdullah Giya Paçxataşvilinin həyatından bəhs edən "Saçlarından asılan qız" hekayəsini (azərbaycan və rus dillərində) yazmışdır. Əsər 2019-cu ildə nəşr edilmişdir.

Həyat yoldaşı Lamara xanım 2014-cü ildə vəfat edib.[4]

Yaradıcılığı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Giya Paçxataşvili bir çox kitab və tərcümələrin, şeir və publisistik məqalələrin müəllifidir. Azərbaycan ədəbi ictimaiyyətində həmişə fəallığı ilə seçilir[2].

60-a yaxın tərcümə, 8 kitabın müəllifidir[1].

  • Giya Paçxataşvili, "Qruzinskiy xor" (rus dilində)
  • Giya Paçxataşvili, "Elegiya" (rus dilində)
  • Giya Paçxataşvili, "Ya uveren" (rus dilində)
  • Giya Paçxataşvili, "Sükutun rəngləri"
  • Giya Paçxataşvili, "Oğul ata itirdi" (iki nəşr)
  • Giya Paçxataşvili, "Son – əvvələ gedən yol", Şeirlər, Bakı, "MBM" mətbəəsi, 2014. 48 səh. (Azərbaycan dilində)[5]
  • Giya Paçxataşvili, "Hə"dedim"
  • Giya Paçxataşvili, "Tut ağacı" (Azərbaycan dilində)
  • 2020-ci ildə şairin "Zülmətdən gələn işıq" şeirinə alim-bəstəkar İqbal Ağayev tərəfindən himn bəstələnmişdir. Bu Dünya ölkələri içərisində gözdən əlillər üçün yazılan ilk musiqi əsəridir. Mənti ingilis dilinə məşhur tərcüməçi Sevil Gültən çevirmişdir. Sözügedən himni AzTV-nin xoru və solist Kənan Qədimov ifa etmişlər. Disk 2021-ci ildə işıq üzü görmüşdür.
  • Şair Giya Paçxataşviliyə həsr olunmuş 2 xüsusi buraxılış 2006, 2016-cı illərdə nəşr edilmişdir.

Tərcümələri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. 60-a yaxın kitabın tərcüməçisidir.
  2. Asif Ata, "Bədiiyyat", (Azərbaycan dilindən Gürcü dilinə)[6]
  3. Ульви Буньядзаде. Жизненный путь. Стихи и поэма. (перевел на русского языка Гия Пачхаташавили) // Баку, "Elm və təhsil", 2014. 64 стр.
  • Giya Paçxataşvili. "Əgər gürcülərin Asif Atası olsaydı…". Mütləqə İnam Ocağının rəsmi saytı (az.). asifata.com. 2014-01-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-11-08.

Təltif və mükafatları

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • "Həsən bəy Zərdabi" mükafatı — 2005
  • "Səməd Vurğun – 100" medalı — 2006
  • "Ümid işığı" mükafatı — 2012[7].
  • "Şahmar Əkbərzadə" adına Beynəlxalq Ədəbi Mükafat ("Vektor" Nəşrlər Evi) — 2018

Haqqında yazılanlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. 1 2 3 4 5 Məmməd Dəmirçioğlu. "Giya Paçxataşvili Məmməd Dəmirçioğlunun təqdimatında" (az.). giyalamara.blogspot.com. 28 Temmuz 2014 Pazartesi. 2016-03-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-11-08.
  2. 1 2 Əfsanə Bayramqızı. ""Son - əvvələ gedən yol"a yazılan sevgi sətirləri" (az.). giyalamara.blogspot.com. 28 Temmuz 2014 Pazartesi. 2023-07-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-11-08.
  3. "Cəmiyyət yubiley tədbiri keçirəcək" (az.). qhtxeber.az. 16.05.2011. İstifadə tarixi: 2014-11-09.[ölü keçid]
  4. Həmid Ormanlı. "Çaxırı qurtarmış gürcü sufisi" (az.). kulis.lent.az. 07 Yanvar 2016. İstifadə tarixi: 2016-02-10.[ölü keçid]
  5. "Son - əvvələ gedən yol". "İlk addımlar" onlayn tədris portalı (az.). book.ilkaddimlar.com. 2014. 2020-02-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-11-09.
  6. "Asif Atanın "Bədiiyyat" əsəri gürcü dilində nəşr olunacaq". Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyi (az.). dgtyb.org. 25 Fevral, 2011 06:23:00. 2016-03-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-11-09.
  7. "Ümid işığı" mükafatının təqdimatı olmuşdur Arxivləşdirilib 2023-07-13 at the Wayback Machine. azertag.az, 09.07.2012  (az.)

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Xəzər TV Albinoslar haqqında reportaj: "Ağ adamın qaranlıq dünyası" 2018-ci il
  • Giya Paçxataşvili ilə bağlı aşağıdakı telekanallar müsahibə almışdır: 2020-ci ildə. İctimai TV Sabahın Xeyir Azərbaycan verilişində Giya Paçxataşvili Gürcü xalqının Azərbaycana dəstəyi başlıqlı müsahibəsində İkinci Qarabağ döyüşlərində gürcü xalqının Azərbaycana dəstəyini əsirgəmədiyini demişdir. Xəzər TV, Kəpəz TV və digər You Tube kanalları.
  • Giya Paçxataşvili — yazıçı, şair. "Əminəm ki, sevirəm" — Samirə Tağıyevanın reportajı, YouTube saytı.
  • Əfsanə Bayramqızı. ""Son – əvvələ gedən yol"a yazılan sevgi sətirləri". Xalq qəzeti (az.). xalqqazeti.com. 30.07.2014 12:20. 2015-04-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-11-09.