Göyümtül zirinc
| Göyümtül zirinc | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Göyümtül zirinc |
||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
|
||||||||
| ||||||||
Göyümtül zirinc (lat. Berberis candidula) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin zirinckimilər fəsiləsinin zirinc cinsinə aid bitki növü.
Təbii yayılması
[redaktə | mənbəni redaktə et]Qərbi Çində yayılmışdır.
Botaniki təsviri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Hündürlüyü 0,8-1,2 m-dir, çətri yarımyumrudur, eni 2 dəfə çoxdur, tez böyüyən, həmişəyaşıl koldur. Çoxsaylı zoğları vardır. Qabığı sarı-ağ, biraz yarıqlıdır, iynələrinin uzunluğu 2 sm-ə qədərdir. Yarpaqları növbəli, ellipsvaridir, uzunluğu 2-3 sm-dir, kənarları burulmuş, tərs-yumurtavarı, xırda dişlidir, üstdən parlaq tünd-yaşıl, alt tərəfdən ağ rənglidir. Zəngvari çiçəkləri çoxsaylı, xoş qoxulu,salxımvarı çiçək qruplarına yığılmışdır. Yazda və yayda parlaq yaşıl, payızda qızılı-qırmızı, sarı rəngli çiçəkləri olur. Qırmızı, parlaq, uzunsov meyvələri, payızın əvvəlində yetişir, uzun müddət tökülmür.
Ekologiyası
[redaktə | mənbəni redaktə et]Parlaq yaz günəşinə görə yarımkölgəyə üstünlük verir. Torpaqların bütün tiplərinə dözür, quru və nəmişli, zəif turş və qələvi torpaqlarda yaxşı inkişaf edir. Soyuğa, quraqlıq dövrlərə, şəhər şəraitinə, küləyə davamlıdır.
Azərbaycanda yayılması
[redaktə | mənbəni redaktə et]Son dövrlərdə Bakı şəhərində yaşıllıqlarda rast gəlinir.
İstifadəsi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Yavaş boy artımına və dekorativ görünüşünə görə bu növ alpinarilərdə, bağlarda istifadə edilə bilər. Alçaq canlı çəpərlər üçün yararlıdır, yeməlidir.