Hindistan–Şimali Koreya münasibətləri

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Hindistan–Şimali Koreya münasibətləri
Hindistan və Şimali Koreya
 Hindistan  Şimali Koreya
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Hindistan–Şimali Koreya münasibətləri — Hindistan və Şimali Koreya arasında ikitərəfli diplomatik münasibətlər. Hindistanın Pxenyanda, Şimali Koreyanın isə Yeni Dehlidə səfirliyi var. Hindistan Koreyaynın birləşməsini istədiyini söyləyir[1].

Tarix[redaktə | mənbəni redaktə et]

Koreya müharibəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hindistan BMT Təhlükəsizlik Şurasının 82 və 83 nömrəli qətnamələrini dəstəkləyərək Şimali Koreyanı Koreya müharibəsində təcavüzkar adlandırdı. Lakin Hindistan Cənubi Koreyaya hərbi yardım göstərən 84 saylı qətnaməni dəstəkləmədi. Hindistan Qoşulmama Hərəkatının üzvü kimi Şimali Koreyaya qarşı hərbi öhdəliyini ləng yerinə yetirməkdə idi. Bunun əvəzinə Hindistan BMT-nin fəaliyyətinə mənəvi dəstək verdi və həkimlərini Koreyaya xoş niyyət jesti olaraq göndərməyə qərar verdi. Koreyaya göndərilmək üçün Hindistan Hava Hücum Diviziyasının bir hissəsi olan 60-cı Hindistan Sahə Tibbi Birliyi seçildi. Bu bölmə 14 həkim daxil olmaqla 346 nəfərdən ibarət idi[2].

Hindistan 1947-ci ildə Koreyanın bölünməsinə nəzarət edən BMT-nin Doqquzluq Komissiyasının sədri idi. Koreya müharibəsindən sonra Hindistan yenidən Koreya yarımadasında xalqların geri qaytarılması üzrə Müstəqil Komissiyanın sədri kimi mühüm rol oynadı. Hindistan 1962-ci ildə Şimali Koreya ilə konsul əlaqələri qurdu. 1973-cü ildə isə diplomatik münasibətlər quruldu[3]. Hindistanın Şimali koreya ilə münasibətləri, Pakistanın nüvə raket proqramında kömək etməsindən sonra pisləşdi. 1999-cu ildə Hindistan Şimali Koreyalı bir gəmini Kandlı sahillərində saxladı. Gəmidə bir nüvə raket sisteminin komponentlərinin təsvirləri tapıldı. Hindistanın Cənubi Koreya ilə əlaqələri, xüsusilə iqtisadi və texnoloji baxımdan daha dərindir. Hindistanın Cənubi Koreyaya investisiya və texnologiyaya marağı Şimali Koreya ilə münasibətləri pisləşdirir. Hindistan ardıcıl olaraq Şimali Koreyanın nüvə raket proqramına etirazlarını bildirir[4][5].

İqtisadi əməkdaşlıq[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ticarət[redaktə | mənbəni redaktə et]

İki ölkə arasında ticarət hər il artır. 2000-ci illərin ortalarında ortalama ticarət həcmi 100 milyon dollar oldu, 2009-cu ildə isə onun həcmi 1 milyard dollara yüksəldi. Bu ticarət Hindistan üçün çox faydalıdır, çünki Şimali Koreyaya ixracat 1 milyard dollar, Şimali Koreyanın Hindistana ixractı isə cəmi 57 milyon dollar təşkil etmişdir. Hindistan əsasən Şimali Koreyaya neft məhsulları satır. Şimalin Koreyadan Hindistana gümüş və avtomobil hissələri ixrac edilir[6]. Hindistan 2010-cu ilin oktyabrında Pxenyandakı Altıncı Payız Beynəlxalq Sərgisində iştirak etmiş və burada iki ölkə arasında iqtisadi əməkdaşlıq, ticari genişləndirməyə cəhd edilmişdir[7][8]. 2010-2011-ci illərdə Hindistan və Şimali koreya arasında ticarət 572 milyon dollara çatdı. Bunun 329 milyonu Hindistan ixracatıdır. Bu yaxınlarda Hindistan Şimali Koreyalılara elm, texnologiya və İT kimi sahələrdə təlim verdi. Bu Hindistan və Şimali Koreya şöbələri arasında əməkdaşlıq müqavilələri, habelə Hindistan Beynəlxalq Texnoloji və İqtisadi Əməkdaşlıq proqramı sayəsində mümkün oldu[9][10].

Qida yardımı[redaktə | mənbəni redaktə et]

2002 və 2004-cü illərdə Hindistan Şimali Koreyadakı aclığa qarşı mübarizədə 2000 ton taxıl bağışladı. 2010-cu ildə Hindistan Şimali Koreyanın sorğusuna cavab verərək, Ümumdünya Ərzaq Proqramı vasitəsilə 1 milyon dollar dəyərində 1300 ton paxla və buğda göndərdi[11][12].

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "Sorry for the inconvenience". 2012-04-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-12-03.
  2. Kim Chan Wahn. «The Role of India in the Korean War», International Area Studies Review, June 2010; vol. 13(2), pp. 21-37
  3. "The food bridge India built with Kim's Korea". The Telegraph. 30 March 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 December 2012.
  4. "Kim's death: Will India-North Korea ties improve?". NDTV. December 19, 2011. 16 March 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 December 2012.
  5. "North Korea's rocket launch unwarranted: India". The Hindu. December 13, 2012. 16 December 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 December 2012.
  6. "Look Who's Helping North Korea". Forbes Magazine. August 09, 2010. 24 July 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 December 2012.
  7. "How much it will affect India-North Korea ties". Nav Hind Times. 12 May 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 December 2012.
  8. "India – DPR Korea Relations" (PDF). Ministry of External Affairs. 2013-01-27 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 21 December 2012.
  9. "How much it will affect India-North Korea ties". Nav Hind Times. 12 May 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 December 2012.
  10. "India – DPR Korea Relations" (PDF). Ministry of External Affairs. 2013-01-27 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 21 December 2012.
  11. "India Gives Food Aid as U.S.-SK Think". Daily NK. 2013-01-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 December 2012.
  12. "India's secret-ish romance with North Korea". FirstPost.com. 20 March 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 December 2012.