III Eduard
III Eduard | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Edward III | |||||||
![]() | |||||||
|
|||||||
Sələfi | II Eduard | ||||||
Xələfi | II Riçard | ||||||
Şəxsi məlumatlar | |||||||
Doğum tarixi | 13 noyabr 1312 | ||||||
Doğum yeri |
|
||||||
Vəfat tarixi | 21 iyun 1377 (64 yaşında) | ||||||
Vəfat yeri |
|
||||||
Vəfat səbəbi | insult | ||||||
Dəfn yeri | |||||||
Atası | II Eduard | ||||||
Anası | Fransalı İzabella | ||||||
Həyat yoldaşı | Filippa Hennehau | ||||||
Uşaqları |
oğulları: Qara şahzadə Eduard, Uilyam Hartfild, Layonel, Con Qont, Edmond Lanqli, Uilyam Vindzor, Tomas Vudstok qızları: İzabella de Kusi, İngiltərəli Janna, Mariya Platengenet, Marqaret Platengenet |
||||||
![]() |
III Eduard (13 noyabr 1312, Vindzor sarayı, Berkşir[d], İngiltərə krallığı – 21 iyun 1377, Riçmond sarayı[d], Riçmond[d], İngiltərə krallığı) — İngiltərə kralı (25.01.1327-21.06.1377).
Həyatı[redaktə | əsas redaktə]
Eduard Vindzor qəsrində doğulduğundan Eduard Vindzor adını almışdır. Atası Plantegenet sülaləsindən olan İngiltərə kralı II Eduard, anası isə Kapetinq sülaləsindən olan Fransa kralı IV Filippin qızı İzabella idi.
1327-ci ildə II Eduard ona qarşı üsyan edən baronların təzyiqilə taxt-tacdan əl çəkməyə məcbur olduğundan, III Eduard formal olaraq, İngiltərə kralı elan edilir. Lakin real hakimiyyət regent statusuna malik anası İzabella ilə onun məşuqu Riçard Mortimerin əlində cəmləşmişdi.
1330-cu ildə dövlət çevrilişi edən Eduard Riçard Mortimeri edam etdirir, anası İzabellanı isə ömürlük ev həbsinə məruz qoyur. Bu hadisədən sonra təkbaşına hökmranlıq etməyə başlamışdır.
Yüzillik müharibə[redaktə | əsas redaktə]
1328-ci ildə III Eduardın dayısı IV Karl vəfat etdikdən sonra, Kapetinq sülaləsinin kişi nəsli kəsilmişdi. Bu səbəbə görə, sülalənin yan xətti olan Valua sülaləsi hakimiyyətə gəlmişdi. Lakin III Eduard Kapetinqlərin varisi olduğunu elaln edərək (o, IV Filippin sağ olan yeganə kişi nəvəsi idi), bu nəticəylə barışmadığını alan etmişdi.
Nəticədə 1337-ci ildə Fransa taxt-tacı uğrunda Fransa ilə İngiltərə arasında başlamış müharibə 116 il (1337-1453) davam etmiş, tarixə Yüzillik müharibə adıyla düşmüşdür.
Ölümü[redaktə | əsas redaktə]
1377-ci ildə Şin sarayında vəfat etmiş, Vestminster abbatlığında dəfn olunmuşdur. Ondan sonra hakimiyyətə nəvəsi II Riçard (Qara Şahzadənin) oğlu gəlmişdir.
III Eduardın obrazı ədəbiyyatda[redaktə | əsas redaktə]
III Eduard məşhur Fransa yazıçısı Moris Drüonun "Lənətlənmiş krallar" (fr. Les Rois Maudits) tarixi silsiləsinin altıncı romanı olan Zanbaq və Şirin qəhrəmanlarından biridir.