Jarkent

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Jarkent
Жаркент
Gerb
Gerb
44°10′00″ şm. e. 80°00′24″ ş. u.
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub 1882
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 42.617 nəf. (2019)[2]
Digər
zharkent.kz
Xəritəni göstər/gizlə
Jarkent xəritədə
Jarkent
Jarkent
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Jarkent[3] (qaz. Жаркент) — Qazaxıstanda şəhər, Almatı vilayətinin Panfilov rayonunun inzibati mərkəzi.

Sarıozek dəmir yolu stansiyasından 200 km şərqdə (Semey - Almatı xəttində) Sarıozek - Xorqos magistral yolunda, Çin sərhədindən 29 km məsafədədir. Kadastr kodu 266-dır.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Jarkent, Böyük İpək Yolunun Qazaxıstan ərazisinə girdiyi X əsrin sonunda bilinirdi. Məşhur antik tədqiqatçı İ.A.Kastaniyer müxtəlif formalı çoxsaylı kurqanları qeyd edir, eyni zamanda Semirechye'nin qədim və erkən orta əsrlər tarixi ilə əlaqəli xristian-nestorian və müsəlman abidələrindən bəhs edir. Jarkent şəhərinin qədimliyinin sübutu hələ izləri qorunub saxlanılan şəhər qala divarıdır. Belə bir gil müdafiə divarı Orta Asiyanın orta əsrlər və qədim tarixi üçün xarakterikdir. Çokan Vəlixanov, Bilal Nazim, Tuğluk Timur, İ.A. Səyyah və alim Çokan Çingisoviç Vəlixanov 1856-cı ildə gündəlikində Jarkent şəhəri və Karaturuk kəndi haqqında qeydlər etmiş, bir xəritə çəkmişdir. "Zhetisu" ensiklopediyasında Karaturuk məskunlaşmasının görünüşü dövrümüzün 6-7-ci əsrlərinə aid edilir. Vurğulanmalıdır ki, Ç.Vəlixanov hələ 1856-cı ildə Jarkenti şəhər adlandırmışdı[4]. 1881-ci ildə Peterburq müqaviləsi nəticəsində İli Vadisinin qərb hissəsindəki torpaqların bir hissəsi Rusiya İmperiyasında qaldı. Köhnə yaşayış yerlərinin yerində General Kuropatkin yeni bir kənd qurdu[5].

Jarkentdə XIX əsrdə tikilmiş taxta bir məscid var.

Əhalisi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Jarkent şəhərinin əhalisi 44506, etnik tərkibi: qazaxlar - 52%, uyğurlar - 33%, digər millətlər - 0,8%, ruslar - 0,7%.

Simvolu[redaktə | mənbəni redaktə et]

Jarkentin gerbi, 19 mart 1908-ci il tarixində, Semireçye bölgəsinin digər gerbləri ilə birlikdə təsdiq edildi.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1,0 1,1 GEOnet Names Server. 2018.
  2. http://stat.gov.kz/api/getFile/?docId=ESTAT305821.
  3. "Численность населения Республики Казахстан по полу в разрезе областей, городов, районов, районных центров и поселков на начало 2019 года". Комитет по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан. 2020-06-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-11-13.
  4. Абдуллажан САМСАКОВ. "«Сколько лет Жаркенту»". 2018-04-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-04-26.
  5. П. Н. Краснов На рубеже Китая Париж 1939 г. http://forum.kazarla.ru/index.php?/topic/2690-пн-краснов-на-рубеже-китая/ Arxivləşdirilib 2013-09-27 at the Wayback Machine

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]