Kazığurt rayonu
| Kazığurt rayonu | |||
|---|---|---|---|
| Қазығұрт ауданы | |||
 | |||
|
|||
|
41°45′32″ şm. e. 69°24′36″ ş. u. |
|||
| Ölkə | |||
| İnzibati mərkəz | Kazığurt | ||
| Tarixi və coğrafiyası | |||
| Yaradılıb | 1928 | ||
| Sahəsi |
|
||
| Saat qurşağı | |||
| Əhalisi | |||
| Əhalisi |
|
||
| Rəsmi sayt | |||
 |
|||
Kazığurt rayonu (qaz. Қазығұрт ауданы) — Qazaxıstan Respublikasının Türkistan vilayətinin (keçmiş Cənubi Qazaxıstan vilayətinin) rayonu. İnzibati mərkəz Kazığurt şəhəridir. [3][4][5][6]
Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
1928-ci ildə Leninski rayonu quruldu. Rayonun mərkəzi Turbat kəndi idi, sonra mərkəz Şarapxan kəndinə verildi. 1931-ci ildən bəri inzibati mərkəz Kazığurt kəndidir. Daha sonra Lenger şəhəri mahalın mərkəzi oldu və 2 yanvar 1967-ci ildə Leninskoye kəndinə köçürüldü. 4 may 1993-cü ildə Qazaxıstan Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fərmanı ilə Leninski rayonu Kazığurt rayonu olaraq dəyişdirildi
Coğrafiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]
Sahə 4.8 min km²-dir. Relyefi əsasən dağlıqdır (Kazığurt, Karjantau, Ugam silsilələri), qərbdə, şimal-qərbdə dağlıq-yastı. İqlim kontinentaldır. Yanvar ayında orta temperatur -3-4 ° C, iyul ayında + 22-26 ° C-dir. İllik yağıntı 250-300 mm, dağlarda 400-700 mm-dir. Lakin bölgənin ərazisini Keleş, Uğam, Badam çayları, onların qolları Uyalısay, Karjansay, Muqalısay və başqaları axır.Serozem torpaqları.
Orenburq — Çimkent — Daşkənd dəmir yolu rayonun ərazisindən keçir; şimal yolu — Daşkənd, Kazığurt — Ləngər yolları.
İqtisadiyyati[redaktə | mənbəni redaktə et]
Rayonda 20-dən çox iri kənd təsərrüfatı müəssisəsi və 1925 kəndli ferması fəaliyyət göstərir. Kazığurt bölgəsinin bitki yetişdirmə quruluşunda buğda, arpa, qarğıdalı, aspir və günəbaxan istehsalı üstünlük təşkil edir.
Təbiəti[redaktə | mənbəni redaktə et]
Rayon ərazisində 90-dan çox məməli və quş növü yaşayır ki, bunlardan ən çox yayılmış canavar, tülkü, porsuq, gəmiricilər, bildirçinlər, ördəklər, guguklar, saker şahin, kirpi, çöl donuzu, dağ keçisi, dovşan, gopher hamster. Biyan, hanımeli, yabanı gül, çəmənlik, yemişan, püstə, badam, ardıc, ladin var.
İdman[redaktə | mənbəni redaktə et]
Rayonda idman inkişaf edir. İdman kompleksi, futbol stadionu və boksçu hazırlığı mərkəzi var.
Başçıları[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Jumjayev Qalımjan Kuralbəyov (1992—1995);
- Makulbayev Abdibakıt Tillabayeviç (1995—1998);
- Musabayev Tillabek Togayeviç (1998-2000);
- Bektayev Əli Abdikarimoviç (07.2000—09.2002);
- Kobeyev Abdumutali Koşkinbayeviç (2002—2006);
- Ajimetov Nurzhan Nurmaxanbetoviç (2006—2009);
- Əliyev Tumanbek Suyunbayeviç (2009—2012);
- Kistauov Bolatbəy Duysenbekoviç (2012—2016);
- Telgarayev Tolegen Turtayeviç (2016).
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ https://web.archive.org/web/20160307071622/http://ru.uko-kazigurt.gov.kz/index.php/2013-12-12-17-11-38.
- ↑ http://stat.gov.kz/api/getFile/?docId=ESTAT305821.
- ↑ "Аким района". Официальный сайт акимата Казыгуртского района. 2016-03-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-04.
- ↑ "Численность населения Республики Казахстан по полу в разрезе областей, городов, районов, районных центров и поселков на начало 2019 года". Комитет по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан. 2020-06-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-14.
- ↑ "Численность населения Республики Казахстан по отдельным этносам на начало 2019 года". Комитет по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан. 2020-06-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-14.
- ↑ "Район". Официальный сайт акимата Казыгуртского района. 2016-03-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-04.