Kriolofozavr

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Kriolofozavr
Elmi təsnifat
XƏTA: parentrang parametrlərini doldurmaq lazımdır.
???:
Kriolofozavr
Beynəlxalq elmi adı
  • Cryolophosaurus ellioti

Кriolofozavr (lat. Cryolophosaurus ellioti) — İri yırtıcı dinozavr olmuşdur. Onlar Yura dövründə indi ki, Antarktida ərazisində yayılmışlar. İlk dəfə V. Hammer tərəfindən 1991-ci ildə Orta-Antarktida silsiləsində Kerkpatrik dağında aparılan qazıntı zamanı aşkarlanmışdır. 1994-cü ildə qeydə alınmışdır. İlk və ətraflı məlumat toplanan Antarktida dinozavrıdır. Kəllələrinin üzərində xüsusi çıxıntı vardırdı idi. Tapılan kəllə çox guman kimi erkəyə mənsub olmuşdur. Dinozavrın bu cür bəzəyinin olması ilə əlaqədar onu ilk vaxtlar "Elvizavr" adlandırırdılar. Səbəb isə Elvis Preslinin maraqlı telinə bənzəməsi idi. Ola bilsin ki, dişilər bu cür bəzəyə sahib deyilmişlər və erkəklərdən iri olmuşlar. Bu dinozavrlar keratozavr — dilofozavrlara yaxın olmuşlar. Canlının uzunluğu 6–8 metr olmuşdur. Bu öz dövrünün ən iri canlısı olmuşdur. Bu zamanlar Antarktida ərazisində buzlar olmamışdır.

Mezazoy erasınnda Antarktida nəhəng cənub qitəsi olan Qondvananın bir hissəsi olmuşdur. Antarktidanın Cənubi Amerika, Cənubi AfrikaAvstraliya ilə əlaqəli olması alimləri burda da dinozavr qalıqlarının aşkarlaması fikri irəli sürməyə vadar edirdi. 1980–1990 illərdə Antartidanın sahil zolaqlarında buzdan azad olmuş ərazilərdə çoxlu sayda ot yeyən dinozavrların qalıqları aşkarlanır. Onların çoxu Təbaşir dövrünə aid olmudur. Burada kriolofozavrlarla yanaşı prozavropoda, yırtıcılardan koelopisis, pterozavr, sinapsida-tritolodonti aşkarlanmışdır.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]