Leonid Velilayev

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Leonid Velilayev
Nəsibulla Velilayev
Doğum tarixi
Doğum yeri Akmonai, SSRİ
Vəfat tarixi (78 yaşında)
Vəfat yeri Antratsyt, Ukrayna
Fəaliyyəti hərbi qulluqçu
Fəaliyyət illəri 1937-1948
Partiyası
Mükafatları

Leonid Velilayev (15 (28) iyun 1916, Tavriya quberniyası[d] – 27 dekabr 1997, Antrasit[d], Luqansk vilayəti) — Krım tatarı əsilli Şöhrət ordeni laureatı. İkinci Dünya müharibəsi zamanı göstərdiyi fəallığa görə 1-ci dərəcəli Şöhrət ordeni ilə təltif olunub. O dövrdə Sovet ordusunda xidmət edən digər krım tatarları kimi slavyan adı olan "Leonid" ləqəbindən istifadə edirdi.

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Velilayev 1919-cu ildə Akmonai kəndində Krım tatarı əsilli bir kəndli ailəsində anadan olub. 1928-ci ildə 7-ci sinifi bitirdikdən sonra bir fabrikdə təlimlər almağa başlamışdır. 1937-ci ildə təcrübəsini bitirdikdən sonra Kerç şəhərindəki metallurgiya zavodunda işlədi. 1939-cu ildə Sovet-Fin müharibəsinə aparıldı.[1][2]

27 dekabr 1997-ci ildə 81 yaşında vəfat etmişdir.

Fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

İkinci Dünya müharibəsi illərində 140-cı diviziya piyada alayına təyin edildi. Stalinqrad döyüşündə göstərdiyi fəallıqdan dərhal sonra Şərqi və Mərkəzi Avropadakı gedən döyüşlərdə iştirak etdi. 13 düşmən əsgərinin və 3 nəfərin ölümü ilə nəticələnən düşmənin müdafiə mövqelərinə hücum edərkən yaralandığı Ukraynanın Olşanka kəndində komandirin köməkçisi kimi etdiyi hərəkətlərə görə 1944-cü ildə Şöhrət Ordeninə layiq görülmüşdür. Daha sonra 20 düşmən əsgərini məhv edən Vistula çayının qərb sahilinə uğurlu hücumuna görə Cəsarət medalı ilə təltif edildi.[3]

8 fevral 1945-ci ildə düşmən xəndəyini vurduqdan sonra Varşava hücumunda bir Alman zabitini şəxsən ələ keçirdiyinə görə 2-ci dərəcəli Şöhrət ordeni ilə təltif edildi. 1 may 1945-ci ildə Berlin döyüşündəki ağır küçə döyüşləri zamanı Velilayev komandirinin əmrini alaraq 4 pulemyot nöqtəsini məhv edərək 18 düşmən əsgərini və bir alman zabitini öldürdü. Bunun üçün 15 may 1945-ci ildə Kremldə 1-ci dərəcəli Şöhrət ordeni ilə təltif edilmişdir. 1948-ci ilin yanvarında hərbi xidmətdən tərxis edildi.[4]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ "Как воевали крымские татары". milli-firka.org. 20 iyun 2020. 23 October 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 may 2014.
  2. ↑ ""Полные кавалеры ордена Славы – крымские татары Сеит-Неби Абдураманов и Насибулла Велиляев"". c-inform.info. 20 iyun 2020. 2020-09-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 iyul 2018.
  3. ↑ "Велиляев Леонид Абибулаевич : Министерство обороны Российской Федерации". encyclopedia.mil.ru. 20 iyun 2020. 2020-06-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 iyul 2018.
  4. ↑ Kozhukar, Oleg. "Велиляев Леонид Абибулаевич". warheroes.ru. 20 iyun 2020. 2022-09-22 tarixində arxivləşdirilib.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Leonid_Velilayev&oldid=6718858"