Müdafiə Nazirliyi (Türkiyə)

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Müdafiə Nazirliyi
Loqonun şəkli
Ümumi məlumatlar
Ölkə
Yurisdiksiya Türkiyə
Yaradılma tarixi 1920
Rəsmi saytı msb.gov.tr
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Türkiyə Respublikasının Müdafiə Nazirliyi — Türkiyə Cümhuriyyətinin Prezidenti yanında fəaliyyət göstərən və Türkiyə vətəndaşlarının müdafiə siyasəti və hərbi işlərindən cavabdeh olan nazirlikdir.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Türkiyə Böyük Millət Məclisinin açılışından sonra 1920-ci il mayın 2-də qüvvəyə minmiş "Böyük Millət Məclisinin icraçı deputatlarının seçilməsi haqqında qanun" (İcra hakimiyyətini təmin etmək üçün nazirlərin seçilməsi haqqında qanun layihəsi) nəticəsində ilk nazirlər şurası yaradılmışdır.[1] O dövrdə qəbul edilmiş prinsiplərə görə Türkiyə Böyük Millət Məclisinin sədri həm də hökumətin başçısı idi.

Bu vəzifədə Mustafa Kamal Paşa hökumətin başçısı təyin edildi. Nazirlər Şurasının üzvləri; Din İşləri Naziri Mustafa Fehmi Gerçəker, Milli Müdafiə Naziri Fevzi Paşa (Çakmak), Xarici İşlər Naziri Bəkir Sami (Kunduk), Maliyyə Naziri Hakkı Behiç (Bayıç), Bayındırlıq Naziri İsmayıl Fazıl Paşa, İqtisadiyyat Naziri Yusuf Kamal (Tengirşek), Ədliyyə Naziri Celalettin Arif. , Daxili İşlər Naziri Cami (Başkut), Milli Təhsil Naziri Dr. Rıza Nur, Səhiyyə və Sosial Yardım Naziri Dr. Adnan (Adıvar) və Baş Qərargah rəisi İsmət (İnönü)

Öhdəlikləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Milli Müdafiə Nazirliyinin vəzifələri və səlahiyyətləri aşağıdakılardır:

  • Hərbi məktəblərdə (hərbi məktəblər və astsubaylar peşə məktəbləri) Milli Müdafiə vəzifələri üçün siyasi, hüquqi, sosial, təhsil, maliyyə və büdcə xidmətlərini həyata keçirmək.
  • Prezident tərəfindən qərar veriləcək Silahlı Qüvvələrin müdafiə siyasəti çərçivəsində Baş Qərargah tərəfindən müəyyən ediləcək prinsiplərə, prioritetlərə və əsas proqramlara uyğun olaraq:
  • Sülh və müharibə şəraitində kadrların toplanması və hərbi xidmətə cəlb edilməsi xidmətlərini həyata keçirmək.
  • Silahların, nəqliyyat vasitələrinin, avadanlıqların və hər cür logistika ehtiyaclarının tədarükü xidmətlərini həyata keçirmək.
  • Hərbi fabriklər və gəmiqayırma zavodları da daxil olmaqla, müharibə sənayesi xidmətlərini həyata keçirmək.
  • Səhiyyə və baytarlıq xidmətlərini həyata keçirmək.
  • Türkiyə Respublikası hüdudlarında humanitar mina və/və ya partlamamış hərbi sursatların təmizlənməsi üzrə fəaliyyət göstərmək.
  • 24.02.2000-ci il tarixli 4536 saylı "Dənizlərdə və ölkə səthində görünən partlayıcı maddələrə və şübhəli obyektlərə tətbiq olunan prinsiplər haqqında" Qanun çərçivəsində fəaliyyətini həyata keçirmək.
  • Tikinti, daşınmaz əmlak, qəsəbə və infrastruktur xidmətlərini həyata keçirmək.
  • Yoxlama, ekspertiza və istintaq xidmətlərini həyata keçirmək.
  • Milli Kəşfiyyat Təşkilatı və Təhlükəsizlik Baş İdarəsi vasitəsilə Nazirliyin mərkəzi və əyalət təşkilatlarında və tabeliyində olan, əlaqədar və əlaqədar təşkilatlarda çalışacaq kadrların mühafizə araşdırması və arxiv araşdırması xidmətlərini həyata keçirmək.

Müdirliklər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mərkəzi təşkilat[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Hərbi Zavodlar Ümumi Müdirliyi
  • Hərbi Sağlamlıq Xidmətləri Ümumi Müdirliyi
  • Gəmiqayırma Zavodları Ümumi Müdirliyi
  • İşə Qəbul Baş Müdirliyi
  • Xəritəçəkmə Ümumi Müdirliyi
  • Kadrlar Ümumi Müdirliyi
  • Müdafiə və Təhlükəsizlik Baş İdarəsi
  • Büdcə və Maliyyə Xidmətləri Ümumi Müdirliyi
  • Logistika Ümumi Müdirliyi
  • Satınalma Xidmətləri Ümumi Müdirliyi
  • Müdafiə və Təhlükəsizlik Baş İdarəsi
  • Təftiş heyəti Başçılığı
  • Rabitə və İnformasiya Sistemi Müdirliyi
  • Milli Mina Təmizləmə Mərkəzi İdarəsi
  • Texniki Xidmətlər Departamenti
  • Hüquq Xidmətləri Ümumi Müdirliyi
  • Mətbuat və İctimaiyyətlə Əlaqələr Məsləhətçiliyi
  • Şəxsi katiblik

Əmr Komandanlıqları[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Baş Qərargah rəisi
  • Quru Qoşunları Komandanlığı
  • Dəniz Qüvvələri Komandanlığı
  • Hərbi Hava Qüvvələri Komandanlığı
  • Kosmik Qüvvələrin Komandanlığı

adiyyatı idarələr[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Maşınqayırma və Kimya Sənayesi
  • Türk Aerokosmik Sənayesi
  • Military Factory and Shipyard Management Inc.

Bağlı qurumlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Milli Müdafiə Universiteti
  • Orduya Yardım Təşkilatı

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "Türkiyə Prezidentinin Qərarları" (PDF). www.resmigazete.gov.tr (türk). 2021-03-15 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2024-03-01.