Mavi balina (oyun)
"Mavi balina" (rus. Синий кит) — Rusiya şəhər əfsanəsi.[1] Bir çox ölkələrdə oynanıldığı iddia olunan internet oyunu. İddialara görə, oyun 50 təlimatdan ibarətdir[2] və son təlimatda oyunçudan intihar etməsi istənilir[3]. Oyunun xarakteri gəncləri cəlb edərək onlara yüngül işlər tapşırıb, sonda intihara sövq olunmasıdır.[4].
Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Oyun ilk dəfə 2013-cü ildə "VKontakte" sosial şəbəkəsində "ölüm qrupu" adlı bir qrup vasitəsilə yayılmağa başlamışdır[5]. Bu oyunun səbəbindən ilk intihar 2015-ci ildə qeydə alınmışdır[6].
Oyunu universitetdən qovulmuş psixologiya fakültəsinin keçmiş tələbəsi Filip Budeykinin yazdığı məlumdur[7]. Oyun səbəbindən "ən azı 16 uşağı intihara təşviq etmək" günahından həbs olunan Budeykin, "cəmiyyəti bioloji zibillərdən təmizləmək" məqsədilə bu oyunu yaratdığını bildirmişdir[7]. O, intihara meyilli şəxslərdən ibarət 8 müxtəlif qrup yaratmaqda ittiham edilmişdir[2].
Rusiyanın "Novaya" qəzetinin xəbərinə görə, təkcə 2015-ci ilin noyabr ayından 2016-cı ilin aprelinə qədər 130 gənc bu oyunun təsirindən intihar etmişdir[2][7][8].
Bənzər şantajlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
İstifadə edilən şantaj sistemindən "Qara ayna" (ing. "Black Mirror") teleserialının "Sus və rəqs et" (ing. "Shut Up and Dance") adlı bölümündə istifadə olunduğu ortaya çıxıb[8]. Həmin filmdə veb kameradan çəkilən gizli gönüntülərin yayımlama təhdidi edən hakerlər qurbanları müxtəlif cinayətlər törətməyə məcbur edirdilər[8].
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ "Городская легенда. Что стоит за игрой «Синий кит» и всплеском интереса к «суицидальным пабликам»". 2020-07-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-22.
- ↑ 1 2 3 BU OYUNA BAXIB İNTİHAR EDİRLƏR Arxivləşdirilib 2018-05-17 at the Wayback Machine. cbc.az, 26.04.2017 (az.)
- ↑ Mavi Balina oyunu nedir, çocukları intihara mı sürüklüyor? sozcu.com.tr, 11.09.2017 (türk.)
- ↑ "Mavi balina" uşaqlarımızı uda bilər! – Ləman Ələşrəfqızıdan SOS siqnalı [ölü keçid]. azvision.az, 04.04.2017 (az.)
- ↑ Администратор "групп смерти". Чистосердечное признание (АУДИОЗАПИСЬ). saint-petersburg.ru, 15.11.2016 (rus.)
- ↑ Baleia Azul, o jogo suicida que preocupa o Brasil e o mundo. jb.com.br (por.)
- ↑ 1 2 3 Rus 'intihar oyunu' organizatörü Philipp Budeikin suçunu kabul etti. bbc.com, 12.05.2017 (türk.)
- ↑ 1 2 3 Uşaqları intihara məcbur edən MAVİ BALİNA oyunu Azərbaycanda da yayılır Arxivləşdirilib 2020-01-30 at the Wayback Machine. xeberle.com, 22.09.2017 (az.)