Maykl Cekson

Vikipediya, azad ensiklopediya
Jump to navigation Jump to search
Maykl Cekson
ing. Michael Jackson
Michael Jackson Dangerous World Tour 1993.jpg
Ümumi məlumatlar
Doğum adı Michael Joseph Jackson
Doğum tarixi 29 avqust 1958(1958-08-29)[1][2][…]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 25 iyun 2009(2009-06-25)[3][4][…] (50 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi ürək tutması
Dəfn yeri
  • Forest-Laun xatirə parkı[d][5]
Vətəndaşlığı
Atası Cozef Cekson
Anası Ketrin Cekson
Musiqiçi məlumatları
Fəaliyyəti rəqqas, müğənni-mahnı müəllifi[d], iş adamı, xeyriyyəçi, kinorejissor, ssenarist, avtobioqraf[d], musiqi prodüseri, kino aktyoru, aktyor, sahibkar, musiqiçi, səsyazma sənətçisi[d], müğənni, səsləndirmə aktyoru[d], rəsm kolleksioneri[d], mahnı müəllifi[d], model[d], şair
Fəaliyyət illəri 1964–2009
Janrlar pop-musiqi, soul, rəqs musiqisi[d], disko, rok, blüz, R&B, funk[d], hip-hop, hard-rok, black contemporary[d], dans-pop
Musiqi alətləri piano[6][6][…], zərb qurğusu[d][7][8], zərb alətləri
Səs tembri tenor
Albom şirkətləri Epic Records, Sony Music[d], Legacy Recordings[d]
Üzvlüyü
Mükafatları Officer of the National Order of Merit
əbədi nailiyyətlərinə görə "Qremmi" mükafatı
İmzanın şəkli
michaeljackson.com
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Maykl Cozef Cekson (ing. Michael Joseph Jackson; 29 avqust 1958[1][2][…], Qari, İndiana, ABŞ – 25 iyun 2009[3][4][…], Los-Anceles, Kaliforniya, ABŞ[3]) — amerikalı müğənni, bəstəkar, rəqqas, xeyriyyəçi. "Popun kralı" adını qazanan Cekson, 20-ci əsrin ən görkəmli mədəniyyət xadimlərindən biri kimi qəbul edilir. Karyerası, musiqi, rəqs və modaya verdiyi töhfələr, ictimailəşdirilən şəxsi həyatı ilə birlikdə onu populyar mədəniyyətdə qlobal bir fiqur etmişdir.

Cekson ailəsinin səkkizinci övladı olan Maykl Cekson, 1964-cü ildə böyük qardaşları Ceki, Tito, Cermeyn və Marlon ilə The Jackson 5-in (sonradan Jacksons kimi tanınır) üzvü kimi ilk çıxışını etdi. Cekson solo karyerasına 1971-ci ildə "Motown Records"da olarkən başlamışdır. 1979-cu ildə çıxartığı "Off the Wall" albomu ilə solo ulduz oldu. Onun 1982-ci ildə buraxdığı "Thriller" albomundan "Beat It" , "Billie Jean" və "Thriller" mahnısı da daxil olmaqla, musiqi videolarında irqi maneələri aşması ilə bilinir. O, MTV-nin uğurunun davam etməsinə köməklik etdi və "Bad" (1987), "Dangerous" (1991), "HIStory: Past, Present and Future, Book I" (1995) və "Invincible" (2001) albomlarının videoları ilə yeniliklər etdi. "Thriller" bütün zamanların ən çox satılan albomu oldu, "Bad" isə beş sinqlı ABŞ Billboard Hot 100-də bir nömrəyə çıxaran ilk albom oldu.

1980-ci illərin sonundan etibarən Cekson dəyişən görünüşü, münasibətləri, davranışı və həyat tərzinə görə mübahisə və fərziyyə fiquruna çevrildi. 1993-cü ildə o, ailə dostunun uşağına qarşı cinsi istismarda ittiham olunurdu. Yetərincə sübut olmadığı üçün Cekson günahkar hesab edilmədi. 2005-ci ildə o, uşaqlara qarşı cinsi istismar ittihamları və bir sıra digər ittihamlarla mühakimə olundu və bəraət qazandı. FTB Ceksonun cinayət əməlinə dair heç bir sübut tapmadı. Cekson 2009-cu ildə "This Is It" adlı bir sıra geri dönüş konsertlərinə hazırlaşarkən propofolun həddindən artıq dozasından vəfat etdi, şəxsi həkimi Konrad Mürrey onun ölümündə təqsirkar hesab edilərək həbs olundu. Onun vəfatı bütün dünyada reaksiyalara səbəb olmuşdur, buna internet trafikindəki görünməmiş artımları və musiqisinin satışında sıçrayış yaranmasını əlavə etmək olar. Ceksonun Los-Ancelesdəki Steypls-sentrdə keçirilən anım mərasimini dünyada təxminən 2,5 milyard insan izləyib.

Cekson bütün zamanların ən çox musiqisi satılan sənətçilərindən biridir, təxmini olaraq dünya miqyasında 400 milyondan çox satış etmişdir. Onun 13 Billboard Hot 100-də bir nömrəli sinqlı var idi (Hot 100 dövründəki hər hansı digər kişi sənətçidən daha çox) və beş müxtəlif onillikdə Billboard Hot 100-də ilk onluğa daxil olan ilk sənətçi idi. O, RIAA tərəfindən dünya miqyasında bütün zamanların ən çox satılan fərdi musiqi sənətçisi kimi qəbul edilir. Onun mükafatlarına 15 "Qremmi mükafatı", 6 "Brit mükafatı" , "Qızıl Qlobus mükafatı" və 39 "Ginnesin Rekordlar Kitabı" daxildir.

Həyatı və karyerası[redaktə | mənbəni redaktə et]

İlk illər və Jackson 5 (1958–1975)[redaktə | mənbəni redaktə et]

The single-story house has white walls, two windows, a central white door with a black door frame, and a black roof. In front of the house there is a walkway and multiple colored flowers and memorabilia.
Ceksonun uşaqlıq vaxtlarında yaşadığı evi (2010-cu ildə çəkilib)

Maykl Cozef Cekson[9][10] 29 avqust 1958-ci ildə İndiana ştatının Qari şəhərində doğulmuşdur.[11][12] O, afroamerikalı işçi ailəsinin on uşağından səkkizincisi idi və Cekson küçəsində yerləşən iki yataq otağı olan evdə yaşayırdı. Onun anası Ketrin Eşter Cekson klarnet və piano ifa edə bilirdi və kantri ifaçısı olmağa can atırdı. Anası "Sears"da part-taym işləyirdi, bundan əlavə Yehovanın Şahidlərinin üzvü idi.[13] Atası, keçmiş boksçu Cozef Uolter "Co" Cekson "US Steel"də kran operatoru idi və ailənin gəlirini artırmaq üçün yerli ritm və blüz qrupu olan Falcons ilə gitara çalırdı.[14] Conun ulu babası Cul "Cek" Qeyl ABŞ ordusunun kəşfiyyatçısı idi; ailə həmçinin onun yerli amerikalı həkimi ola biləcəyinə inanırdı. Maykl üç bacısı (Ribi, Latoya və Canet) və beş qardaşı (Ceki, Tito, Cermeyn, Marlon və Rendi) ilə böyümüşdür.[14] Altıncı qardaşı Marlonun əkizi Brendon doğulduqdan qısa müddət sonra vəfat etdi.[15]

1964-cü ildə Maykl və Marlon, Jackson Brothers-a—Ceki, Tito və Cernmeynin daxil olduğu ataları tərəfindən yaradılmış qrupa—konqa və buben çalan ehtiyat musiqiçilər kimi qoşuldular.[16][17] Mayklın dediyinə görə onun atası ona "böyük burun" deyirdi[18] və məşqlər zamanı ona fiziki və emosional təzyiq göstərirdi. Atası Co tez-tez o, bacı-qardaşları ilə məşq edərkən əlində kəmərlə kresloda otururdu və etdikləri istənilən səhvə görə onları cəzalandırmağa hazır idi.[13] Co etiraf etdi ki, o, Mayklı müntəzəm olaraq döyürdü.[19] Maykl gənclik illərin tənha və təcrid olunmuş şəkildə keçirdiyini bildirdi.

1965-ci ildə Maykl Cermeyn ilə əsas vokalları paylaşmağa başladı və qrupun adı The Jackson 5 olaraq dəyişdirildi.[20] 1965-ci ildə qrup istedad şousunda qalib gəldi; Maykl Robert Parkerin 1965-ci ildə ifa etdiyi "Barefootin'" mahnısına rəqs etdi və The Temptations qrupunun "My Girl" mahnısını oxudu. Jacksons 5 1966-cı ildən 1968-ci ilə qədər orta qərbi ABŞ-da səfərlər etdi ; onlar tez-tez Sem və Deyv, The O'Jays, Qledis Nayt və Etta Ceyms kimi sənətçilərin açılış mərasimin baş tutduğu "Chitlin' Circuit" kimi tanınan bir sıra qara klublarda çıxış etdilər. Jacksons 5, həmçinin striptiz şoularının nümayiş olunduğu klublarda və kokteyl salonlarında, yerli auditoriyalarda və orta məktəb rəqslərində çıxış etdi.[21] Onlar 1967-ci ilin avqustunda Şərq Sahili səfərində, Harlemdəki Apollo Teatrında həftəlik həvəskar gecə konsertinin qalibi oldular.

The Jackson 5 1972-ci ildə.[22]

The Jackson 5 Qaridəki rekord leyblı "Steeltown Records" üçün bir neçə mahnı yazdı; onların ilk sinqlı "Big Boy", 1968-ci ildə buraxıldı. Bobby Taylor & the Vancouvers qrupundan Bobbi Teylor, 1968-ci ildə Çikaqonun Regal Teatrında onların açılış konsertinə dəstək olan The Jackson 5-i "Motown"a gətirdi. Teylor "Who's Lovin' You" mahnısı da daxil olmaqla onların bəzi mahnılarının prodüserliyini etdi.[23] Motown ilə müqavilə bağladıqdan sonra Cekson ailəsi Los-Ancelesə köçdü. 1969-cu ildə Motown idarəçiləri Dayana Rossdan The Jackson 5-i ictimaiyyətə təqdim etməsini istədilər.[24] The Jackson 5 ilk televiziya çıxışını 1969-cu ildə Miss Black America yarışmasında etdi, onlar "It's Thing" mahnısının koverini ifa etdilər.[25] Bunun ardınca Rolling Stone gənc Mayklı "möhtəşəm musiqi istedadı"na görə təriflədi.[26]

Turlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Triumph Tour (1980–81)
  • Victory Tour (1984–85)
  • Bad World Tour (1987–89)
  • Dangerous World Tour (1992–93)
  • HIStory World Tour (1996–97)
  • This Is It (2009–10)

Solo albomları[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1979 — Off The Wall
  2. 1982 — Thriller
  3. 1987 — Bad
  4. 1991 — Dangerous
  5. 1995 — HIStory
  6. 1997 — Blood on the Dance Floor: HIStory in the Mix
  7. 2001 — Invincible
  8. 2010 — Michael
  9. 2014 — Xscape

Filmoqrafiya[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ 1 2 Michael Jackson // Babelio (fr.). 2007.
  2. ↑ 1 2 Michael Jackson // Dutch Top 40.
  3. ↑ 1 2 3 4 Michael Jackson Artist Biography by Steve Huey. AllMusic.
  4. ↑ 1 2 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  5. ↑ https://www.europe1.fr/culture/exclusif-voici-lemplacement-exact-du-tombeau-de-michael-jackson-3906414.
  6. ↑ 1 2 YouTube video.
  7. ↑ Montreux Jazz Festival Database.
  8. ↑ AllMusic (ing.). 1991.
  9. ↑ County of Los Angeles Department of Health Services (2009). Michael Jackson death certificate.
  10. ↑ Huey, Steve. "Michael Jackson – Artist Biography". AllMusic. May 7, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: May 31, 2015.
  11. ↑ Barnes, Brokes. "A Star Idolized and Haunted, Michael Jackson Dies at 50". The New York Times. June 25, 2009. December 8, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 12, 2009.
  12. ↑ "Michael Jackson: 10 Achievements That Made Him The King of Pop". National Academy of Recording Arts and Sciences. June 24, 2014. February 15, 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 20, 2016.
  13. ↑ 1 2 Petridis, Alexis. "Joe Jackson was one of the most monstrous fathers in pop". The Guardian. June 27, 2018. December 8, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 18, 2019.
  14. ↑ 1 2 Sweeting, Adam. "Joe Jackson obituary". The Guardian. June 27, 2018. December 8, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 14, 2019.
  15. ↑ Morris, Chris. "Joe Jackson, Jackson Family Patriarch, Dies at 89". Variety. June 27, 2018. November 8, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 27, 2019.
  16. ↑ "Michael Jackson: a life of highs and lows". The Daily Telegraph. June 26, 2009. January 10, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: November 28, 2019.
  17. ↑ Jackson, Jermaine. You Are Not Alone: Michael: Through a Brother's Eyes. Simon & Schuster. 2011. səh. 41. ISBN 978-1-4516-5156-0.
  18. ↑ "Jackson interview seen by 14m". BBC News. February 4, 2003. December 8, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: May 31, 2015.
  19. ↑ "Can Michael Jackson's demons be explained?". BBC News. June 27, 2009. September 28, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: May 31, 2015.
  20. ↑ Burton, Charlie. "Inside the Jackson machine". GQ. February 7, 2018. October 7, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 14, 2019.
  21. ↑ "Triumph & Tragedy: The Life of Michael Jackson". Rolling Stone India. August 25, 2009. December 8, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: May 31, 2015.
  22. ↑ Aletti, Vince. "Jackson Five: The Biggest Thing Since the Stones". Rolling Stone. November 26, 1970. November 5, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 27, 2020.
  23. ↑ Knopper, Steve. "Bobby Taylor, Motown Singer Who Discovered Jackson 5, Dead at 83". Rolling Stone. July 23, 2017. December 8, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 1, 2019.
  24. ↑ Harper, Phillip Brian. "Synesthesia, "Crossover," and Blacks in Popular Music". Social Text (23). Winter 1989: 110. doi:10.2307/466423. JSTOR 466423.
  25. ↑ Easlea, Daryl. Michael Jackson: Rewind: The Life and Legacy of Pop Music's King. Race Point Publishing. 2016. səh. 178. ISBN 978-1-63106-253-7.
  26. ↑ "Michael Jackson – Biography". Rolling Stone. April 2, 2008 tarixində arxivləşdirilib.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Maykl_Cekson&oldid=6829938"