Mekanlar

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Mekanlar
Omo vadisində yaşayan biri qəbilə üzvü.
Ümumi sayı
56.585
Yaşadığı ərazilər
Efiopiya Efiopiya
Dili

Meen dili

İrqi
neqroid

Mekanlar və ya MeenlərEfiopiyanın cənub-qərbində yaşayan etnik azlıq. 1998-ci ildə aparılmış sorğuya əsasən Efiopiyada 56.585 mekan yaşayır.

Xalqın danışdığı dil Nilo-Saxara dil ailəsinin Surmi qoluna daxil olan Meen dilidir. İki əsas xalqdan ibarətdir: dağlıq bölgədə yaşayan Tişana xalqı (aqrikulturalistdirlər) və düzənlikdə yaşayan Bodi xalqı (köçəri həyat tərzi keçirirlər).

Həyat tərzi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qəbilə içində qaydaları isə yaşlılar müəyyən edir. Aralarında mübahisə yarandıqda dava etmək yerinə bir-birlərinə iribuynuzlu heyvan hədiyyə edir, münaqişəni bu şəkildə həll edirlər.[1]

Qarğıdalı, qəhvəkalış kimi bitkilər becərməyə üstünlük verirlər.[1]

Bodi qəbiləsinə məxsus qadın.

Köçəri həyatı heyvanlardan öyrənib. Heyvanlar fəsil dəyişkənliyi zaman yer dəyişdirdikdə qəbilə də onlarla birlikdə köçür. Bunun sayəsində onların qanı ilə qidalanırlar. Qəbilənin nümayəndələri kol-kosdan, ağac budaqları və təzəkdən hazırlanmış evlərdə yaşayırlar. Evlərdəki təkgöz otaqlarda ana, ata və uşaqlar, evin girişində isə inəklər və başqa heyvanlar qalır.[1]

Əsasən çılpaq gəzən qəbilə üzvləri digər qəbilələr kimi xaricilərə qarşı soyuq münasibət bəsləmirlər. Əksinə qonaqları evlərində qarşılayırlar. Bəzən turistləri də inək qanına qonaq edirlər.[1]

Kişilərsə ovçuluqla məşğul olurlar. Beləcə dolanışıqlarını çıxarırlar. Qadınlar keçi dərisindən düzəltdikləri paltarları geyir, kişilər isə sadəcə bellərinə bağladıqları incə parça ilə gəzirlər.[1]

Qəbilənin qadınları daha çox evdə qalaraq müxtəlif bəzək əşyaları düzəldirlər. Düzəltdikləri muncuqları, ovçuluq alətləri, müxtəlif heyvanlara aid diş, dırnaq və fil tükündən hazırladıqları bilərzik və başqa zinət əşyalarını bölgəyə gələn turistlərə satırlar. Hətta marketləri belə var.[1]

Mədəniyyət[redaktə | mənbəni redaktə et]

Enqai adlı tanrıya inanırlar.[1]

Qəbilədə gombul olmaq qızıl qaydadır. Qəbilədə yeni il şənlikləri zamanı gənclər arasında "Gombul adam" yarışı keçirilir. Kökəlmək üçün qan içirlər. Gənclər altı ay boyu fasiləsiz şəkildə qan içir, bununla da çəkiləri ikiqat artır. "Kael" adlanan mərasim zamanı isə altı ay boyunca ən çox kökəlmiş şəxs mükafatlandırılır. Qəbilə bu mərasim zamanı çoxlu turist qəbul edir.[1]

Qəbilənin dünyaya tanınmasında fransız fotoqraf Erik Lafforqun müstəsna xidmətləri olub.[1]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 "Qan içən Bodi qəbiləsi". Bildirchin (az.). 23 sentyabr 2017. 2017-09-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 sentyabr 2017.

Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Abbink, Jon G. 1990. "Tribal Formation on the Ethiopian Fringe: Toward a History of the 'Tishana'." Northeast African Studies. Volume 12.1: pp. 21–42.
  • Abbink, Jon G. 1991. "The Deconstructions of Tribe: Ethnicity and Politics in Southwestern Ethiopia." Journal of Ethiopian Studies. Volume 24: pp. 1–21.
  • Abbink, Jon G. 1992. "An Ethno-Historical Perspective on Me'en Territorial Organization (Southwest Ethiopia)." Anthropos. Volume 87.4/6: pp. 351–364.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]