Muxtar (vəzifə)
Muxtar (ərəb. مختار; hərf. "seçilmiş olan")[1] — Orta Şərqdə kənd rəisi, Osmanlı hakimiyyəti dövrünə qədər uzanan köhnə bir qurum.[1] Əmir S. Çeşin, Bill Hatmen və Avi Melamedin fikrincə, muxtar "əsrlər boyu mərkəzi fiqurlar olmuşdur".[2] Onlar "müsəlman icmaları ilə məhdudlaşmırdılar"; hətta "ərəb dünyasındakı xristian və yəhudi icmalarının da muxtarları var idi".[2]
Muxtarlar ağsaqqal rolunu oynayırdılar. Onlar ənənəvi olaraq kəndliləri dövlət bürokratiyası ilə əlaqələndirirdilər. Muxtarın bəzi vəzifələrinə həyat hadisələrinin (doğum, nikah və s.) qeydə alınması və sənədlərin notarial qaydada təsdiq edilməsi daxildir.[3] Muxtar, başqa şeylərlə yanaşı, vergilərin toplanmasına və kəndində qanunun və asayişin hökm sürməsinə cavabdeh idi.[4]
Qəzzə
[redaktə | mənbəni redaktə et]1948-ci ildə İsrail qurulmazdan əvvəl Fələstində Britaniya hakimiyyəti muxtarlara bağlı idilər. Qəzzada hələ də güclü klan kimi fəaliyyət göstərən onlarla ailə var. Bu ailələr öz təsirlərini biznesə nəzarət etməkdən əldə edirlər və yüzlərlə minlərlə qohumlara sədaqətə malikdirlər. Hər ailənin başçısı muxtar kimi tanınır.[5]
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ 1 2 Amara, Muhammad. Politics and Sociolinguistic Reflexes: Palestinian Border Villages. John Benjamins. 1999. səh. 251. ISBN 90-272-4128-7.
- ↑ 1 2 Cheshin, Amir S.; Hutman, Bill; Melamed, Avi. Separate and Unequal. Harvard University Press. 2009. səh. 73. ISBN 978-0-674-02952-1.
- ↑ "Inside Gaza: The Challenges of Clans and Families" (PDF). International Crisis Group. 20 December 2007.
- ↑ Björgo, Tore. Conspiracy Rhetoric in Arab Politics: The Palestinian Case. 1987. səh. 46.
- ↑ Al-Mughrabi, Nidal; Rose, Emily; Spetalnick, Matt. "Insight: Israel's next headache: who will run post-war Gaza?". Reuters. July 3, 2024.