Obşak
Obşak (rus. Общак), oğru kassası və ya qazan — kriminal jarqonda kriminal cəmiyyət arasında qarşılıqlı yardım fondu. "Obşak"ın iki növü var – azadlıqdan məhrumetmə yerlərində və azadlıqdan məhrumetmə yerlərindən kənarda. Oğruların qanunlarına görə, "obşak"a töhfələr könüllü olmalıdır, baxmayaraq ki, praktikada bu tələb həmişə yerinə yetirilmir.
"Obşak" cinayətkarların ("qanuni oğru" və ya "vəziyyətə baxan") etibarından istifadə edən nüfuzlu cinayətkar liderin nəzarəti altındadır. Ümumi fondun toplanması, saxlanması və istifadəsi qaydalarının pozulması ciddi şəkildə cəzalandırılır. "Obşak"ların formalaşması XX əsrin əvvəllərindən əvvəl başlamışdır.[1]
Həbsxanalarda[redaktə | mənbəni redaktə et]
Azadlıqdan məhrumetmə müəssisələrində pul, yemək, siqaret, çay və əşyalardan ibarətdir. Regional "obşak"lar pul köçürmələri və vəsaitləri hesabına doldurulur. "Obşak"ın vəsaitləri administrasiyaya rüşvət vermək və çətin vəziyyətdə olan məhbuslara və ya onların ailələrinə dəstək vermək üçün istifadə olunur. Yalnız müəyyən kateqoriyalı məhbuslar ("blatnıye") köməyə arxalana bilər. "Keçi" və ya "petux" kateqoriyasından olan məhbuslar öz "obşak"larını yarada bilərlər.[2]
Həbsxanadan kənarda[redaktə | mənbəni redaktə et]
Həbsxanalardan kənarda "obşak" cinayət fəaliyyətindən əldə edilən gəlirlərdən formalaşır: peşəkar cinayətkarların töhfələri, reketçilik, sahibkarlar arasında mübahisələrin həllində kömək üçün mükafatlar. Bu, yeni cinayətlərin təşkili, vəzifəli şəxslərə və hüquq-mühafizə orqanlarının əməkdaşlarına rüşvət vermək, azadlıqdan məhrumetmə yerlərində məhbuslara maddi yardım göstərmək üçün ("oğlanları zonda isti saxlamaq üçün") istifadə olunur.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Костюковский Я. В. (кандидат социологических наук, старший научный сотрудник Сектора девиантности и социального контроля (Центр девиантологии) Института социологии РАН) Организованная преступность в России (на примере Санкт-Петербурга) Arxivləşdirilib 2016-03-04 at the Wayback Machine // Юридический факультет СПбГУ, 06.10.2000 г.
- ↑ "Видеоролик, на котором запечатлёно принуждение к сотрудничеству осуждённых, отрицающих режимные требования, в карантинном отделении ФКУ ИК-63/2 г. Екатеринбург". 2016-09-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 oktyabr 2017.
Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Ионенко О. С. Региональные особенности организованной преступности (на примере Республики Татарстан) Şablon:Недоступная ссылка // Организованная преступность и коррупция: результаты криминолого-социологических исследований. — Саратов: Сателлит, 2005, Вып. 1. — С. 21–27
- Кутякин С. История развития, понятие и содержание феномена "воры" в местах лишения свободы России // Право и жизнь, 2006
- Бабки общаковые // Уголовная империя
- Яковлев Н.А. Передел собственности организованными преступными группировками: цель, метод, последствия Şablon:Недоступная ссылка // Современные разновидности российской и мировой преступности: состояние, тенденции, возможности и перспективы противодействия / Сборник научных трудов под ред. д.ю.н., проф. Н.А. Лопашенко. — Саратов: Саратовский Центр по исследованию проблем организованной преступности и коррупции: Сателлит, 2005. — С. 198–200.