Or Qapı

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Or Qapı
46°10′ şm. e. 33°43′ ş. u.
Ölkə  Ukrayna
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü 5 ± 1 m
Saat qurşağı
Rəqəmsal identifikatorlar
Poçt indeksi 96011
Or Qapı xəritədə
Or Qapı
Or Qapı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Or Qapı (krımtat. Or Qapı, Ор Къапы) və ya Perekop (ukr. Перекоп) — Ukraynanın, Krım Muxtar Respublikası, Armyansk şəhər şurası, Suvorov kənd şurasına daxil olan kənd. 2014-cü ildən etibarən Krım Muxtar Respublikası referendum əsasında Rusiya Federasiyasının tərkibinə daxil olmuşdur. Rusiya Federasiyasının inzibati bölgüsünə görə Krım Respublikası Armyansk şəhər dairəsinə daxil edilir, lakin dünya ölkələri və BMT Krımı Ukrayna ərazisi kimi tanıyır.

Əhalisi[redaktə | mənbəni redaktə et]

2001-ci ilin Ümumukrayna əhalinin siyahıya alınmasına əsasən əhalinin dil tərkibi belədir[1]

Dil Sakinlərin sayı Faiz
rusca 403 48,88
krımtatarca 213 25,84
ukraynca 187 22,71
moldovaca 11 1,34
belarusca 6 0,67
ermənicə 4 0,92
macarca 1 0,11

Müasir vəziyyət[redaktə | mənbəni redaktə et]

2016-cı ilə görə Or Qapıda 9 küçə vardır[2]. Kəndin sahəsi kənd şurasının məlumatına görə 200 ha-dır. 332 evə sahib kənddə 978 nəfər yaşayır. № 7[3] orta təhsil məktəbi fəaliyyət göstərir. Ayrıca poçt şöbəsi[4], ilk yardım stansiyası[5], provaslav kilsəsi[6] vardır. Kənd rayon mərkəzi ilə mini avtobuslarla əlaqələnir[7]. Rusiya Federasiyasının Federal Təhlükəsizlik Xidmətinin 26 noyabr 2014-cü il tarixli 65 saylı fərmanı ilə Perekopun şimal sərhədindən və daha şimaldan sərhəd zonası başlayır[8]. Or Qapının özü isə sərhəd zonasına daxil deyildir[9].

Coğrafiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Or Qapı kəndi Or bərzəxində yerləşir. Materiklə yarımada arasında mühüm yolun üzərindədir. Kənd mərkəzi dəniz səviyyəsindən 14 m yüksəklikdədir[10]. Bununla yanaşı kənd Armyansk şəhər sovetliyinin və Krımın ən ucqar şimal yaşayış məntəqəsidir. Armyansk şəhər mərkəzindən 6 km məsafədə yerləşir (şose ilə)[11]. Üstəlik həm də ən yaxın dəmir yolu stansiyasıdır. «Ukrayna səhəddi — Armyansk»[12] yolu üzərindədir[13].

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kənd əvvəllər 1–2 km cənubda yerləşən, lakin Rusiya vətəndaş müharibəsi illərində məhv edilmiş Perekop şəhərinin şərəfinə adlandırılmışdır. Köhnə mahal şəhəri bərpa etmək qərarı 1922-ci ilin dekabr ayında qəbul edilsə də, ancaq bir kənd statusu daşımışdır. 17 dekabr 1926-cı ildə Prekop kəndi Erməni Bazar kənd şurasına daxil edilir. Bu zaman kənddə 82 həyət olmuşdur ki, bununda 79-u həyət evi idi. Kənddə 357 nəfər yaşamışdır. Bunun 273 rus, 80 ukraynalı, 4 nəfəri isə digərlər olaraq göstərilmişdir. 1941-ci ildə Prerekop kəndində 156 həyət olmuşdur.[14].

1989-cu il SSRİ siyahıya alınmasıına görə kənddə 1072 nəfər yaşayırdı. 21 mart 2014-cü ildən isə Krım Muxtar Respublikasının Rusiya tərəfindən ilhaqından sonra Rusiya Federasiyası Krım Respublikasının bir parçasına çevrilmişdir, ancaq dünya ictimaiyyəti bunu qəbul etmir

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "Розподіл населення за рідною мовою, Автономна Республіка Крим" (ukrayna). Державна служба статистики України. 2013-06-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-010-15.
  2. "Крым, Армянск город, Перекоп". КЛАДР РФ. 2017-01-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-1-2.
  3. "Перекопская средняя общеобразовательная школа №7" города Армянска Республики Крым". Официальный сайт. 2017-01-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-12-17.
  4. "296010 отделение почтовой связи «Перекоп»". Где Посылка. 2017-01-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-1-2.
  5. "В селе Перекоп городского округа Армянск построят ФАП". Муниципальное образование городской округ Армянск. 2017-01-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-1-3.
  6. "Красноперекопское благочиние". Джанкойская и Раздольненская епархия. 2017-02-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-1-10.
  7. "Расписание движения маршрутных такси". Армянск Информационный. 2017-01-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-1-4.
  8. "Приказ Федеральной службы безопасности Российской Федерации от 26 ноября 2014 г. N 659 г. О пределах пограничной зоны на территории Республики Крым". Российская газета. 2015-10-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-1-2.
  9. "Приказ ФСБ РФ от 15 октября 2012 г. N 515 "Об утверждении Правил пограничного режима" (с изменениями и дополнениями)". Портал Garant.ru. 2019-04-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-1-2.
  10. "Прогноз погоды в с. Суворово (Крым)". Weather.in.ua. 2016-03-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-10-23.
  11. "Маршрут Армянск — Перекоп". Довезуха РФ. İstifadə tarixi: 2017-01-02.[ölü keçid]
  12. "Об утверждении критериев отнесения автомобильных дорог общего пользования… Республики Крым" (PDF). Правительство Республики Крым. 11.03.2015. 2018-01-27 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-01-03.
  13. "Перечень автомобильных дорог общего пользования местного значения Автономной Республики Крым". Совет министров Автономной Республики Крым. 2012. 2017-07-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-01-03.
  14. "Карта РККА L-36 (Б) • 1 км. Запорожская, Херсонская и Днепропетровская области". ЭтоМесто.ru. 1941. 2023-08-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-1-23.

Ссылки[redaktə | mənbəni redaktə et]