Pranqli adası
| Pranqli adası | |
|---|---|
| est. Prangli | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Sahəsi | 6,2 km² |
| Hündür nöqtəsi | 10 m |
| Əhalisi | 100 nəfər (2011-ci il) |
| Yerləşməsi | |
| 59°34′50″ şm. e. 24°45′28″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə |
 Estoniya |
| Akvatoriya | |
|
|
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Pranqli adası (est. Prangli, rus. Большой Врангель) — ada Estoniya ərazisində, Fin körfəzində yerləşir. Estoniyanın Xaryoma qəzası, Viymski volostuna daxildir.
Coğrafiyası
[redaktə | mənbəni redaktə et]Viymsi yarımadasından 9 km şimal-şərqdə yerləşir. Adanın sahəsi 6,2 km², uzunluğu - 5,5 km, eni - 3,2 km-dir[1]. Materiklə əlaqə Leppneem kəndindəki liman vasitəsilə baş verir. Adada üç kənd var: Kelnase, İdaots və Lyaneotsa.
Pranqlidən cənub-şərqə 2,2 km məsafədə Eski və ya Kiçik Pranqli adası yerləşir. Bu adanın ərazisi 0.6 km²-dir. Adada heç bir sakin yoxdur. Şimaldan 6.3 km məsafədə, 0,05 km² sahəsi olan Keri adası yerləşir.
Tarixi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Pranqli adası dənizdən təxminən 3500 il əvvəl səthə çıxmağa başlamışdır. 1387-ci ildə Rango olaraq yazılı mənbələrdə qeyd edilmişdir. Adadakı Kallavere malikanəsinin balıq ovuna icazə verilməsi bildirilir. Mənbə adadan yaşayışın olub-olmadığını göstərmir. Yəqin ki ada 13 və ya 14-cü əsrdə isveçlilər tərəfindən məskunlaşdırılmışdır. Daha sonra adaya eston və fin balıqçıları və suiti ovçuları gəldi. İsveçlilər və digər sakinlər 17-ci əsrdə Estoniyada məskunlaşdılar. 1397-1549-cu illərdə ada Maardu malikanəsinə, sonra 1847-ci ilə qədər Halyava malikanəsinə aid idi. 1847-1899-cu illər arasında ada Tallinn tacirlərinə aid idi. 1848-ci ildə Finlandiyanın Sipoo şəhərindən gətirilmiş taxtalardan tikilmiş Lavrentiya Kilsəsi açılır. 1934-cü ildə adada 469 nəfər yaşayırdı. İkinci Dünya müharibəsiində ada Estoniya ilə birlikdə Sovet İttifaqı tərəfindən işğal edildi. 1949-cu ildə adada Nur-Kaardivyag kolxozu təşkil olundu, 1961-ci ildə S. Kirov kolxozu ilə birləşdirildi. 1994-cü ildə adada 146 nəfər yaşayırdı. Bu gün adada 135 nəfər qeydiyyata alınsa da, 100-dən az daimi sakini var.
Əhali
[redaktə | mənbəni redaktə et]Adada yüzə yaxın daimi sakin yaşayır. Pranqlinin məktəb binası, xalq evi, mağaza, tibb məntəqəsi, poçt, kitabxana və restoranı var.
İqtisadiyyat
[redaktə | mənbəni redaktə et]Ada əhalisinin əsas qazanc mənbələri balıqçılıq və turizmdir[2].
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ "Kelnase küla". eestigiid.ee. 2018-06-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-03-28.
- ↑ "Pranqli adası — Eesti Maaturism". 2014-03-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-11-09.