Qısayarpaq yukka

Qısayarpaq yukka
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Birləpəlilər Dəstə: Qulançarçiçəklilər Fəsilə: Qulançarkimilər Yarımfəsilə: Aqavakimilər Cins: Yukka Növ: Qısayarpaq yukka
Beynəlxalq elmi adı
Yucca brevifolia Engelm., 1871
Şəkil axtarışı ITIS   43135 NCBI   101622 EOL   1083621

Qısayarpaq yukka (lat. Yucca brevifolia) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin qulançarkimilər fəsiləsinin yukka cinsinə aid bitki növü.

Təbii yayılması

ABŞ-da, Yutanın cənub-qərbindən Kaliforniyanın ortalarınadək yayılmışdır.

Botaniki xarakteristikası

Hündürlüyü 4-9 m, gövdəsinin diametri 50 sm-ə qədər olan, çox şaxələnmiş budaqsız kiçik ağac və ya koldur. Gövdəsinin yerə yaxın hissəsi yoğundur. Yarpaqları lansetvari, sərt, üst tərəfi çökək, kənarları xırda iti dişli, uzunluğu 20-35 sm, eni 7-25 mm-dir. Yaşıl, göyümtül, oxşəkilli-xətvari yarpaqları gövdənin ucunda dəstəyə yığılmışdır. Süpürgə çiçək qrupunun oxu tüklüdür, çiçəkləri sıx, yaşılımtıl ağdır, çiçək saplağı qısadır. İyul-avqust aylarında çiçək açır. Gövdə zoğları, bəzən də toxumla çoxaldılır. Çoxşaxələndiyinə görə gövdədən ayrılan hissələr ilə də çoxaltmaq mümkündür.

Ekologiyası

Quraqlığadavamlı və torpağa qarşı tələbkardır. Abşeronda yayda çox az suvarılmaqla yaxşı böyüyür. Qışı zərər çəkmədən keçirir.

Azərbaycanda yayılması

Abşeronda və digər rayonlarda mədəni şəraitdə becərilir.

İstifadəsi

Dekorativ bitkidir. Bağlarda vəparklarda daha geniş istifadə oluna bilər.

Sinonimləri

Homotipik sinonimləri

• Clistoyucca brevifolia (Engelm.) Rydb.
• Sarcoyucca brevifolia (Engelm.) Linding.

Heterotipik sinonimləri

• Clistoyucca arborescens (Torr.) Trel.
• Yucca arborescens (Torr.) Trel.
• Yucca brevifolia var. herbertii (J.M.Webber) Munz
• Yucca brevifolia f. herbertii J.M.Webber
• Yucca brevifolia subsp. herbertii (J.M.Webber) Hochstätter
• Yucca draconis var. arborescens Torr.