Qafqaz xəndəkotu

Qafqaz xəndəkotu
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superasteridlər Klad: Asteridlər Klad: Lamidlər Dəstə: Göyzabançiçəklilər Fəsilə: Göyzabankimilər Yarımfəsilə: Boraginoideae Cins: Xəndəkotu Növ: Qafqaz xəndəkotu
Beynəlxalq elmi adı
Symphytum caucasicum M.Bieb.
Şəkil axtarışı NCBI   1452888

Qafqaz xəndəkotu (lat. Symphytum caucasicum) — bitkilər aləminin göyzabançiçəklilər dəstəsinin göyzabankimilər fəsiləsinin xəndəkotu cinsinə aid bitki növü.

Botaniki xarakteristikası

Hündürlüyü 30-60 sm, gövdəsi düz, azbudaqlanan, yumşaq tüklü çoxillik ot bitkisidir. Uzun qalınlaşmış kökləri və qısa milşəkilli kökümsovları vardır. Gövdə yarpaqları yumurtaşəkilli və yaxud uzunsovdur, aşağı yarpaqları qismən uzun saplaq üzərindədir, küttəhərdir, orta yarpaqları qısa enli və ya demək olar ki, oturaqdır, enli neştərvari və ya uzanmış elliptik şəkildədir, sivriləşmişdir, kənarları qeyri-müəyyən xırda dişlidir, uzunluğu 5-10 sm, eni 2-4 sm-dir, alt tərəfdən bozumtul və məxmər kimidir, üst tərəfdən az tüklüdür. Qıvrımlar azçiçəklidir, yarpaqsızdır. Meyvə saplağı əyilən olub, uzunluğu 3-5 mmdir. Tac mavi rəngdədir. Fındıqların uzunluğu 3-3,5 mm-dir, uzunsov, demək olar ki, düzdür, qeyribərabəryanlıdır, nazik torvari qırışlı və az qabarıqdır. May-iyun aylarında çiçəkləyir, iyun-iyul aylarında meyvə verir.

Azərbaycanda yayılması

Azərbaycanın bütün rayonlarında, Kür-Araz ovalığından başqa. Qobustan, Abşeron, Xəzəryanı, Lənk., Muğ. Ovalıqdan orta və subalp qurşağına qədər.

Yaşayış mühiti

Meşə kənarında, meşələrdə, kolluqlarda, bağlarda, dağ çəmənlərində, çay sahilində, yol kənarında, alaqlı yerlərdə rast gəlinir. BQ qərbi, BQ şərqi, BQ Quba sahəsi, Samur-Dəvəçi ovalığının rayonlarında arandan subalp qurşağına kimi yayılmışdır.

Sinonimləri

Heterotipik sinonimləri

• Symphytum azureum H.C.Hall
• Symphytum caucasicum D.Don
• Symphytum donii DC.
• Symphytum racemosum Stephan ex Roem. & Schult.