Qaraçöhrə

Qaraçöhrə
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çılpaqtoxumlular Şöbə: İynəyarpaqlılar Sinif: İynəyarpaqlılar Yarımsinif: Sərvlər Dəstə: Sərvlər Fəsilə: Qaraçöhrəkimilər Cins: Qaraçöhrə
Beynəlxalq elmi adı
Taxus L., 1753[…]
Şəkil axtarışı ITIS   194882 NCBI   25628 EOL   15111

Qaraçöhrə (lat. Taxus) — bitkilər aləminin i̇ynəyarpaqlılar şöbəsinin i̇ynəyarpaqlılar sinfinin sərvlər dəstəsinin qaraçöhrəkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Botaniki xarakteristikası

Hündürlüyü 18 (20) m-ə qədər və diametri 60-80 (100) sm olan ağac və ya böyük koldur.Qabığı boz çalarlı qırmızı-qonur rəngdə olub,hamar və ya lövhəşəkillidir. Yarpaqları xətvari, yastı, uzunluğu 2-4 sm, eni 1,8-2 mm-dir, üst tərəfdən tünd-yaşıl,parlaq, alt tərəfdən solğun rəngli, tutqun, kənarları az qatlanmış formadadır. Dişicikli qoza təkdir, əsasında bir neçə cüt pulcuqşəkilli yarpaqlarla əhatə olunmuşdur. Meyvələri qırmızı rəngli və şarşəkillidir,yuxarı hissədə açıqdır. Toxum ətrafında iki örtük vardır; daxili örtük oduncaqlaşan və xarici örtük isə ətli, parlaq tünd-qırmızı rənglidir, (yalançı giləmeyvə) şirəlidir və şirin dadı vardır. Mart ayında çiçəkləyir, mart-aprel aylarında meyvə verir.

Azərbaycanda yayılması

BQ qərb, BQ şərq, BQ (Quba), KQ şimal, KQ mərkəzi, KQ cənub, (Şuşa) Lənk. dağ. Aşağı dağ qurşağından yuxarı dağ qurşağına qədər (d.s.y.1900 m).

Yaşayış mühiti

Qaranlıq meşələrdə qarışıq formada rast gəlinir.

Təsərrüfat əhəmiyyəti

Dekorativ bitkidir.Yarpaqlarından xalq təbabətində dərman kimi istifadə edilir. Oduncağı bir çox məmulatların (xarrat, çilingər, mebel və s.) hazırlanması üçün yüksək qiymətləndirilir.

Sinonimləri

Heterotipik sinonimləri

• Verataxus J.Nelson

Növləri

• Giləmeyvəli qaraçöhrə (Taxus baccata L.)
• Qısayarpaq qaraçöhrə (Taxus brevifolia Nutt.)
• Taxus calcicola L.M.Gao & Mich.Möller
• Kanada qaraçöhrəsi (Taxus canadensis Marshall)
• Çin qaraçöhrəsi (Taxus chinensis (Pilg.) Rehder)
• Taxus contorta Griff.
• İtiuclu qaraçöhrə (Taxus cuspidata Siebold & Zucc.)
• Florida qaraçöhrəsi (Taxus floridana Nutt. ex Chapm.)
• Taxus florinii Spjut
• Taxus globosa Schltdl.
• Taxus mairei (Lemée & H.Lév.) S.Y.Hu
• Taxus wallichiana (Taxus wallichiana Zucc.)