Qaradöş sərçə
Bu məqaləyə hansısa kateqoriya əlavə edilməmişdir. Məqaləyə kateqoriyalar əlavə edərək töhfə verə bilərsiz. |
Qaradöş sərçə | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Qaradöş sərçə |
||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Qaradöş sərçə,İspan sərçəsi və ya söyüd sərçəsi (Passer hispaniolensis) sərçəkimilər ailəsinin bir üzvüdür.Əsasən Aralıq dənizi regionunda cənub-qərbi və mərkəzi Asia zonasında məskunlaşmışdır Ev sərçəsi ilə sıx bağlılığı ilə seçilirki bu da və hər 2 növ bioloji hibrid olaraq Aralıq dənizi sahillərində rast gəlinir,bu da növün taxomaniyasında,təsnifləşdirilməsində problem yaradır.
Təsvir
[redaktə | mənbəni redaktə et]İspan sərçəsi olduqca böyükdür,beləki onun uzunluğu 15-16 sm (6-6.5 in) -ə çatır və ağırlığıda 22-36 q aralığında dəyişir.BU ev sərçələrində çox az böyük və ağırdır , həmçinin daha uzundur .[3] Erkəklərin tükləri ev sərçələrinin tükləri ilə eynidir.ancaq alt hissələrindəki çoxlu qara cizgi olması ilə seçilir.boz tacları və ağ yox boz yanaqları var [4][5][6][7] Dişilərin tükləri ev sərçələrindən ciddi şəkildə fərqlənməsədə onlar arasında da fərqlər var.Dişinin yanaqları yüngül cizgili və soluq krem rəngli kürək cizgiləri var[8][9]
İki alt növ aşşınmış çoxalma xəzlərində çox az fərlilik göstərir,ancaq hər iki cinsdədə qış quş tüklərində fərqliliklər mövcuddur.[10]
Səs
[redaktə | mənbəni redaktə et]Erkək yuvasında nümayiş olunarkən,sərçəninkindən bir az fərqli çağrı edir.Bu çağrı sərçə səsinə bənzər,ancaq yüksək səslə və yüksək pərdəli chveeng-chveeng, cheela-cheeli olaraq yazılan səslər çıxardır
Ev sərçələri yumşaq və daha çox tschilp kimi səslər çıxardır ,əsasən ərazilərinə girən və çıxan quşlar üçün istifadə olunur.İspan sərçəsinin digər çağrıları demək olar ev sərçəsinin ki ilə eynidir.Yuvada cütləşmiş çiftlər tərəəfindən yumşaq bir quer quer quer,axın quşları tərəfindən isə quer-it uçuş çağrısı verilir və chur-chur-it çağrısı təhdid hallarında istifadə olunur..[11]
Təsnifat və sistematika
[redaktə | mənbəni redaktə et]İspanyol serçe Passer cinsi ve serçe ailesi Passeridae cinsindeki ev serçesinin yakın bir akrabasıdır
İspan sərçəsi Passer cinsi və Passeridae sərçə ailəsinin üzvü ev sərçəsi ilə qohumdur [12] Onun taksonomiyası, Aralıq dənizində olan ev sərçəsi ilə meydana gələn "bioloji qarışıqlıq" çox mürəkkəbdir. Aralıq dənizinin əksəriyyətində iki növdən biri və hər ikisi hibridizmi yalnız məhdud dərəcədə baş verir. Apennin Yarımadası və Korsikada iki növ əvəzinə, İspan sərçəsi ilə ev sərçəsi arasında olan bir sərçə tipi İtalyan sərçəsi ilə əvəzlənir.[13][14]
Ədəbiyyat
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Clement, Peter; Harris, Alan; Davis, John. Finches and Sparrows: an Identification Guide. Princeton, New Jersey: Princeton University Press. 1993. ISBN 978-0-691-03424-9.
- Cramp, S.; Perrins, C. M., editors. Handbook of the Birds of Europe, the Middle East, and North Africa: The Birds of the Western Palearctic. 8. Oxford University Press. 1994. ISBN 978-0-19-854679-5. ([[:Category:|link]])[[Category:]]
- Dresser, H. E. A manual of palæarctic birds. 1. London: Self-published. 1902. 2012-03-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-03-12.
- Gould, John. Darwin, Charles (redaktor). The Zoology of the H.M.S. Beagle, under the command of Captain Robert Fitzroy, R. N., during the years 1832 to 1836. Part III: Birds. London: Smith, Elder, and Company. 1838. 2022-07-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-03-12.
- Oates, Eugene W. Fauna of British India, including Ceylon and Burma: Birds. II. London: Taylor and Francis. 1890. 2013-11-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-03-12.
- Shelley, G. E. The Birds of Africa, Comprising All the Species Which Occur in the Ethiopian Region. III. London: R. H. Porter. 1902. 2021-05-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-03-12.
- Snow, D. W.; Perrins, C. M. The Birds of the Western Palearctic (Concise). Oxford: Oxford University Press. 1998. ISBN 978-0-19-854099-1.
- Summers-Smith, J. Denis. The Sparrows: a Study of the Genus Passer. illustrated by Robert Gillmor. Calton, Staffs, England: T. & A. D. Poyser. 1988. ISBN 978-0-85661-048-6.
- Summers-Smith, J. Denis. In Search of Sparrows. illustrated by Euan Dunn. London: T. & A. D. Poyser. 1992. ISBN 978-0-85661-073-8.
Xarici keçidlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]- İnternet Quş Koleksiyonunda İspan sərçəsi ilə əlaqəli media
- ARKive- də İspan sərçəsi
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1999.
- ↑ IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3
- ↑ Harvnb|Snow|Perrins|1998
- ↑ Clement, Harris və Davis, 1993
- ↑ Shelley, 1902
- ↑ Dresser, 1902
- ↑ Metzmacher, M. "Moineaux domestiques et Moineaux espagnols, Passer domesticus et P. hispaniolensis, dans une région de l'ouest algérien : analyse comparative de leur morphologie externe". Le Gerfaut (French və English). 76. 1986: 317–334.
- ↑ Harvnb|Summers-Smith|1988
- ↑ Harvnb|Oates|1890
- ↑ Harvnb|Summers-Smith|1988|pp=164–165
- ↑ Summers-Smith, 1988. səh. 177
- ↑ Allende, Luis M. "The Old World sparrows (genus Passer) phylogeography and their relative abundance of nuclear mtDNA pseudogenes" (PDF). Journal of Molecular Evolution. 53 (2). 2001: 144–154. doi:10.1007/s002390010202. PMID 11479685. 2011-07-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2019-03-12.
- ↑ Snow, Perrins, 1998
- ↑ Töpfer, Till. "The taxonomic status of the Italian Sparrow – Passer italiae (Vieillot 1817): Speciation by stabilised hybridisation? A critical analysis". Zootaxa. 1325. 2006: 117–145.