Qazaxıstan hökuməti
| Qazaxıstan hökuməti | |
|---|---|
| Қазақстан Республикасының Үкіметі | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Ölkə | |
| Yurisdiksiya | Qazaxıstan |
| Yaradılma tarixi | 1991 |
| Baş qərargah | |
| Rəsmi saytı | government.kz/ru/ |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Qazaxıstan Respublikasının hökuməti (qaz. Қазақстан Республикасының Үкіметі) — Qazaxıstan Respublikasının icra hakimiyyətini həyata keçirən kollegial orqan icra orqanlar sisteminə rəhbərlik edir və onların fəaliyyətinə rəhbərlik edir.
Hökumət, Konstitusiyada müəyyən edilmiş qaydada Qazaxıstan Respublikasının Prezidenti tərəfindən qurulur[1].
Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
30 avqust 1995-ci ildə ölkənin yeni Konstitusiyasının qəbulu ilə əlaqədar bir referendum keçirildi. Ölkənin yeni əsas qanunu müstəqil Qazaxıstanın dövlət qurumlarının yaradılmasına zəmin yaratdı. Beləliklə, referendumdan sonra Konstitusiya normalarının və yeni dövlət orqanlarının fəaliyyətinin həyata keçirilməsini təmin etmək üçün onların səlahiyyətlərini və funksiyalarını tənzimləyən bir sıra konstitusiya qanunları qəbul edildi[2]. Məsələn, "Qazaxıstan Respublikasında Seçkilər haqqında" Konstitusiya Qanunu[3], "Qazaxıstan Respublikasının Prezidenti haqqında" Konstitusiya Qanunu [4], "Qazaxıstan Respublikası Parlamenti və Deputatlarının statusu "[5], o cümlədən" Qazaxıstan Respublikası Hökuməti haqqında ”[6] Konstitusiya Qanunu da daxil olmaqla 18 dekabr 1995-ci ildə qəbul edildi. 21 fevralda Qazaxıstan Prezidenti hökuməti buraxdı.
Hökumət[redaktə | mənbəni redaktə et]
Hökumətin funksiyaları[redaktə | mənbəni redaktə et]
Qazaxıstan Respublikası Hökuməti aşağıdakı funksiyaları yerinə yetirir:
- dövlətin sosial-iqtisadi siyasətinin, onun müdafiəsinin, təhlükəsizliyinin, ictimai qaydanın əsas istiqamətlərini hazırlayır və onların həyata keçirilməsini təşkil edir;
- respublika büdcəsini və icrası barədə hesabat hazırlayır və Parlamentə təqdim edir, büdcənin icrasını təmin edir;
- qanun layihələrini Məclisə təqdim edir və qanunların icrasını təmin edir;
- dövlət əmlakının idarə edilməsini təşkil edir;
- Respublikanın xarici siyasətinin həyata keçirilməsi üçün tədbirlər hazırlayır;
- nazirliklərin, dövlət komitələrinin, digər mərkəzi və yerli icra orqanlarının fəaliyyətinə rəhbərlik edir;
- respublikanın nazirliklərinin, dövlət komitələrinin, digər mərkəzi və yerli icra hakimiyyəti orqanlarının aktlarının qüvvəsini tamamilə və ya qismən ləğv edir və ya dayandırır;
- hökumətə daxil olmayan mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarının rəhbərlərini vəzifəyə təyin edir və vəzifədən azad edir;
- beş il müddətinə Respublika Büdcəsinin İcrasına Nəzarət Hesablama Komitəsinin dörd üzvünün vəzifəsinə təyin edir;
- Konstitusiya, qanunlar və Prezidentin aktları ilə ona həvalə edilmiş digər funksiyaları yerinə yetirir.
Hökumət üzvləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Qazaxıstan Respublikası Hökumətinin üzvü Qazaxıstan xalqına və Prezidentinə aşağıdakı andı verir:
|
Qazaxıstan Respublikasının xalqı və Prezidenti qarşısında təntənəli şəkildə and içirəm ki, bütün gücümü və biliklərimi Vətənimin - Qazaxıstan Respublikasının iqtisadi və mənəvi inkişafına sərf edim, dövlətin Konstitusiyasına və qanunlarına ciddi şəkildə riayət edin. mənim fəaliyyətim qanunçuluq və ədalət, vətəndaş və millətlərarası harmoniya prinsiplərinə uyğundur, Qazaxıstan xalqına sədaqətlə xidmət edir, ölkəmin dövlətçiliyini və dünya birliyində nüfuzunu möhkəmləndirir. And içirəm. | 
|
Qazaxıstan Respublikası Hökuməti üzvlərinin aşağıdakı hüquqları yoxdur:
- nümayəndə heyətinin müavinləri olmaq;
- tədris, elmi və ya digər yaradıcılıq fəaliyyəti istisna olmaqla, digər ödənişli vəzifələrdə çalışmaq;
- ticarət fəaliyyətini həyata keçirmək;
- kommersiya təşkilatının rəhbər orqanının və ya müşahidə şurasının üzvü olmaq.
Hökumətin səlahiyyət müddəti[redaktə | mənbəni redaktə et]
Hökumət Prezidentin səlahiyyət müddəti daxilində fəaliyyət göstərir və yeni seçilmiş Cümhuriyyət Parlamenti Məclisinə istefa edir. Respublika Hökuməti öz vəzifələrini Qazaxıstan Respublikası Hökumətinin yeni tərkibi təsdiqlənənə qədər yerinə yetirəcəkdir.
Hesabatlılıq və məsuliyyət[redaktə | mənbəni redaktə et]
Hökumət bütün fəaliyyətlərində Cümhuriyyətin Prezidenti qarşısında cavabdehdir.
Hökumət üzvləri öz səlahiyyətləri daxilində qərarlar qəbul etməkdə müstəqildirlər və tabe olduqları dövlət orqanlarının işi üçün Baş nazir qarşısında şəxsən cavabdehdirlər.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ "Конституция Республики Казахстан". Информационно-правовая система нормативных правовых актов Республики Казахстан. 2019-04-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-08.
- ↑ "Ф. А. Ержанова, «О конституционных законах Республики Казахстан»". Вестник КарГУ. 2004. 2016-06-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-08.
- ↑ "Конституционный закон «О выборах в Республике Казахстан»". Информационно-правовая система нормативных правовых актов Республики Казахстан. 2016-05-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-08.
- ↑ "Конституционный закон «О Президенте Республики Казахстан»". Информационно-правовая система нормативных правовых актов Республики Казахстан. 2016-05-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-08.
- ↑ "Конституционный закон «О Парламенте Республики Казахстан и статусе его депутатов»". Информационно-правовая система нормативных правовых актов Республики Казахстан. 2016-05-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-08.
- ↑ "Конституционный закон «О Правительстве Республики Казахстан»". Информационно-правовая система нормативных правовых актов Республики Казахстан. 2016-05-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-08.