Qorxu filmi

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin

Qorxu filmləri və ya horror – insanı vahiməyə gətirən bədii filmin janrıdır. Ən məşhur qorxulu filmləri çəkən ölkələr sırasına ABŞ, Böyük Britaniya, Fransa, Almaniya, Yaponiyaİtaliya kimi ölkələr daxildir.[1][2][3][4][5]

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

"Horror" terminini ilk dəfə fransızlar işlətmişlər. İlk qorxulu film fransız rejissoru Jorj Melyes tərəfindən 1896-cı ildə çəkilən İblisin qəsri filmidir.[6] 1909-cu ildə çəkilən "Cingilti" filmi Rusiyanın ilk qorxulu filmidir.[7][8] 19101940-cı illər arasında "Drakula" və "Frankenşteyn" haqqında ilk vahimə janrında filmlər çəkilir. 1949-cu ildə çəkilən "Yellənən" filmi Hindistanın ilk qorxulu filmidr 1950-1960-cı illər arasında çəkilmiş qorxulu filmlər əvvəlki çəkilən filmlərdən fərqlənir. Çünki bu filmlər psixoloji formada çəkilirdi. Xüsusilə, bu filmləri məşhur ingilis əsilli ABŞ rejissoru Alfred Hiçkok çəkirdi. İlk dəfə "Qorxu filmi" janrında yayımlanan serial ABŞ-də 1959-1964-cü il arası çəkilən "Alaqaranlıq zonası" serialı idi.

Məşhur və seçilmiş qorxulu filmlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

İl Film Ölkə
1896 İblisin qəsri Fransa Fransa
1910 Frankenşteyn ABŞ ABŞ
1920 Doktor Kaliqarinin kabineti Almaniya Almaniya
1922 Nosferatu: Qorxunun simfoniyası Almaniya Almaniya
1925 Opera kabusu ABŞ ABŞ
1931 Drakula ABŞ ABŞ
1931 Frankenşteyn Böyük Britaniya Böyük Britaniya
1932 Mumiya ABŞ ABŞ
1933 Gözəgörünməz adam Böyük Britaniya Böyük Britaniya
1959 Mumiya Böyük Britaniya Böyük Britaniya
1960 Psixo ABŞ ABŞ
1963 Quşlar ABŞ ABŞ
1968 Yaşayan ölülərin gecəsi ABŞ ABŞ
1976 Omen ABŞ ABŞ
1978 Hellovin ABŞ ABŞ
1979 Nosferatu: Gecə kabusu Almaniya Almaniya
1979 Fantazm ABŞ ABŞ
1980 Parıltı Böyük Britaniya Böyük BritaniyaABŞ ABŞ
1980 Qorxunc ölülər ABŞ ABŞ
1983 Yuxudan qaçma ABŞ ABŞ
1984 Qarağac küçəsində qarabasma ABŞ ABŞ
1988 Uşaq oyunu ABŞ ABŞ
1990 O ABŞ ABŞ
1998 Zəng ABŞ ABŞ
2001 Cipers Kripers ABŞ ABŞ

Qorxulu film personajları[redaktə | mənbəni redaktə et]

Personaj Qeydlər
Frankenşteynin bədheybəti Viktor Frankenşteyn tərəfindən yaradılan bədheybət
Qraf Drakula Brem Stokerin "Drakula" romanındakı baş mənfi personaj
Qraf Orlok "Nosferatu: Qorxunun simfoniyası" filmindəki transilvaniyadan olan vampir personajıdır
Freddi Krüger "Qarağac küçəsində qarabasma" film seriyasındakı baş mənfi personaj
Cipers Kripers "Cipers Kripers" film seriyasındakı baş mənfi personaj
Yırtıcı "Yırtıcı" film seriyasındakı baş mənfi personaj
Ceyson Burhiz "Cümə, ayın 13-ü" film seriyasındakı baş mənfi personaj
Həkim Hannibal Lekter "Quzuların susması" film seriyasındakı baş mənfi personaj
Maykl Mayers "Hellovin" film seriyasındakı baş mənfi personaj
Samara Morqan digər adı: "Sadako Yamamura"
Pennivayz "O" filmindəki baş mənfi personaj
"Çaki" oyuncağı "Uşaq oyunu" film seriyasındakı baş mənfi personaj

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "IMDb Entry on Best/Worst "Horror" Titles". 2012-07-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-11-13.
  2. "Horror Film Bibliography (via UC Berkeley)". 2013-06-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-11-13.
  3. "Раздел фильмов ужасов в IMDb". 2010-01-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-11-13.
  4. "Лучшие фильмы ужасов по рейтингу посетителей IMDb". 2012-07-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-11-13.
  5. Kinnard, Roy (1999). Horror in Silent Films: A Filmography, 1896-1929. North Carolina: McFarland. pp. 189–190. ISBN 978-0786407514.
  6. "The True Origin of the Horror Film". Pages.emerson.edu. 24 August 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 April 2012.
  7. Корнев В. Фильмы ужасов Arxivləşdirilib 2010-08-18 at the Wayback Machine // Философские дескрипты: сб. науч. статей. — Вып. 6. — Барнаул: Изд-во Алт. ун-та, 2007, с. 68-77
  8. Дэвид Дж. Скал. Книга ужаса. История хоррора в кино Arxivləşdirilib 2020-10-01 at the Wayback Machine // Амфора, 2009 г., ISBN 978-5-367-00860-9