Qırmızı teremdə yuxu

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Qırmızı teremdə yuxu
紅樓夢
San Uen tərəfindən çəkilmiş romandan bir səhnə
San Uen tərəfindən çəkilmiş romandan bir səhnə
Müəllif Tsao Syuetsin
Janr Ailəvi salnamə
Orijinalın dili Çin dili
Ölkə Çin Çin
Orijinalın nəşr ili 1763-1791 illər
Növ Roman
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Qırmızı teremdə yuxu və ya Daşın hekayəsi (sadələşdirilmiş çincə: 红楼梦, ənənəvi çincə: 紅樓夢; pinyin: Hóng Lóu Mèng) Tsao Syuetsin tərəfindən yazılmlş, çincənin dörd böyük klassik romanlarından biri. 18-ci əsrin ortalarında, Tsin sülaləsi dövründə yazılmışdır. Çində xalq dilində yazılmış ən böyük əsərlərdən biri və çincə fantastika ədəbiyyatının şah əsəri qəbul edilir. [1] İlk 80 bölüm Tsao Syuetsin tərəfindən yazıldı. 1791-92-də birinci və ikinci nəşrləri hazırlayan Qao E, yoldaşı Çenq Ueiyuan ilə birlikdə romana 40 bölüm daha əlavə etdi.[2]

Qırmızı teremdə yuxu yarı-avtobioqrafiya növündə yazılmış bir romandır. Tzao Syuetsinin öz ailəsinin və eyni zamanda Tzin sülaləsinin yüksəlişini və çöküşünü anladır. Yazıçının ilk bölümdə anlatdığına görə gəncliyində tanış olduğu qadınlara, qohumlara və xidmətçilərinə həsr edilmiş bir xatirədir. Kitap çox geniş qəhrəman heyəti və buna bağlı psixolojik ölçüsünün yanında 18-ci əsrin Çin atistokratiyasının sosial quruluşunun ətraflı bir analizi olması baxımından da vacibdir.[3]

Qırmızı (qızıl) köşk ya da otaq anlayışının mənşəyi haqqında fərqli nəzəriyyələr vardır. Çində vacib ailələrin qızları başqa otaqlardan keçərək çatılan qorunaqlı özəl bölmələrdə qalırdılar. Həmçinin 5-ci bölümdə Baoyu qırmızı bir yerdə keçən bir yuxu görür. Əsərə adını verən qırmızı yer bu iki məkana verilən bir istinad ola bilər. Çincə "樓" sözü digər dillərə əsasən "otaq" və ya "köşk" olaraq tərcümə olunur. Bəzi mütəxəssislərə orijinal sözün "otaq"dan çox daha geniş bir mənası olduğunu, bu səbəblə otağın yanlış tərcümə olduğunu düşünürlər. Eyni zamanda bəzi digər mütəxəssislər də "köşk" sözünün, orijinal sözün ruhunu tam olaraq əks etdirmədiyini müdafiə edirlər.

  1. Jonathan Spence, The Search for Modern China (New York: Norton, 1990), sf. 106–110.
  2. David Hawkes, "Giriş," The Story of the Stone Volume I (Penguin Books, 1973), sf. 15–19.
  3. ""CliffsNotes, About the Novel: Introduction"". 2012-02-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-07-26.